Omurilik ameliyatı, omurga ve çevresindeki yapıların cerrahi müdahale ile tedavi edildiği kompleks bir süreçtir. Bel fıtığı, spinal stenoz, omurga kırıkları veya tümörler gibi durumlarda başvurulan bu yöntem, hastanın yaşam kalitesini artırmayı hedefler. Ameliyat kararı, hastanın klinik bulguları, görüntüleme sonuçları ve konservatif tedavilere yanıt alınamadığında verilir.

Omurilik Ameliyatı Türleri
Omurga cerrahisi, sorunun kaynağına ve şiddetine göre farklı tekniklerle uygulanır:

• Mikrodiskektomi: Bel fıtığında sıkışan sinirin rahatlatılması için mikrocerrahi yöntemle yapılır. Minimal invazivdir ve iyileşme süresi kısadır.
• Laminektomi: Spinal kanal daralması (stenoz) durumunda omurga kemiklerinin bir kısmı çıkarılarak sinir baskısı azaltılır.
• Spinal Füzyon: Omurga stabilitesini sağlamak için iki veya daha fazla omur birbirine kaynatılır. Skolyoz veya şiddetli dejeneratif hastalıklarda kullanılır.
• Vertebroplasti: Osteoporoz kaynaklı kırıklarda kemik çimentosu enjekte edilerek omurga desteklenir.

Ameliyat Öncesi Hazırlık Süreci
Hastanın genel sağlık durumu değerlendirilerek kan testleri, EKG ve akciğer grafisi çekilir. Sigara kullanımı varsa bırakılması istenir, kan sulandırıcı ilaçlar geçici olarak kesilir. Ameliyat öncesi fizik tedavi ile kaslar güçlendirilerek iyileşme sürecine hazırlık yapılır.

Ameliyat Riskleri ve Komplikasyonlar

• Enfeksiyon: Ameliyat sonrası %1-3 oranında görülür. Antibiyotik tedavisi ve bazen yeniden müdahale gerekebilir.
• Kanama: Nadiren kontrol altına alınamayan kanamalar transfüzyon gerektirebilir.
• Sinir Hasarı: %1’den az ihtimalle geçici veya kalıcı uyuşukluk, güç kaybı oluşabilir.
• Tromboemboli: Derin ven trombozu veya pulmoner emboli riskini azaltmak için antikoagülan ilaçlar kullanılır.

Ameliyat Sonrası İyileşme ve Rehabilitasyon
İlk 24-48 saat hastanede gözlem altında tutulan hasta, ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlarla desteklenir. Mikrodiskektomi sonrası 1-2 haftada günlük aktivitelere dönülebilirken, spinal füzyon gibi büyük ameliyatlarda iyileşme 3-6 ay sürebilir. Fizik tedavi programları;

• İlk 6 hafta: Yürüme egzersizleri ve hafif esneme hareketleri,
• 6. haftadan sonra: Kuvvetlendirme ve postür düzeltme çalışmaları,
• 3. aydan itibaren: Kondisyon artırıcı aktiviteler şeklinde planlanır.

Günlük Yaşamda Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Ağır kaldırmaktan ve uzun süreli oturmaktan kaçınılmalı,
• Doktorun önerdiği korse veya destek ürünleri kullanılmalı,
• Düzenli kontroller aksatılmamalıdır.

Teknoloji ve Yenilikçi Tedavi Yöntemleri
Robotik cerrahi sistemleri, ameliyat sırasında daha yüksek hassasiyet sağlayarak komplikasyon riskini azaltır. Biyolojik dolgu maddeleri ve hücre tedavileri, spinal füzyon başarısını artıran yenilikler arasındadır.

Ameliyat Sonrası Beslenme Önerileri
Protein ve kalsiyum açısından zengin beslenme, kemik iyileşmesini hızlandırır. D vitamini takviyesi, osteoporoz riskini azaltırken, lifli gıdalar kabızlık sorununu önlemeye yardımcı olur.