Klipsli ETS Ameliyatı Nedir?

Klipsli ETS ameliyatı, tıpta “Endoskopik Torasik Sempatektomi” adıyla anılan bir cerrahi tedavi yöntemidir. Endoskopi, küçük kameralı cihaz ile birlikte olup, ameliyat sırasında kullanılan bir tekniktir. Torasik ise ameliyatın yapıldığı yer yani göğüs boşluğuna verilen isimdir. Klipsli ETS ameliyatı normalden fazla terleme sorunu yaşayan kişiler için uygulanmaktadır. Operasyon ile terlemenin kontrol altına alınması amaçlanır. Bu amaca yönelik yapılan, terlemeyi kontrol eden sempatik sinir liflerinin klips ile sıkılaştırma işlemi ise Sempatektomi olarak tanımlanmaktadır.

Klipsli ETS Ameliyatı Neden Yapılır?

• Klipsli ETS ameliyatı, hiperhidroz olarak bilinen aşırı terleme hastalığına kesin çözüm sağlamak amacıyla yapılmaktadır. 
• Normalden daha fazla terleme sorunu olanlar için kalıcı tedavi sunan tek yöntemdir. 
• Hiperhidroz; ellerde, ayaklarda, koltuk altlarında veya kasık bölgesinde lokalize olabilir. 
• Hiperhidrozun nedeni kesin olarak bilinmemektedir ancak aşırı çalışan sempatik sinir sisteminden kaynaklandığı ileri sürülmektedir. 
• Klipsli ETS ameliyatı vücudun farklı bölgelerine uygulanabilmektedir. Bu nedenle uygulanan bölgeye göre başarı oranı farklılık gösterir.
• Klipsli ETS ameliyatı yüz kızarması ile yüzde terleme konusunda %95 ile %99 oranında başarı sağlamaktadır.
• Ellerin terlemesi için yapılan ameliyatın başarı oranı %90 ile %95 arasındadır.
• Klipsli ETS ameliyatı koltuk altı terlemesinde %95, ayak terlemesinde ise %50 oranında başarı oranına sahiptir.

Klipsli ETS Ameliyatı Öncesi Yapılması Gerekenler

• Kan ve idrar tahlilleri yapılır.
• Göğüs röntgeni çekilir.
• Yan ve düz akciğer testi istenir.
• Hastalık öyküsü (Terlemenin temel nedeni, şiddeti, süresi, etkilediği bölge gibi sorulara yanıt aranır.) dinlenir.
• Devamlı kullanılan ilaç bilgisi sorulur.
• Tedavi planlaması yapılır. Klipsli ETS ameliyatının vücudun hangi bölümündeki terleme sorunu için yapılacağına karar verilir.
• Hasta anestezi yöntemi hakkında bilgilendirilir.
• Ameliyat öncesinde hastanın en az 8 saat önce yemek yememesi ve su içmemesi gereklidir.
• Aspirin gibi kan sulandırıcı ilaç kullanımına operasyondan en az 5 gün öncesinde ara verilmelidir.
• Hastanın ameliyat günü banyo yapması ve koltuk altı kıllarını temizlemesi gerekmektedir.
• Sigara ve alkol kullanımı ameliyattan 10-12 gün önce kesilmelidir.

Klipsli ETS Ameliyatı Nasıl Yapılır?

• Klipsli ETS ameliyatı genel anestezi altında yapılmaktadır. 
• Terlemenin yoğun olarak görüldüğü bölge neresi olursa olsun klipsli ETS ameliyatı için koltuk altından işlem yapılır.
• Koltuk altından 1 cm genişliğinde kesi açılır. Gerek duyulması halinde işleme başlanmadan hemen önce kesinin atıldığı taraftaki akciğerin havası boşaltılır. 
• Açılan kesiden kameralı cihaz (endoskop) sokulur ve görüntünün monitöre aktarılması sağlanır.
• Özel klips uygulayıcısı ile göğüs boşluğunda yer alan ve terlemeyi kontrol eden sempatik sinirlere ulaşılır.
• Bu sinir düğümleri T2, T3, T4 ve T5 olarak adlandırılır. Her biri farklı bir bölgeyi kontrol eder. Vücuda zarar vermeyen bir materyal olan titanyum klips yardımıyla terlemenin sonlandırılması istenilen sempatik sinir sıkıştırılır.
• İşlem sona erdiğinde havası boşaltılan akciğer şişirilir ve koltuk altındaki kesiler dikilir.
• Klipsli ETS ameliyatı tek taraflı yapılabileceği gibi aynı anda çift taraflı olarak da yapılabilir. 
• Klipsli ETS ameliyatı yaklaşık olarak 1-3 saat sürmektedir.
• Operasyon tamamlandıktan sonraki 10 dakika içerisinde terleme sorunu çözülmüş olacaktır.

Klipsli ETS Ameliyatı Yan Etkileri

Klipsli ETS ameliyatı olacak hastalara operasyon öncesi ameliyatın yan etkileri hakkında bilgi paylaşımı yapılmaktadır. Klipsli ETS ameliyatı yan etkileri aşağıda sıralanmıştır:

Terleme

• Operasyon bölgesel tedavi yöntemi olduğundan, aşırı terlemenin olduğu bölgede terlemenin durması ve farklı bölgelerde kendini göstermesiyle sonuçlanabilir. Bu duruma dengeleyici veya refleks terleme denilmektedir. 
• Terlemenin yer değiştirdiği bölgeler arasında sırt, göğüs, karın ve kasık sayılabilir. 
• Refleks terlemenin görülme oranına bakıldığında hastaların %1-2’sinde şiddetli, %5-6’sında ise hissedilir derecede olduğunu söylemek mümkündür. Bu yan etkinin en az görüldüğü hastalar ise klipsli ETS ameliyatı sırasında T4 sempatik sinir düğümünün klipslendiği kişilerdir. 
• Terlemenin şiddetine bağlı olarak ameliyatı gerçekleştiren hekim bazı solüsyonlar veya ilaçlar tavsiye etmektedir. 
• Dengeleyici terlemenin önüne geçilememesi halinde klipslerin yeniden çıkarılması söz konusu olabilir. 

Ellerde Kuruluk

• Klipsli ETS ameliyatı olanların yüzde 7’sinde ellerde kuruluk görülmektedir. 
• Bu yan etkiler kısa süre içinde kaybolmaktadır.
• Hastanın bu yan etki ile karşılaşması halinde doktorunu bilgilendirmesi istenir.

Kanama

• Her cerrahi operasyonda görülebilecek yan etkilerden biridir.
• Ameliyattan sonra taburcu olan hastaların dikiş atılan bölgesinde kanama görülebilir. Bu durumda doktor ile iletişime geçilmesi önerilmektedir.
• Kanamanın sorun teşkil edeceğinin anlaşıldığı durumlarda ameliyat sonlandırılmadan göğüs boşluğuna bir drenaj tüpü (dren) yerleştirilir. Bu alet yaklaşık bir gün kadar takılı kalmaktadır. 

Alerjik Reaksiyonlar

• Alerjik reaksiyon her cerrahi işlemde görülebilecek bir yan etkidir. 
• Hasta vücudunun anestezi maddelerine veya ilaçlara karşı bir tepki göstermesi nedeniyle görülür.

Klipsli ETS Ameliyatının Yapılamayacağı Kişiler

• Hekimler, klipsli ETS ameliyatını genellikle kapalı olarak yapmayı tercih ederler. 
• Hastanın daha önceden kalp ve akciğer ameliyatı geçirmiş olması durumunda ameliyatın kapalı teknikle yapılması önerilmemektedir. 
• Kapalı ameliyat için engel teşkil eden hastalarda iki taraflı müdahale yapılamamaktadır. Bu durumda belirli aralıklarla ikinci taraf için yeni bir ameliyat yapılması gerekmektedir.
• Klipsli ETS ameliyatından önce hastaya EKG çekimi yapılmaktadır. Kalp atım hızı normal oranlara göre %55-60’tdan az olduğu tespit edildiği durumlarda ameliyat yapılamamaktadır.

Klipsli ETS Ameliyatı Riskleri

Klipsli ETS ameliyatının yan etkileri olduğu gibi bu işlem bazı riskleri de taşımaktadır. Bu riskler nadiren görülmektedir. Oluşabilecek riskleri önlemek için uzman bir hekimden yardım almak önemlidir.

His Kaybı

• Ameliyat sırasında sinirlere müdahale edildiğinden dolayı nadir de olsa his kaybı ile karşılaşılabilir. 
• His kaybı geçici olabileceği gibi etkisine bağlı olarak kalıcı olma riski de vardır.

Horner Sendromu

• Göz kapağında düşüklük, yüz terlemesi yitimi ve gözbebeği daralması gibi etkileriyle bilinen horner sendromu, klipsli ETS ameliyatının nadir görülen riskleri arasındadır. 
• Geçici olması halinde birkaç ay içerisinde belirtiler normale dönerken, kalıcı olması durumunda ise estetik operasyona ihtiyaç duyulabilir.

Akciğer Sönmesi (Spontan Pnömotoraks)

• Akciğer zarları arasında hava birikmesi nedeniyle görülen spontan pnömotoraks oluşumunu; hastanın sigara alışkanlığı, akciğerin üst kısmında negatif basıncın fazla olması veya ameliyat sırasında oluşan enfeksiyonlar tetiklemektedir. 
• Akciğer sönmesi durumunda biriken hava boşaltılmaya, akciğerdeki hava kaçağı kontrol altına alınmaya çalışılır.

İnterkostal Nevralji

• Göğüs kafesi çevresini etkileyen ağrı olarak tanımlanan interkostal nevralji, ameliyat sırasında sinirlerin hasar görmesi, sıkışması, vb. nedenlerle ortaya çıkar. 
• Nefes alırken, öksürürken veya kahkaha atarken hissedilen ağrıyı kaşıntı ve sızlama gibi etkiler takip edebilir. 

Akciğer Yaralanması

• Klipsli ETS ameliyatını yapacak hekim, akciğerdeki havayı boşaltarak oluşabilecek yaralanmaları önleme yoluna gitmektedir. 
• Bu önleme rağmen gelişebilecek bir hata, akciğerin yaralanmasına neden olabilir. 
• Bu durumda hastaya acil müdahale şarttır. Ayrıca hastanın yeni bir cerrahi operasyona alınması gerekebilir. 

Klipsli ETS Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Klipsli ETS ameliyattan sonra hastanın durumu kontrol edilir ve herhangi bir sağlık problemi olmadığına kanı getirilirse, hasta aynı gün taburcu olur.
• Klipsli ETS ameliyatı olanlar, operasyonun kapalı teknikle yapılması nedeniyle bir hafta gibi bir sürede günlük yaşantılarına dönebilirler.   
• Açık ameliyata göre hızlı iyileşme söz konusudur. 
• Koltuk altından yapılan bir uygulama olduğundan kesi yerleri iyileşene kadar hastanın ağır işlerden ve spor aktivitelerinden uzak durması önerilir. 
• Klipsli ETS ameliyatından sonra hasta kendine geldiği andan itibaren aşırı terleme sorunu ortadan kalkacaktır.