Gece Öksürüğü

Basit alerji gibi bir durum sonucunda ortaya çıkabilecek olan gece öksürüğü, KOAH hastalığı gibi bir durumun da habercisi olabilmektedir. Medikal tedaviler kısa süreli olarak iyileştirme sağlayabilmektedir.

Gece Öksürüğü Nedir?

Gece öksürüğü çeşitli durumlar sonucunda ortaya çıkabilecek olan bir belirti olarak karşımıza çıkmaktadır. Basit alerji gibi bir durum sonucunda ortaya çıkabilecek olan gece öksürüğü, KOAH hastalığı gibi bir durumun da habercisi olabilmektedir. Fakat genellikle kısa süreli olan veya 1 – 2 hafta içerisinde kendiliğinden gerileyen gece öksürüğü, tedavi edilmediğinde veya takip edilmediğinde oldukça ciddi durumların atlanmasına sebebiyet verebilmektedir.

Gece Öksürüğüne Eşlik Eden Belirtiler Nelerdir?

Gece öksürüğü başlı başına bir belirti olmakla beraber, gece öksürüğüne neden olan hastalığa bağlı olarak, birtakım belirtiler gece öksürüğüne eşlik edebilmektedir. Bu duruma örnek olarak nefes darlığı gösterilebilmektedir. Astımlı hastalarda gece öksürüğü beklenen bir durumdur ve astımlı hastaların genellikle ilk şikayeti nefes darlığıdır. Astımlı hastalarda aynı zamanda gece öksürüğüne ek olarak solunum kaslarında kasılma, balgam veya kuru öksürük de görülebilmektedir.

Yetişkinlerde gece öksürüğü astım gibi solunum sistemi etkileyen durumlara ek olarak Gastro – Özafagial – Reflü hastalığında da görülebilmektedir. Bu hastalıkta kuru öksürüğe ek olarak temel olarak iman tahtası adı verilen göğüs kafesinin ön bölgesinde bir yanma hissedilir. Bu yanmaya ek olarak göğüs ağrısı ve mideden acı su gelmesi gibi durumlar da bu hastalığın temel belirtileri arasında yerini almaktadır.  

Gece Öksürüğü Nedenleri Nelerdir?

Gece öksürüğü çeşitli nedenler sonucunda karşımıza çıkabilmektedir. Bu nedenler genellikle üst solunum yolunu etkileyen durumlar ve akciğeri ilgilendiren hastalıklar iken, bazı durumlarda mide rahatsızlıklarının bir sonucu olarak da karşımıza çıkabilmektedir. Bu nedenlerin tespit edilmesi, gece öksürüğünün tedavisi açısından oldukça önemlidir. Aksi takdirde sadece gece öksürüğünü tedavi etmek anlamsız ve faydasız olacaktır.

  • Gece öksürüğünün önemli nedenleri arasında “alerjiler” gelmektedir. Alerjilerden ise özellikle bahar ayında sık bir şekilde karşımıza çıkan “polenalerjisi” gece öksürüğünün önemli nedenleri arasında yerini almaktadır.
  • Gece öksürüğünün bir diğer önemli nedeni arasında “astım” hastalığı gösterilebilmektedir. Astımlı hastalarda genetik veya genetik dışı faktörlere bağlı olarak solunum yollarında bir tıkanıklık durumu oluşmaktadır ve bu durum sonucunda da nefes almak ciddi anlamda zorlaşmaktadır.
  • Gece öksürüğün nedenleri arasında “amfizem” hastalığı da yerini almaktadır. Amfizem hastalığında, akciğerde nefes alıp vermeyi sağlayan alveol adı verilen hava keselerinin gerilmesi ve gevşemesi durumu söz konusudur. Gerilen ve gevşeyen hava keseleri bir süre sonra yırtılmaktadır. Yırtılan alveollerin sonucu olarak da, akciğerler eski esnekliğini koruyamamaktadır ve buna bağlı olarak da solunum yetmezliği gelişmektedir.
  • Gece öksürüğünün bilinen önemli nedenleri arasında “Reflü” Hastalığı da yerini almaktadır. Reflü hastalığında çeşitli nedenler sonucunda mide asidi, midenin yukarısına doğru hareket eder. Bu nedenle bu hastalıktan muzdarip olan hastalarda ağza acı su gelmesi veya göğüs yanması gibi belirtiler görülmektedir.
  • Grip, nezle veya diğer bir ismiyle soğuk algınlığı durumunda da gece öksürüğü beklenen bir belirti olarak karşımıza çıkmaktadır. 

Gece Öksürüğü Teşhisi

Gece öksürüğü başlı başına bir belirti olmakla beraber çeşitli hastalıkların habercisi olarak karşımıza çıkabilmektedir. Gece öksürüğünün teşhisi için herhangi bir görüntüleme yöntemine gerek duyulmamaktadır. Gece öksürüğü şikayetiyle doktora gidildiği takdirde, istenecek olan görüntüleme yöntemleri, gece öksürüğünün nedenlerini bulmaya yönelik olacaktır. 

Göğüs Grafisi: Göğüs grafisi gece öksürüğünün nedenlerini araştırmak için tercih edilebilecek bir görüntüleme yöntemi olarak bilinmektedir. Gece öksürüğüne neden olan durum KOAH veya Amfizem hastalığı ise göğüs grafisi düşük de olsa faydalı olabilmektedir. 

Solunum Fonksiyon Testi: Solunum fonksiyon testi Astım ve KOAH hastalığının tespiti için oldukça faydalı bir testtir. Solunum fonksiyon testi esnasında burun kapatılır ve ağza uygun tek kullanımlık bir aparat yerleştirilir. Başta normal bir şekilde soluk alınması istenirken, daha sonra birden hızlı bir şekilde derin bir nefes alınması istenir. Ardından hızlı bir şekilde nefes verilmesi istenir ve böylece solunum fonksiyon testi sonlanmış olur. Bu test için önceden bir hazırlık yapılmasına gerek duyulmamaktadır. 

Gece Öksürüğü Tedavisi

Gece öksürüğüne neden olan durumun tespit edilmesi, gece öksürüğünün tedavisi açısından en önemli basamak olarak kabul edilmektedir. Tespit edilmemiş durumlarda kullanılacak olan medikal tedaviler kısa süreli olarak iyileştirme sağlayabilmektedir. Uzun süreli tedavi açısından iyi bir tanı gerekmektedir. 

Gece öksürüğünü kesmek için “kodein” etken maddeli ilaçlar kullanılabilmektedir. Bu ilaçlar direkt öksürük ilacı olarak bilinen ilaçlardır. Bu ilaçlar yoluyla kesin çözüm sağlanamamakla beraber, hastaların yaşam kalitesini yükseltmektedir. Gece öksürüğüne neden olan durum astım hastalığı ise “uzun etkili beta – agonist” etken maddeli ilaçlar kullanılabilmektedir.   

Gece Öksürüğü Tedavi Edilmezse

Gece öksürüğü çeşitli hastalıkların sonucunda ortaya çıkabilecekken, bazı durumlarda nedeni bulunmamaktadır. Tedavi edilmemiş gece öksürüğü durumlarında uyku kalitesi ciddi anlamda etkilenmektedir. Gece döneminde sıklığı artan öksürükler, bireylerin uykudan uyanmasına veya hiç uyumamasına neden olarak yaşam kalitesini bozabilmektedir. Bu duruma ek olarak gece öksürüğü astım, koah ve reflü gibi hastalıkların da habercisi olabilmektedir. Tedavi edilmemiş gece öksürüğü durumlarında, ilgili hastalıkların tanısı gecikir ve bu hastalıklara bağlı olarak istenmeyen durumların ortaya çıkması söz konusu olabilmektedir.

Gece Öksürüğüne Ne İyi Gelir?

Gece öksürüğünü gidermek amacıyla birtakım basit önlemler bulunmaktadır. Bu önlemlere uyulduğu takdirde hayat kalitesinde bir artış rahatlıkla sağlanabilmektedir. Fakat bilinmelidir ki, gece öksürüğünün tedavisi için altta yatan nedenin bulunup, bu duruma göre tedavi verilmesi en doğru yöntemdir. 

Kuru havalar öksürüğü daha da kötüleştirici bir etkiye sahip olduğu için, klima veya soğutma fanlarının olduğu bölgelerden uzak durmak gece öksürüğüne iyi gelecektir. Bazı klimalarda veya soğutucu fanlarda nemlendirme modu bulunmaktadır. Öksürüğün nemli ortamlarda ortaya çıkması, kuru havalara kıyasla daha zor olacaktır. 

Gece öksürüğünün önemli nedenleri arasında alerjiler gelmektedir. Alerjilerden ise en önde ortaya çıkan durum “toz” alerjisidir. Bu yüzden alerjik bireylerin bulundukları ortamları sıkı ve sürekli bir şekilde temizlemeleri gerekmektedir. Aksi takdirde, temiz olmayan bölgelerde uyumak, gece öksürüğüne neden olacaktır. 

Faranjit gibi boğazın tahriş olduğu durumlarda ballı sıcak süt içmek belirtileri azaltmanıza fayda sağlayabilmektedir. Fakat 1 yaşından küçük bebeklere kesinlikle bal yedirilmemelidir. 

Öksürüğü olan bireyler, sırt üstü duruma geçtiklerinde daha sık öksürmeye başlamaktadırlar. Bu yüzden başı yüksekte tutarak uyumak, gece öksürüğünü ciddi bir şekilde azaltacaktır. Bu durum için baş altına yastık konulabilmektedir veya sırt kaması kullanılabilmektedir. 

Gece Öksürüğüne Ne İyi Gelmez? 

Gece öksürüğüne neden olan önemli durumlar arasında havanın kuru olması gösterilebilmektedir. Kuru havası olan bölgelerde sürekli bir şekilde bulunmak öksürüğünüzü kötüleştirecektir. Bu duruma ek olarak sürekli toz olan bölgelerde bulunmak veya evin temizliğini düzenli olarak yapmamak da gece öksürüğünü daha da kötüleştirecektir. Sigara kullanan bireylerde gece öksürüğü olması muhtemeldir, dolayısıyla sigaranın kesinlikle bırakılması gerekmektedir. Sigara bırakılmadığı takdirde gece öksürüğüne ek olarak, akciğer kanseri gelişme riski inanılmaz yüksek bir şekilde artacaktır. 

Gece Öksürüğü İlaçları

Gece öksürüğü çeşitli klinik durumların bir sonucu olarak karşımıza çıkabilmektedir. Altta yatan nedene bağlı olarak da tedavi rejimi değişecektir. Astım gece öksürüğünün önemli nedenleri arasında yerini almaktadır. Astımın uzun süreli tedavisinde kullanılan temel ilaçlar “Uzun Etkili Beta Agonist” etken maddeli ilaçlar ve “İnhale Kortikosteroidlerdir”.  

Uzun Etkili Beta Agonist: Uzun etkili beta agonist ilaçlara örnek olarak “Salmaterol, Formoterol, Arformoterol, İndakaterol, Olodaterol, Vilanterol ve Karmoterol” gösterilebilmektedir. Uzun etkili beta agonist ilaçlara uzun sürede tolerans gelişme olasılığı daha yüksektir. Bu ilaçlara tolerans gelişmesini önlemek adına, bu ilaçlar diğer birtakım ilaçlarla kombine bir şekilde kullanılırlar. Uzun etkili bu ilaçların birtakım yan etkileri bulunmaktadır. Bu ilaçların önemli yan etkileri arasında “nabız yüksekliğine” neden olmaları gelmektedir. Nabız yüksekliğine ek olarak “kan şekerini yükseltici” etkiye sahip olan bu ilaçların, şeker hastalığı olan kişiler tarafından dikkatli bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Bu durumlara ek olarak “kanda potasyum düşürücü” etkiye de sahip olan bu ilaçlar, yüksek dozlarda “kandaki oksijen seviyesini” de düşürebilmektedir. 

İnhale KortikosteroidlerBronş yapısındaki iltihabı veya ödemi gidermek için kullanılan bu ilaçlar, uzun etkili beta agonist ilaçlarla genellikle kombine bir şekilde kullanılmaktadır. Astım ve KOAH hastalıklarının uzun süreli tedavisinde “buhar” yoluyla verilen bu ilaçlar, astım krizinde “damardan” verilmektedir. İnhale yani buhar yoluyla verilen bu ilaçların en önemli yan etkisi “ağız yapısında mantar oluşmasına” neden olmasıdır. 

Kodein etken maddeli ilaçlar öksürük baskılayıcı ilaçlar olarak bilinmektedir. Kodein etken maddeli ilaçlar beyindeki öksürük merkezini engelleyerek etki göstermektedir. Bu ilaçların histamin salgısını arttırıcı etkilerinden dolayı astımı olan hastalarda kesinlikle kullanılmaması gerekmektedir.

Hamilelikte Gece Öksürüğü

Gebelik döneminde de gece öksürüğü görülebilmekle beraber, bu dönemde diğer dönemlere göre daha dikkatli olmak gerekmektedir. Bu yüzden gebelerin sigaradan kesinlikle uzak durması gerekmektedir. Çünkü sigaranın geceleri öksürüğü arttırıcı bir etkisi bulunmaktadır. Bu durumlara ek olarak astımı olan gebelerin ilaçlarını düzgün kullanması, gebelik dönemini daha rahat geçirmesini sağlamaktadır.

Çocuklarda Gece Öksürüğü

Çocuklarda inatla artan öksürük olması, öksürüğe hırıltının eşlik etmesi, nefes almanın zorlaşması gibi bir durum olması ve öksürüğe aşırı halsizliğin eşlik etmesi; bu durumun ciddi olabileceği anlamına gelmektedir. Çocuklarda gece öksürüğü astım, alerji ve reflünün bir sonucu olarak meydana gelebilmektedir. Dolayısıyla bu hastalıkların kontrol altına alınması, gece öksürüğünün tedavisi için yeterli olacaktır. Öksürük şuruplarının çocuğun gece öksürüğünü gidermek adına kullanılması genel olarak önerilmemektedir. Aynı zamanda bitkisel tedavilerin de bir doktor onayı olmadan kullanılmaması gerekmektedir. 

Bebeklerde Gece Öksürüğü

Bebeklerde gece öksürüğü çeşitli nedenler sonucunda oluşabileceği için, ebeveynlerin bu konuda dikkatli olmaları gerekmektedir. Bebeklerde üst solunum yolu veya alt solunum yolunun enfeksiyonu sonucunda gece öksürüğü görülebilmektedir. Faranjit gece öksürüğü için önemli bir hastalıktır. Bu duruma ek olarak bebeklerde ani gelişen öksürük durumlarında, ateşli ve hırıltılı bir şekilde oluşan öksürük durumunda bir doktor kontrolü kesinlikle gerekmektedir. Ani gelişen öksürükler özellikle bebeklerde yabancı cisim yutulması durumlarında şüphelenilmesi gereken ilk durumdur.  

Gece Öksürüğü için Hangi Doktora Gidilir? 

Gece öksürüğü çeşitli klinik durumların bir sonucu olarak ortaya çıkabilmektedir. Gece öksürüğüne eşlik eden “38.3’ ten fazla ateş, kan tükürme, hırıltılı bir şekilde soluma, göğüs ağrısı veya nefes darlığı” gibi belirtilerin olması durumunda bu hastaların Göğüs Hastalıkları Uzmanına muayene için gitmesi gerekmektedir. Bu duruma ek olarak 1 haftadan uzun süren gece öksürüğü durumlarında da Göğüs Hastalıkları Uzmanına muayeneye gitmek gerekmektedir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
0
0
Makeleyi Paylaşın

Gece Öksürüğü ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Gece öksürüğü nasıl kesilir?

Gece öksürüğünü kesmek amacıyla “kodein” etken maddeli ilaçlar kullanılabilmektedir. Bu ilaçlar öksürük merkezini bloklayarak etki göstermektedir. Fakat astımı olan bireylerde ve küçük çocuklarda bu ilaçların kullanılmaması gerekmektedir. Gece öksürüğüne neden olan durum Astım veya Koah gibi hastalıklar ise, bu hastalıkların “beta agonist veya inhale kortikosteroid” etken maddeli ilaçlarla kontrol altına alınması gece öksürüğünü kesmek için gereklidir.

Dr. İbrahim Halil Falay