Duktal Ektazi

Duktal Ektazi Nedir?

Duktal ektazi veya meme kanalı ektazisi, meme ucundan uzanan ve altında kalan bir veya daha fazla sayıdaki süt kanalının genişlemesidir. Duktal ektazide süt kanalları kalınlaşabilir, sertleşebilir ve sıvı ile dolabilir. Süt kanalları kalın, yapışkan bir maddeyle tıkanabilir. Bu durum genellikle semptomlara neden olmaz ancak bazı kadınlarda meme başı akıntısı, göğüs hassasiyeti veya tıkalı kanalın iltihabı (periduktal mastit) görülebilir.

Meme kanalı ektazisi en sık kadınlarda perimenopozal dönem yani ortalama 45-55 yaş civarında ortaya çıkar. Ancak menapoz dönemi sonrasında oluşması da mümkündür. Duktal ektazi genel olarak tedavi olmaksızın kendiliğinden iyileşir. Semptomlar devam ederse, etkilenen süt kanalını çıkarmak için cerrahi yöntemlere, iltihapları azaltmak için de antibiyotiklere ihtiyaç duyulabilir. 

Duktal Ektazi Belirtileri Nelerdir?

Duktal ektazi genel olarak herhangi bir belirti veya semptoma neden olmaz. Ancak bazı durumlarda bazı kadınlarda çeşitli belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

1-) Tek veya iki taraflı olarak meme ucundan grimsi, yeşilimsi veya siyaha yakın bir renkte akıntı olması 

2-) Meme ucunda veya areola adı verilen meme çevresindeki dokuda hassasiyet

3-) Meme başı ve areolar dokuda kızarıklık

4-) Tıkalı kanalın yakınındaki meme dokusunda yumru oluşumu veya sertleşme 

5-) Meme ucunun içe dönmesi 

Etkilenen süt kanalında mastit adı verilen bakteriyel bir enfeksiyon gelişerek meme hassasiyetine, meme başı çevresindeki bölgede iltihaplanmaya ve ateşe neden olabilir. Meme kanalı ektazisinin belirti ve semptomları kendiliğinden iyileşebilir.

Duktal Ektazi Nedenleri Nelerdir?

Kadın memesi, sütü meme uçlarına taşıyan süt kanalı adı verilen küçük geçitlerden oluşan bir sistem içeren bağ dokularından oluşur. Duktal ektazi, meme ucunun altındaki bir süt kanalı genişlediğinde ortaya çıkar. Herhangi bir nedenle meydana gelen duktal ektazide süt kanallarında sertleşmeler, tıkanmalar ve iltihaplanmalar oluşabilir.

Tüm bunlara ve duktal ektaziye neden olan durumlar net olarak ortaya konamamıştır. Ancak duktal ektazi ile ilişkili olabilecek ve neden olarak düşünülebilecek bazı durumlar bulunmaktadır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir: 

1-) Yaşlanma: Yaşlanmaya bağlı olarak meme dokusunda değişiklikler meydana gelmeye başlar. Yaş ilerledikçe meme dokusunun bileşimi, glandüler yani bezsel bir yapıdan yağlı bir yapıya doğru değişiklik gösterir. Bu süreçte de perimenapozal veya menapoz sonrası dönemde süt kanallarında genişlemeler, tıkanmalar, iltihaplanmalar ortaya çıkabilir. Kısacası duktal ektazinin nedenlerinden biri aslında fizyolojik bir süreç olan yaşlanmadır. 

2-) Sigara içmek: Sigara içmek süt kanallarının genişlemesiyle yani duktal ektazi ile ilişkili olabilir. Bunun dışında iltihaplanma olasılığını da arttırabileceği düşünülmektedir.  

3-) Meme başının ters çevrilmesi: Meme ucunun herhangi bir nedenle ters dönmesi sonucunda süt kanalları tıkanabilir. Bunun sonucunda da genişleme, sertleşme, iltihaplanma ve enfeksiyon gibi durumlar görülebilir. Meme ucunun aniden ters çevrilmesi de kanser gibi ciddi bir durumun belirtisi olabilir. Bu nedenle hekime gözükmek gerekmektedir. 

Duktal Ektazi Teşhisi

Duktal ektazi teşhisinde her hastalıkta olduğu gibi öncelikle hastadan tıbbi bir öykü alınır. Daha sonra da uygun fizik muayeneler yapılır. Tüm bunların sonucunda hekimin şüphelenmesi sonucu kesin tanı koymak amacıyla ek tetkikler yapılır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir: 

1-) Meme başı ve areolanın ultrasonu: Ultrason, göğüs dokusunun görüntülerini yapmak için ses dalgalarını kullanır. Bu yöntem doktorun meme ucunun altındaki süt kanallarını değerlendirmesini sağlar. Teşhis amaçlı ultrason yönteminde, direkt olarak şüphelenilen alana odaklanılır. 

2-) Teşhis amaçlı mamografi: Mamografi, meme dokusunun X ışınları ile röntgen görüntülerinin elde edilmesi yöntemidir ve meme ile ilgili durumların teşhisinde oldukça işe yarardır. Teşhis amaçlı kullanılan mamogramda, meme kanseri gibi durumlarda tarama için kullanılan mamograma göre daha ayrıntılı görüntüler elde edilebilir.

Duktal Ektazi Tedavisi

Meme kanalı ektazisi veya duktal ektazi her zaman tedavi gerektirmez. Ancak var olan semptomlar kişi için rahatsız ediciyse ve uzun süren bir durum mevcutsa çeşitli tedaviler uygulanabilir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:  

1-) Antibiyotik: Hekim, meme kanalı ektazisinin neden olduğu bir enfeksiyonu tedavi etmek için ortalama 10 ila 14 gün boyunca bir antibiyotik reçete edebilir. Antibiyotiğe başladıktan sonra belirtilerin büyük ölçüde iyileşmesi veya tamamen ortadan kalkması durumunda bile tam tedavi için ilaç hekimin tavsiye ettiği gün sayısı kadar alınmalıdır.  

2-) Ağrı kesici: Göğüs rahatsızlığı için gerektiğinde asetaminofen veya ibuprofen etken maddelerine sahip ağrı kesiciler verilebilir. Hangi ağrı kesicinin kişi için en iyisi olduğu kararı hekim tarafından verilmelidir. 

3-) Cerrahi: Meme dokusunda apse gelişmesi durumunda, verilen antibiyotiklerin işe yaramaması durumunda, bazı kişisel bakım yöntemlerinin etkisiz olduğu durumlarda cerrahi yöntemlere ihtiyaç duyulabilmektedir. Cerrahi yöntemlerde etkilenen süt kanalları çıkarılır. Bu prosedür, meme ucu etrafındaki renkli doku olan areola kenarında küçük bir kesi yapılarak gerçekleştirir. Ne olursa olsun duktal ektazi için nadiren ameliyat gerekmektedir. 

Duktal Ektazi Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Duktal ektazinin tedavi edilmemesi durumunda oluşabilecek komplikasyonlar genellikle hafiftir. Ancak nadiren oldukça rahatsız edici komplikasyonlar da oluşabilmektedir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir: 

1-) Meme başı akıntısı: Meme kanalı ektazisinin neden olduğu meme başı akıntısı kadınlar için sinir bozucu olabilmektedir. Meme uçlarından sızan sıvı, giysilerde beklenmeyen yerlerde ıslaklıklara, lekelenmelere neden olabilmektedir. 

2-) Göğüste rahatsızlık hissi: Duktal ektazi, meme uçlarının etrafında kızarıklık, şişme ve hassasiyete neden olabilmektedir. 

3-) Enfeksiyon: Etkilenen süt kanalında iltihaplı bir enfeksiyon (periduktal mastit) gelişebilir ve bazen meme başı veya çevresinde ağrıya, genel bir hastalık hissine veya ateşe neden olabilir. Kalıcı kızarıklık ve kötüleşen ağrı, bakteriyel bir enfeksiyonun belirtisi olabilir ve bunun sonucunda da bir apse oluşabilir. Apse durumunda cerrahi olarak bunu boşaltmak gerekebilmektedir. 

4-) Göğüs kanseri endişesi: Normalde duktal ektazi, meme kanseri riskini arttıran bir durum değildir. Ancak kadınlarda bu durum çok kötü olarak yorumlanıp depresyon gibi hastalıklara sebebiyet verebilmektedir. Ancak yine de meme bölgesinde meydana gelen herhangi bir değişimde hekime başvurmak en doğrusu olacaktır.  

Duktal Ektaziye Ne İyi Gelir?

Meme kanalı ektazisi ile ilişkili rahatsızlık hissini ve belirtileri azaltmak için çeşitli kişisel bakım yöntemleri uygulanabilir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:  

1-) Sıcak kompres uygulamak: Meme ucu ve çevresine uygulanan ılık kompres meme dokusu ağrısı ve hassasiyeti gibi belirtileri azaltabilmektedir. 

2-) Meme ucu akıntısı için göğüs pedleri kullanmak: Göğüs pedleri veya emzirme pedleri olarak adlandırılan aletleri kullanmak sıvının giysilerden sızmasını önleyebilir. Bu pedler eczanelerde ve bebek bakım ürünleri satan birçok mağazada bulunmaktadır. 

3-) Destek sütyeni giymek: Göğüs rahatsızlığını en aza indirmek için iyi destekli sütyenler tercih edilmelidir. İyi oturan bir sütyen ayrıca meme başı akıntısını emmek için göğüs pedinin yerine de kullanılabilmektedir. 

4-) Etkilenen taraf üstüne yatmamak: Şişmeyi ve daha fazla rahatsızlığı önlemeye yardımcı olmak için, etkilenen göğsün olduğu tarafa yatmamak gerekir. 

5-) Sigara içmeyi bırakmak: Sigara içmek bir enfeksiyonu tedavi etmeyi zorlaştırabilir ve sürekli sigara içmek tekrarlayan enfeksiyonlara veya apseye neden olabilir. Bu yüzden sigarayı bırakmak gerekir. 

Duktal Ektazi için Hangi Doktora Gidilir?

Duktal ektazi için gidilmesi gereken bölüm genel cerrahidir. Bu alanda uzman bir hekim hastaya uygun teşhisi koyacak ve tedaviyi planlayacaktır. Duktal ektazi çoğu zaman bir belirtiye neden olmadan kendi kendine düzelebilen bir durumdur. Ancak yine de memede bir yumru hissedilmesi, meme başı akıntısı olması, meme cildinde kızarıklık, ağrı, hassasiyet olması, iltihaplanma belirtileri görülmesi, meme ucunun ters dönmesi gibi beklenmeyen değişiklikler olması durumunda hekime başvurmak gerekmektedir.