Schober testi, özellikle bel bölgesindeki hareket açıklığını ölçmek için kullanılan basit ama etkili bir fizik muayene yöntemidir. Bu test, ankilozan spondilit gibi omurga hareketliliğini kısıtlayan romatolojik hastalıkların erken teşhisinde ve takibinde sıklıkla tercih edilir. İşte Schober testinin klinik uygulamaları ve detayları:
Schober Testi Ne Zaman ve Neden Yapılır?
Schober testi, bel ağrısı, sabah tutukluğu veya omurga hareket kısıtlılığı şikayeti olan hastalarda ön değerlendirme amacıyla yapılır. Ankilozan spondilit, bel fıtığı veya lomber spinal stenoz gibi durumlarda lomber fleksiyon (öne eğilme) yeteneğini objektif olarak ölçmek için kullanılır. Romatologlar ve fizyoterapistler tarafından rutin muayenelerde sıkça uygulanır.
Schober Testi Nasıl Yapılır? Adım Adım Prosedür
- Hasta Pozisyonu: Hasta ayakta dik durur ve kıyafetleri bel bölgesini açacak şekilde düzenlenir.
- İşaretleme:
- İlk İşaret: L5 omuru (bel çukurunun en alt noktası) üzerine bir işaret konulur.
- İkinci İşaret: Bu noktanın 10 cm üstüne ikinci bir işaret yerleştirilir.
- Öne Eğilme Talimatı: Hastadan dizlerini bükmeden öne doğru eğilmesi istenir.
- Ölçüm: Öne eğilme sırasında iki işaret arasındaki mesafe tekrar ölçülür. Sağlıklı bireylerde bu mesafe en az 5 cm artar.
Test Sonucu Nasıl Değerlendirilir?
- Normal Sonuç: İki işaret arası mesafe öne eğilme sırasında 15 cm veya daha fazla olmalıdır.
- Pozitif Schober Testi: Mesafe artışı 5 cm’den az ise lomber hareket kısıtlılığı olduğu kabul edilir. Bu durum, ankilozan spondilit şüphesini güçlendirir.
Ankilozan Spondilit ile İlişkisi
Ankilozan spondilit, omurga ve sakroiliak eklemleri etkileyen kronik inflamatuar bir hastalıktır. Schober testi, bu hastalıkta erken dönemde ortaya çıkan lomber fleksiyon kısıtlılığını tespit etmede altın standart yöntemlerden biridir. Testin pozitif çıkması durumunda, tanıyı doğrulamak için HLA-B27 gen testi, MR veya sakroiliak eklem grafisi gibi ileri tetkikler istenir.
Modifiye Schober Testi Nedir?
Klasik Schober testinin varyasyonu olan modifiye Schober testinde, işaretleme yöntemi farklıdır:
- L5 omuru yerine PSIS (posterior superior iliak spine) üzerinden 15 cm yukarı işaret konulur.
- Öne eğilme sırasında mesafe artışı 20 cm’den az ise patolojik kabul edilir.
Testin Sınırlılıkları ve Yanıltıcı Sonuçlar
- Yanlış Pozitif Sonuç: Aşırı obezite, kas spazmı veya hastanın iş birliği eksikliği test sonucunu etkileyebilir.
- Yanlış Negatif Sonuç: Erken evre ankilozan spondilitte hafif hareket kısıtlılığı gözden kaçabilir.
Schober Testinin Klinik Önemi
Bu test, radyolojik görüntüleme gerektirmeyen, hızlı ve ekonomik bir tarama yöntemidir. Özellikle ankilozan spondilit şüphesi olan hastalarda erken tanıya yardımcı olarak kalıcı eklem hasarını önlemede kritik rol oynar.
Hangi Durumlarda Ek Tetkik Gerekir?
Schober testi pozitif olan ve aşağıdaki semptomları gösteren hastalarda ileri inceleme şarttır:
- 3 aydan uzun süren bel ağrısı (istirahatle artan, hareketle azalan)
- Sabah tutukluğu (30 dakikadan uzun süren)
- Gece uykudan uyandıran ağrı