Hipodens Lezyon

Hipodens Lezyon Nedir?  

Günümüzde çeşitli hastalıkların tanısını koymak amacı ile birçok radyolojik görüntüleme yöntemleri mevcuttur. Hem ekonomik ve ulaşımı kolay olması hem de 3 boyutlu görüntüleme sağlaması gibi avantajları sebebi ile bilgisayarlı tomografi en çok tercih edilen radyolojik görüntüleme yöntemlerinden birisidir.  

Hipodens lezyon; bilgisayarlı tomografi ile görüntüleme esnasında daha düşük ışın tutan normal dokuya göre daha düşük yoğunluklu lezyonlar olup bu lezyonlar normal dokuya göre daha koyu renk görünüm alır. Hipodens lezyonlar; en sık karaciğer, beyin, böbrek, meme ya da dalak gibi organlarda görülebilmekle birlikte vücudun herhangi bir bölgesinde ortaya çıkabilmektedir.  

Hipodens Lezyon Nedenleri Nelerdir?

Vücutta herhangi bir bölgede ortaya çıkabilen hipodens lezyonun görüldüğü bölgeye göre altında yatan nedenler değişmektedir. 

• Karaciğerde hipodens lezyon: Vücudun en önemli organlarından biri olan karaciğerde görülen lekelenmeler ya da diğer adı ile hipodens lezyonlar birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Bu lezyonların görüldüğü bölgelerde karaciğer normal fonksiyonunu yerine getiremez. Karaciğerde tespit edilen hipodens lezyonlar; sağlıksız beslenme biçimi ya da yaşam biçimi sebebi ile ortaya çıkabileceği gibi çeşitli hastalıkların habercisi de olabilir:
  • Hepatik kist
  • Karaciğer apsesi
  • Hematom
  • Kist hidatik hastalığı 
  • Caroli hastalığı 
  • Biliyer hamartom (Von Meyerburg Kompleksi)
  • Kavernöz hemanjiom 
  • Karaciğer adenomu
  • Fokal nodüler hiperplazi (FNH)
  • Hepatik lipom
  • Epiteloid Hemanjioendotelyoma
  • Karaciğer nörofibromu 
• Beyinde hipodens lezyon: Beyinde hipodens lezyon oluşturabilen bazı durumlar acil müdahale gerektirebildiği için bu durumun tespiti önem arz etmektedir. Beyinde hipodens lezyon görünümü verebilen hastalıklar şu şekilde sıralanabilir:
  • Tümörler 
  •  Bakteri ve virüslere bağlı ortaya çıkan enfeksiyöz hastalıklar; Herpes ensefaliti, serebrite bağlı beyin apsesi, akut dissemine ensefalomiyelit
  • Wilson hastalığı, homosistinüri ya da metakromatik lökodistrofi gibi doğumsal hastalıklar 
  • Beyin kanaması 
  • Beyin damarlarını tutan vaskülitler
  • Gliamatozis serebri
  • Radyasyon nekrozu 
• Dalakta hipodens lezyon: Dalakta görülen hipodens lezyonlar dalakta kistler, tümörler, dalak apseleri ya da dalak tüberkülozuna işaret edebilir.
• Böbrek ve pankreasta hipodens lezyon: Böbrekte ve pankreasta da gözlenebilen hipodens lezyonlar basit kistlerden ciddi tümörlere kadar birçok hastalığa işaret edebilir. 

Hipodens Lezyon Teşhisi

Bilgisayarlı tomografi (BT) ile hipodens lezyon tespit edilen hastalarda ek görüntüleme yöntemleri ve gerekli durumlarda biyopsi ile lezyonun altında yatan hastalığın tespiti sağlanmalıdır.

• Ultrasonografi (USG): Ses dalgalarının yardımı ile yapılan görüntüleme yönteminde bilgisayarlı tomografide hipodens gözlenen lezyonlar hipoekoik olarak gözlenir.
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): Yumuşak doku ve organların görüntülenmesinde en değerli yöntem olan manyetik rezonans görüntülemede radyo frekans dalgaları yardımı ile görüntüleme sağlanır. Ayrıca tespit edilen lezyonun iyi huylu mu yoksa kötü huylu mu olduğunu tespit etmek için uygulanacak biyopsi için de rehber görevi görebilir. 
• Biyopsi: Organlarda hipodens lezyon tespit edildiği zaman lezyonun iyi huylu mu yoksa kötü huylu mu olduğunu tespit etmek amacı ile ilgili organdan doku örneği alınarak mikroskop altına incelenmesi işlemidir. İnce iğne aspirasyon biyopsisi, kalın iğne aspirasyon biyopsisi ya da minimal invaziv cerrahi tekniği ile biyopsi gibi farklı biyopsi seçenekleri mevcuttur.
• Pozitron emisyon tomografisi taraması (PET): Hipodens lezyonun tümör olduğunun tespit edilmesi durumunda kanser hücrelerinin diğer organlara yayılım yapıp yapmadığı pozitron emisyon tomografi taraması ile tespit edilir.

 Hipodens Lezyon Tedavisi

Hipodens lezyonun tedavi planlaması hipodens lezyonun işaret ettiği hastalığa yönelik yapılmaktadır. Karaciğerde lekelenme olarak bilinen karaciğerde hipodens lezyonun türünün tespit edilmesi durumunda tedavi planlaması yapılır.

• Karaciğer apsesi olduğu tespit edilen hipodens lezyon tedavisi: Karaciğerde meydana gelen ve hipodens görünüm veren apseler etkene göre farklı tedavi gerektirir.
  1. Amip apsesi: Amip apsesinde ilk tercih edilecek tedavi yöntemi medikal tedavi (ilaçla tedavi) olup medikal tedavide ilk tercih ilaç  metronizadoldür. Çok az amip apsesi hastasında cerrahi müdahale gerekebilir. Bu durumda drenaj ile apsenin boşaltılması sağlanır.
  2. Piyojenik apse: Oldukça nadir görülen ve kolanjit adı verilen safra kanallarının iltihaplanması, apandisitin ilerlemesi ya da diğer karaciğer hastalıklarına bağlı ortaya çıkan piyojenik apsenin tedavi planlaması apsenin sayısına ve büyüklüğüne göre yapılır. Tek büyük ve genelde  sağ loba yerleşim gösteren apse tespit edildiği zaman cerrahi ya da perkütan drenaj tercih edilirken, çoklu küçük karaciğer apselerinin tek tek çıkartılması mümkün olmadığı için antibiyotik tedavisi uygulanır.
  3. Hidatik kist: Karaciğere parazit olan tenyanın yerleşmesi sonucunda gelişen hidatik kist hastalığında en etkin yöntem cerrahi tedavi olup bu amaçla kistlerin çıkartıldığı kistektomi yöntemi, karaciğerin bir lobunun ya da segmentinin çıkartıldığı lobektomi ya da segmentektomi yöntemleri uygulanabilir. Ameliyat öncesi hazırlık ve ameliyat sonrası hastalığın yineleme oranını en aza indirmek amacı ile ilaçla tedavi uygulanır. Bu amaçla hastalara albendazol ve mebendazol reçete edilebilir.
     • Caroli hastalığı tespit edilen hipodens lezyon tedavisi: Safra yollarında genişlemeler ve daralmaların birbirini takip ettiği Caroli hastalığında karaciğerde apse meydana gelebilir. Bu hastalıkta endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi  ve perkütan transhepatik kolanjiografi ile drenaj uygulanarak tedavi sağlanır. Karaciğerde tek lobta tespit edilen hastalık durumunda ise hepatik rezeksiyon uygulanabilir.
     • Karaciğerde tümör olduğu tespit edilen hipodens lezyon tedavisi: Karaciğerde oluşan iyi huylu ya da kötü huylu tümörler varlığında öncelik cerrahi tedavi seçenekleridir. Karaciğer tümörlerinde karaciğerin bir kısmının tümör ile beraber çıkarılması (lobektomi / segmentektomi) uygun olacaktır. Hasta durumu, tümör büyüklüğü değerlendirilerek karaciğer nakli de uygulanabilir. Cerrahi tedavi uygulamasının riskli olduğu ya da cerrahi tedavinin uygulanması mümkün olmayan hastalarda  ışın tedavisi olarak bilinen radyoterapi,  kemoterapi ya da ablasyon tedavisi (tümörün yakılması) uygulanabilir.

Hipodens Lezyon Tedavi Edilmezse 

Hipodens lezyonlar normal dokuya göre daha düşük yoğunluklu dokular olup bu lezyonların varlığı bulunduğu bölgede doğru gitmeyen bir şeylerin olduğunu gösterir. Hipodens lezyon varlığı basit bir yağlanma, apse ya da iyi huylu tümörden kaynaklanabileceği gibi kötü huylu tümörlerin belirtisi de olabilir. Bu durumda bu lezyonların tedavisiz kalması kanser hücrelerinin yayılmasına ve ölüme sebep olabilir. Tabi ki her hipodens lezyon varlığı ciddi bir durumu işaret etmez, doktorun önerdiği tanısal testler ve tedavi planlarını uygulamak ve tavsiyelerini dinlemek önem arz etmektedir.

Hipodens Lezyon İlaçları

Hipodens lezyonun apse olduğunun tespit edilmesi durumunda apsenin türüne göre farklı ilaçlar reçete edilebilir.

• Amip apsesinde; metronidazol ile
• Tenya kaynaklı hidatik kist hastalığında; albendazol ve mebendazol
• Piyojenik apselerde; antibiyotik ilaçlardan ampisilin, metranidazol, aminoglikozid, sefalosporin, klindamisin

İle tedavi sağlanabilir. 

Karaciğer tümörlerinde kanser hücrelerinin çoğalmasını durdurmak / hücreleri öldürmek amacı ile kemoterapi ilaçlarından: 

• Sorafenib
• Oktreotid

Reçete edilebilir.

Hipodens Lezyon Ameliyatı

Karaciğer apseleri tespit edildiği zaman apsenin boşaltılmasını sağlayan apse drenajı uygulanabilir. Açık drenaj ya da kapalı drenaj apsenin boşaltılması için seçilebilecek yöntemlerdir.

• Açık drenaj: Genel anestezi uygulanarak uyutulan hastanın karın bölgesi açılır. Bilgisayarlı tomografi ya da ultrason rehberliğinde karaciğerdeki apseye yerleştirilen katater yardımı ile apse boşaltılması sağlanır.
• Kapalı drenaj: Laparaskopik drenaj yöntemi adı da verilen kapalı drenajda karın bölgesinde açılan küçük deliklerden gönderilen katater ile apse boşaltılır. 

Karaciğerde tümör tespit edilen hastalarda rezeksiyon ameliyatı ile tümör odağının çıkarılması sağlanır. Tümör boyutunun büyük olması durumunda segmentektomi ameliyatı ile karaciğerin bir segmentinin çıkartılması ya da lobektomi ameliyatı ile bir  lobunun çıkartılması da tedavi seçenekleri arasındadır.  

Hamilelikte Hipodens Lezyon

Hamilelik döneminde karaciğerde hipodens lezyon tespit edilmesi durumunda akla karaciğer hemanjiomu gelmelidir. Karaciğer hemanjiomunun gebelikte ve oral kontraseptif (doğum kontrol hormonu) kullanan kadınlarda sık görülmesi bu tümörün artan östrojen hormonuna bağlı ortaya çıktığı düşünülmektedir. Karaciğer hemanjiomları genelde 4 cm‘den büyük kan damarı yumuklarıdır. Genelde herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmaz. Ancak hastada şikayetlere neden oluyorsa ya da ilerde sorun yaratma ihtimali varsa ameliyat, radyoterapi, hemanjiom çevresindeki kan akışının durdurulması ya da karaciğer nakli uygulanabilir.

Bebeklerde ve Çocuklarda Hipodens Lezyon 

Bebeklik ya da çocukluk döneminde hipodens lezyon varlığında akla bazı tümörler gelebilir. Mezenkimal hamartom, infantil Hemanjioendotelyoma ve indiferansiye embriyonel sarkom bebeklik ve çocukluk döneminde karaciğerde hipodens lezyon gelişimine neden olabilen tümörlerdir. Genelde endişelenmeye gerek olmasa da bebek ve çocukların düzenli doktor kontrolünde olması önemlidir.

Hipodens Lezyon için Hangi Doktora Gidilir? 

Hipodens lezyon varlığı bir hastalık ya da şikayetten çok yapılan incelemeler esnasında fark edilen bir durumdur. Hastalar şikayet oluşan duruma bağlı olarak beyin ile ilgili şikayetler varlığında nöroloji bölümünde nöroloji uzmanına ya da beyin ve sinir cerrahisi bölümünde beyin ve sinir cerrahisi uzmanına, karaciğer, dalak, böbrek ya da pankreasta meydana gelen sorunlarla ilgili olarak genel cerrahi bölümünde genel cerrahi uzmanına başvuru yapabilirler.

Hipodens lezyonun görüntülenmesi ise başvuru yapılan doktorun bilgisayarlı tomografi istemesi sonucu radyoloji bölümünde radyoloji uzmanının görüntüleme yapması ile sağlanır.