Nemfomani

Nemfomani Nedir?

Nemfomani, kompülsif cinsel davranış ya da diğer adları ile hiperseksüalite veya seks bağımlılığının (cinsel bağımlılık) kadınlarda görülen formudur. Nymphe (latince kız) mania (latince delilik) kelimelerinin birleşiminden oluşur. Nemfomani problemi olan kişilere nemfoman ya da nemfomanyak denir. Erkeklere özel incelendiğinde satyriasis adını alır. Yetişkinlik döneminde ortaya çıkan bir problemdir, çocuklarda görülmesi beklenmez.

Cinsel fanteziler, dürtüler ve davranışların kişinin tüm hayatını etkileyecek yoğunlukta yer tutması ile karakterizedir. Nemfomanlar, cinsel dürtü ve hareketlerini kontrol etmekte zorlanır ve bu durum bireyleri strese sokar. Sürekli cinsellikle ilgili düşüncelerle beyinleri meşguldür ve bu yönde arayış içindedirler. Bu durumdan memnun değillerdir ve maddi-manevi fayda sağlamak amacı ile yapmazlar. Bu bir rahatsızlıktır.

Bahsedilen cinsel davranışlar yalnızca 2 birey arasında fiziksel olarak yaşanan cinsel birliktelikle sınırlı olmak zorunda değildir. Mastürbasyon, birden çok cinsel partner, pornografi düşkünlüğü, fuhuş, online seks gibi pek çok cinsellikle ilişkili davranışta artış izlenebilir. Elbette sağlıklı bireyler de bu davranışları belirli ölçülerde gösterebilirler, bu bir bozukluk olarak adlandırılmaz. Bozukluk ya da rahatsızlık olarak adlandırıldığı nokta durumun; kişinin günlük, sosyal, akademik hayatını ciddi derecede etkilediği ve kontrol altına alınmakta zorlanıldığı noktadır.

Nedenleri, psikolojik ve ya fiziksel temelli olabilir, çoğu zaman da tam olarak aydınlatılamaz. Fiziksel sebeplerle ortaya çıkan nemfomaninin tedavisi daha kolay yapılabilmektedir. Psikolojik temelli olanları hem aydınlatmak hem tedavi etmek daha uzun ve zorlu bir süreç olabilir.

Tedavi edilmediği takdirde başta kişinin ikili ilişkileri ve aile hayatı olmak üzere, iş hayatı, ekonomik durum, sağlık durumu gibi pek çok önemli hayat parametresinde bozulmaya yol açacaktır. Bazı durumlarda tedavi edilebilir bazı durumlarda ise en azından kontrol altına alınabilir bir problemdir.

Nemfomani Belirtileri Nelerdir?

Nemfomani belirtileri kişiler, toplumlar ve kültürler arası farklılık gösterebilir. Kişinin ulaşabileceği imkanların düzeyi, ek psikiyatrik hastalıklar gibi pek çok faktör rahatsızlığın ortaya çıkış şekli üzerinde etkilidir.

En sık görülen nemfomani belirtileri ise şunlardır:

• Kişinin kontrolü dışında gelişen, uzun süren, kişinin zihnini ciddi derecede meşgul eden ve oldukça kuvvetli cinsel arzuların, fantezilerin ya da davranışların varlığı (cinsel açlık)
• Sürekli ilişkiye girmek için uygun ortam ve kişi arama ya da kendini ciddi derecede yoracak kadar yoğun mastürbasyon yapma
• Cinsel davranışlara elinde olmadan sürüklenme, kontrolsüzlük hissi
• Davranış gerçekleştikten sonra rahatlama ve tatmin duygusu ardından gelişen ciddi pişmanlık, suçluluk hisleri
• Bahsi geçen fantezi, arzu ve davranışların kontrol altına alınmaya çalışılması ve bunda başarısız olunması
• Yalnızlık, depresyon, mutsuzluk, yas, kaygı, stres gibi durumları cinsel davranışlar ile aşmaya çalışmak, maskelemek
• Tehlikeli ve kurulmaması gereken cinsel ilişkilerin ne pahasına olursa olsun gerçekleştirilmesi (iş kaybı, yasal problem, ekonomik zorluk, aile ilişkilerinde bozulma, romantik ilişkilerde sadakatsizlik ve ya cinsel geçişli hastalık kapma/bulaştırma gibi durumları göze almak)
• Sağlıklı ikili romantik ilişkiler kurma ve yürütmede zorluk çekmek

Nemfomani Nedenleri Nelerdir?

Nemfomani nedenleri fiziksel veya psikolojik kaynaklı olabilir. Fiziksel ve ya hormonal bir sebepten kaynaklandığında çözümü daha kolay ve net olur. Genel olarak bu 3 sebep üzerinde durulmaktadır:

• Beyinde belirli kimyasalların dengesinin bozulması: Özellikle norepinefrin, serotonin ve dopamin gibi beyni aktive eden maddelerin beyinde miktarının artması artmış seksüel davranışa neden olabilir. Kullanılan psikiyatrik ilaçların da olumlu etkisi bu maddeleri düzenlemesinden gelir.
• Beyin yolaklarında bozulma: İnsan beyni, düşünüldüğü gibi bölge bölge veya belirli bir yüzde ile çalışmaz. Pek çok aktivite esnasında beynin birden çok bölgesi aynı anda aktif edilir ve birbiri ile yolaklar (nöron grubu) aracılığı ile iletişim kurar. Bağımlılıkla ilgili pek çok problem de bu yolakların bozulması sonucu oluşmaktadır. Nemfomani için de sebep olarak düşünülmektedir.
• Beyinde yapı bozuklukları: Epilepsi, demans, Parkinson Hastalığı, Kliver-Bucy Sendromu gibi kimyasal dengesinin bozulmasına ek olarak beyin yapısının da bozulduğu hastalıklar da nemfomani ortaya çıkarabilirler.
• Hormonal bozukluklar: Kadınlarda erkeklik hormonlarının (androjen) devamlı kullanımı ve buna benzer hormonal tedaviler özellikle meme ve rahim kanserlerinde kullanılmaktadır. Bu hormonların çok fazla alınması hiperseksüaliteye yol açar.

Nemfomani Teşhisi

Nemfomani için herhangi bir cinsel bağımlılık testi veya hiperseksüalite testi bulunmamaktadır. Testler genellikle bedensel kaynaklı hastalıkları aydınlatmak için kullanılır.

Nemfomani bir psikiyatrik hastalık olduğu için psikiyatrik hastalıkların sınıflandırılması ve tanı alması için oluşturulmuş profesyonellere özel tanı kılavuzları teşhiste kullanılmaktadır. Bunun için en sık kullanılan kılavuz DSM-5’tir. DSM-5’te psikiyatrik hastalıklara ait kriterler bulunur fakat nemfomani için özel kriterler oluşturulmamış, nemfomani bir alt başlık altında incelenmiştir.

Hekim psikiyatrik görüşme esnasında şu soruları sorabilir ve yanıtlara göre tanıyı şekillendirebilir:

• Genel sağlık durumunuz nasıl, kendinizi nasıl hissediyorsunuz, bir şikayetiniz var mı?
• Ne gibi cinsel düşünceleriniz, aktiviteleriniz ve dürtüleriniz mevcut?
• Bu düşünce, aktivite ve dürtülerin sıklığı ve yoğunluğu ne derecede?
• Alkol, uyuşturucu veya ilaç kullanımınız var mı?
• Aileniz, romantik partneriniz veya sosyal hayatınızdaki kişilerle ne gibi problemler yaşıyorsunuz, genel sosyal durumunuz nasıl?
• Şikayete konu olan cinsel davranışların ne gibi negatif sonuçları oluyor?

Hekime başvuran kişinin bilgisi ve izni dahilinde yakınları, aile bireyleri veya eşi gibi kişilerden de probleme yönelik bilgi ya da görüş alınabilir, bu problemi daha net ve etraflı ele almak için istenen bir durumdur.

Unutulmaması gereken bir nokta da şudur ki, hekimler ve ya psikologlar hastanın özel bilgilerini üçüncü kişilerle kesinlikle paylaşamazlar, bu suçtur. Dolayısıyla ailenize, eşinize, tanıdığınız ve ya tanımadığınız kimseye izniniz olmadan sizin hakkınızda bilgi veremezler. Hekime karşı açık, net olmanız ve utangaç davranmamanız problemin çözümü için oldukça önemlidir.

Nemfomani Tedavisi

Nemfomani tedavisi genel olarak psikoterapi ve gereken durumlarda ilaç tedavisini içerir. Psikoterapi, psikolog ya da psikiyatristler ile görüşerek sorunun kaynağının bulunması ve buna bağlı çözümün aranmasını içeren tedavi yöntemidir, psikiyatrik pek çok hastalıkta faydalı olduğu bilinmektedir.

En sık kullanılan psikoterapi yöntemi BDT (bilişsel-davranışçı terapi) olup, kişiye iç görü ve bilinç kazandırmayı amaçlayan, eski olumsuz davranışları yeni olumlu davranış kalıpları ile değiştirilmesini amaçlar.

Tedavide önemli bir basamak da var olan başka fiziksel ve psikiyatrik problemlerin de çözüme kavuşturulmasıdır. Genellikle nemfomaniye alkol ve madde kullanımı eşlik etmektedir. Bunun yanında, nemfomaniyi ortaya çıkaran Kliver-Bucy sendromu, epilepsi, Parkinson gibi beyin hastalıkları söz konusu ise mutlaka bunlar da tedavi edilmelidir.

Nemfomani tedavisi için öngörülebilecek bir süre ya da zaman dilimi yoktur. Her hastanın kendine has nedenleri, belirtileri ve hayat koşulları vardır. Buna bağlı olarak tedavi de değişecek ya da uzayıp kısalacaktır, bu süreç sabır gerektiren bir süreçtir. Problemli davranışlar aşıldıktan sonra bir süre de tekrarlamaların önlenmesi için çalışılması gerekir.

Nemfomani İlaçları

Nemfomani için özel olarak onay almış bir ilaç yoktur fakat problemin hastanın beynindeki kimyasal madde dengesizliklerinden kaynaklandığı düşünüldüğü için tedavide bu kimyasalları düzenleyen ilaçlar kullanılması yaygın bir durumdur.

Antidepresanlar, duygudurum düzenleyiciler, antipsikotikler ve bunların çeşitli kombinasyonları hastanın ek tıbbi problemleri, fiziksel durumu, problemin ciddiyeti, altında yattığı düşünülen sebep gibi pek çok faktöre göre hastaya reçete edilebilir.

Naltrekson daha çok alkol ve morfin bağımlılığı için kullanılan bir ilaçtır fakat genel olarak bağımlılık tedavisinde faydalı olduğu gösterilmiştir. Etkisini bağımlı olunan davranıştan alınan hazzı azaltarak gösterir. Beyin yeterince haz alamadığı ve tatmin olamadığı davranışı bırakmaya yaklaşır.

Nemfomani Tedavi Edilmezse

Nemfomani tedavi edilmezse kişinin hayatını pek çok yönden etkileyecek problemler ortaya çıkar.

En sık görülenleri şunlardır:

• Vicdan azabı, suçluluk ve pişmanlık gibi duygularla baş ederken özgüven ve özsaygı problemi yaşanmaya başlanır.
• Depresyon, anksiyete (kaygı), öfke kontrol problemi, intihar düşüncesi gibi ek psikiyatrik rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.
• Aile hayatında veya romantik ikili ilişkilerde sadakat problemi, yalan söyleme ve neticesinde ilişkilerin kaybı veya zarar görmesi kaçınılmazdır.
• Tüm verimli ve boş zamanların cinsel aktivitelerin planlanması ya da pornografi gibi ulaşılabilir yollarla harcanması sonucunda maddi kayıplar oluşabilir.
• Yeterli maddi duruma sahip olmayan kişiler özellikle maddiyat gerektiren cinsel aktiviteleri gerçekleştirmek amacı ile borçlanabilir ya da yasal olmayan yollara başvurabilir.
• Kişi cinsel yolla bulaşan hastalıklar açısından risk grubuna girer. HIV, trahom, hepatit virüsleri, gonokok, HPV gibi pek çok hastalık etkeninin geçişi kolaylaşır.
• Alkol ve madde kullanımı artabilir veya başlayabilir.

Nemfomaniye Ne İyi Gelir?

Nemfomaniye iyi gelecek faktörlerin başında profesyonel yardım almak gelir.

Şu hususlara da dikkat edilmesi faydalı olacaktır:

• Utanma duygusu ve dışlanma, herkesin duyması gibi korkularla hekime ya da ruh sağlığı profesyonellerine başvurmakta gecikilmemesi gerekir. Bu kişiler profesyoneldir kesinlikle danışanları ve ya hastaları ile ilgili bilgileri 3.kişilerle paylaşamazlar. Bu hem yasak hem etik dışıdır. Bu açıdan şikayetleri anlatırken rahat ve oldukça açık olunması gerekir.
• Bu problemi yaşayan kişilerin yalnız olmadığını farkında olması, dünyada bu problemi yaşayan pek çok kişi bulunduğunu bilmesi ve bu nedenle kişinin kendisini de sert bir şekilde yargılayıp aşağılamaması gerekir.
• Eğer reçete edilmiş ilaçlar ve ya önerilmiş tedaviler varsa kişinin bunları eksiksiz ve düzenli alması gerekir.
• İntihar düşüncesi ya da bir bireye zarar verme düşüncesi kişide oluştuysa vakit kaybetmeden derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
• Ek psikiyatrik problemleri mevcut olan hastaların mutlaka bunların çözümü için harekete geçmesi gerekir. Arka planda tedavi edilmemiş bir sorun kaldıkça nemfomani varlığını sürdürecektir.

Nemfomaniye Ne İyi Gelmez?

Nemfomani yaşam tarzı düzenlemesi, problemlerin köklerinin bulunması ve çözülmesi, gerektiği durumda ise ilaç tedavisi gibi çok aşamalı mekanizmalarla çözülmeye çalışılır.

Bu açıdan hastaların şunlara dikkat etmesi gerekir:

• Bağımlılığı tetikleyici ortam ve kişilerden uzaklaşılmalıdır. Her türlü bağımlılıkta bu ilk yapılacak şeylerden biridir. Beyin cinsellikle bağdaştırdığı kişi ve ortamları görünce ister istemez yine cinselliği arzulayacaktır.
• Sosyal medya ve çeşitli eşleşme uygulamaları gibi kolay yoldan partner bulunabilen yollardan uzak durulması gerekir. Erişim kolaylaştıkça nemfomaniye bağlı davranışlar artar, bağımlılık daha da güçlenir.
• Alkol ve uyuşturucu problemi mevcutsa mutlaka çözülmesi gerekir.
• Aileden ve partnerden durumu gizlemek, sürekli yalan söylemek yalnızca sorunu büyütecektir fakat kişilerin bu konuda kendini de koruyarak doğru adımları atması gerekir.

Geçmişte yaşanmış cinsel istismar öyküsü varsa üstü kapatılmamalı, mutlaka bir uzmandan destek alınarak atlatılmaya çalışılmalıdır.

Nemfomani için Hangi Doktora Gidilir?

Nemfomani, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları (Psikiyatri) bölümünün tanısını koyduğu ve tedavisini yürüttüğü bir psikiyatrik hastalıktır. Tedavide cinsel terapistler ve psikologlar da rol oynayabilir, hastalar terapiden ciddi fayda görebilirler fakat öncelikle bir hekim başvurulmalıdır çünkü altta yatan bir fiziksel durum varsa tanınması ve giderilmesi ancak böyle mümkündür.

Eğer kişi, cinsel dürtü ve davranışlarını kontrol etmekte ciddi zorluk yaşıyorsa, riskli olduğunu bildiği halde kendini bu tip davranışlardan uzak tutamıyorsa, sosyal hayat başta olmak üzere hayatının diğer bölümleri ciddi derecede etkileniyorsa mutlaka bir hekime başvurmalıdır.

Ayrıca, dürtüleri kontrol etmekte anlık olarak ciddi güçlük yaşanması, suç işleme ihtimali, kişinin başkalarına ya da kendilerine zarar verme ihtimali ve intihar düşüncesi varsa kesinlikle acilen bir sağlık kurumuna vakit kaybetmeden başvurmalıdır.