Blastosist Nedir?

Blastosist (Blastokist) transferi, bebek sahibi olma yolunda embriyoların geliştirilmesine yönelik bir tedavi yöntemidir. Blastosist şu şekilde açıklanabilir:

• Kadın yumurta hücresinin, erkekteki sperm hücresi ile döllenmesinin ardından tek hücreli bir embriyo oluşur. Bu tek hücreden meydana gelmiş ilk embriyo, ardışık şekilde hücre bölünmeleri yaşar. Bir üreme döngüsü içerisinde oluşumun 5. ya da 6. günü içerisinde tüpler içinden rahim ortamına doğru ilerler. Devamlı olarak gelişme gösteren embriyoya, bu süreçte “Blastosist” ismi verilmektedir. 

Tüp bebek tedavilerinin ilk dönemlerinde embriyo gelişimi hakkında mevcut bilginin sınırlı olması ve bu embriyoların büyümesi için kullanılan solüsyonların etkili şekilde geliştirilememesi yüzünden embriyo transfer işlemleri embriyo gelişimlerinin 2 ile 3. günleri içerisinde yapılırdı. Ancak zaman içerisinde teknik bilgi ve imkanlar çoğalmıştır. Böylece embriyoların implantasyon (embriyonun kadın üreme organına gömülmesi) evresine dek laboratuvarda uygun şekilde gelişmeleri, mümkün bir hale gelmiştir. Bugün ise mevcut hastaların durumlarına, tedavi geçmişlerine ve uygulama için klinik altyapının uygunluk derecesine bağlı olarak farklı oranlarda olmak üzere Blastosist transferi yapılabilmektedir. Bu transfer işlemi ise tüp bebek tedavilerindeki başarı oranını oldukça artırmıştır.

Blastosist Transferi Kimlerde Uygulanır?

Blastosist transferi uygulanabilen kişiler, genellikle 35 yaş altındaki kadınlardır ancak başka etmenler de önemlidir. Bu yaştaki kadınlara ama beraberinde 3. gün içerisinde 5 ya da üzerinde kaliteli embriyosu bulunan çiftlere, bebek tedavisindeki embriyo tercihinin daha verimli şekilde yapılabilmesi ve hamilelik oranının yüksek olabilmesi amacıyla uygulanmaktadır.

Bununla beraber daha önceki denemeler sırasında 2. ya da 3.gün içerisinde kaliteli embriyo verilmiş olmasına karşın hamileliğin meydana gelmediği çiftlerde de sıklıkla uygulanmaktadır. Ayrıca çoğul gebelik istemeyen çiftlerde ya da tedavi esnasında sayıca çok embriyo alınabilmiş ama kalanlarının da dondurulmasını tercih etmeyen çiftlerde, çok sık şekilde tercih edilen bir transfer yöntemidir.

Blastosist Nasıl Yapılır?

Blastosist yapılışı şu şekilde gerçekleşir:

• Tüp bebek laboratuvar ortamında zenginleştirilmiş teknik gelişmeler ve yeni formlar sayesinde embriyolar, 6. güne dek dış bir ortamda geliştirilip büyütülebilir.
• Döllenmenin ardından bölünmüş olan embriyolar, 5. gün itibariyle boşluk meydana gelerek sıvı toplamaya başlar.
• Hücreler, iki tane katman meydana getirip iç ile dış hücreler şeklinde ayrışırlar.
• Bu iç hücreler ile embriyo ve dış hücrelerden ise hem plasenta hem de plasenta ekleri meydana gelip gelişir. 
• Meydana gelen bu yapıya ise Blastosist adı verilir. 
• Oluşan blastosistlerin transfer uygulaması ise özellikle de çok sayıda embriyosu bulunan genç yaştaki kişilerde, öncesinde tüp bebek denemelerinde başarısız olmuş kişilerde ve embriyo tercihinde daha hassas şekilde davranılması gereken kişi grubunda gerçekleştirilen bir yöntemdir. 

Blastosist Transferi Dezavantajları

Blastosist transferi dezavantajları, bazı hastalarda ortaya çıkmaktadır. Bu noktada kadın yaşının düşük olduğu (35 altı olduğu), ciddi sperm kaynaklı etmenler gözlemlenmemiş çiftlerin yapılan tedaviler sırasında embriyolarının blastosiste ulaşabilme olasılığı %40 ila %70 oranındadır. Bununla beraber kısırlık sebebi ciddi duruma geldikçe oluşma yüzdeleri de düşmektedir.

Bazı tedaviler sırasında ise embriyolar, önce erken dönemde kaliteli gibi gözlemlense bile Blastosist gelişimi sırasında ciddi sorunlar yaşanabilir. Hatta bu durumda hiç gelişim olmaması gibi bir dezavantaj da söz konusu olabilir. Bu yüzden bazı tedaviler sırasında transfer evresine ulaşılamaz ve tedavi uygulaması da iptal edilir.

Totalde ise Blastosist gelişmesi planlanmış olan çiftler ve bu kişilerde uygulanacak tedaviler ile alakalı yaşanabilecek ihtimaller tartışmalı şekildedir. Blastosist gelişim sorunu, diğer yandan da klinik alt yapı özelliklerine ve tedavi için gereken hijyen,  kalite gibi koşullara bağlı şekilde meydana gelebilir. Dolayısıyla şartların olumsuzluğu, tedavide bu dezavantajları ortaya çıkarabilmektedir.

Blastosist Transferi Riskleri

• Blastosist transferi riskleri arasında ilk olarak laboratuvar ortamında bütün embriyoların gelişip de Blastosist evresine gelememe riski yer alır. Bazı embriyolar, 4 hücreli dönemde (yani 2.gün içerisinde), bazı embriyolar ise daha sonraki süreçte gelişmelerini durdurabilir. Bu da olası risklerdendir. Dolayısıyla bazen hiçbir embriyo, ulaşması gereken Blastosist aşamasına varamaz. 
• Bu sebeplerden ötürü bazen embriyolog, 5. gün yapılacak transfer işleminin daha riskli olabileceğini ve bunun yerine transferin 2 ya da 3. gün içinde yapılmasının daha iyi bir sonuç doğuracağını dile getirebilir. 
• Ayrıca birden çok Blastosist transferi işleminde çoğul (ikiz) gebelik meydana gelme olasılığı yüksek olduğu için bu durum dikkate alınarak bir tane embriyo transfer işlemi uygulanması daha uygun olabilir. 

Blastosist Transferi Sonrası Gebelik Belirtileri

Blastosist transferi sonrası, tek bir embriyo ya da birden çok sayıda embriyo nakledilmesinin ardından gebeliğin meydana gelmesi için hem tutunma aşamasını hem de belli hormonların yükselmesini beklemek gerekmektedir.

Blastosist transferi sonrası gebelik belirtileri, her kadında değişik şekilde seyredebilir ve bu gebelik belirtilerinin kuvveti de değişiklik gösterebilir. Gebelik testleri ise embriyo transfer işleminden yaklaşık 2 hafta süre sonrasında yapılır. Bu sürede çiftleri endişeli bir zaman bekler. Hamilelik sonucunu alana kadar devamlı olarak gebeliğe ait belirtiler takip edilir ve gözlemlenir. Lekelenme, yorgunluk hisleri, sabahları mide bulantıları gibi pek çok belirti, gebeliğe ait olsa bile bunlar hamileliğin kesin göstergeleri de değildir. En belirgin ibare, adet gecikmesidir ancak bilimsel sonuç için test yapılması gerekir.