Reflü Ameliyatı Nedir?

Mide asidinin, mideden yemek borusuna doğru geri gelmesi reflü hastalığı olarak tanımlanmaktadır. Hastalığın tedavisinde ilk olarak medikal yollarla ilaç tedavisi uygulansa da bu tedaviye yanıt vermeyen hastalar cerrahi müdahaleye gerek duyabilmektedir. Reflü ameliyatına uzman hekim, pH metre testinin sonuçlarını değerlendirerek karar vermektedir. Reflü ameliyatı için uygulanmakta olan farklı prosedürler bulunmaktadır.  

Reflü hastalığının ortaya çıkardığı olumsuz etkiler, ilaç tedavisiyle giderilemiyorsa reflü ameliyatına ihtiyaç duyulmaktadır.   Reflü ameliyatlarında iki farklı cerrahi metot izlenmektedir. Bu metotlar şu şekildedir; 

1. LİNX: Bu cerrahi yöntemde LİNX cihazı, kullanılmaktadır. Cihaz halka şeklindedir ve titanyum boncuklar ile boncukları bir arada tutan titanyum tellerden oluşmaktadır. Operasyonda halka, yemek borusunun dışından alt ucuna doğru yerleştirilmektedir. Bu sayede mide asidinin yemek borusuna kaçması engellenmektedir. LİNX operasyonu uygulanan kişiler, cihazın yapısından dolayı MR tetkiki yaptıramazlar. 

2. Endoskopik Reflü Ameliyatı / Fundoplikasyon Operasyonu: Fundoplikasyon operasyonu, reflü tedavisi amacıyla kullanılan cerrahi operasyon seçeneklerinden bir diğeridir. Operasyon sırasında midenin üst kısmı yemek borusunun tam altına gelecek şekilde 360 derece veya parsiyel olarak sarılmaktadır.  Fundoplikasyon operasyonunun bir diğer adı endoskopik reflü ameliyatı şeklindedir. Bu operasyonda birtakım anti reflü (EART) tedavileri uygulanmaktadır. Operasyon ile yalnızca reflü değil, mide fıtığı sorunları da tedavi edilmektedir.  

Reflü ameliyatlarının hangi yöntem kullanılarak yapılacağına, uzman hekim hastayı değerlendirdikten sonra karar vermektedir. Bu noktada uzman hekim tarafından rahatsızlığın en iyi şekilde tedavi edileceği yöntem tercih edilecektir.  

Reflü Ameliyatına Hangi Durumlarda İhtiyaç Duyulur?  

Reflü hastalığının tedavisinde ilk metot olarak cerrahi müdahale tercih edilmemektedir. Öncelikli olarak hastaların ilaçla tedavi edilmesi yöntemi uygulanmaktadır. İlaçla tedavinin yanı sıra hastalara diyet listesi verilerek hayat tarzında belli başlı değişiklikler yapmaları da istenmektedir. Bütün bu yöntemlerin sonucunda eğer hastanın reflüsü hala devam ediyorsa, uzman hekim reflü ameliyatı yapılmasına karara verebilmektedir.  

Hastaların reflü ameliyatı olmalarına karar, kesin tanı konulması ile verilmektedir. Bunun için hastalara belli başlı tetkikler uygulanmakta ve durum uzman hekim tarafından ayrıntılı bir şekilde incelenmektedir. 

Reflü Ameliyatı Öncesi Yapılması Gerekenler

Reflü ameliyatı öncesinde hastalar, uzman hekim tarafından detaylı olarak değerlendirilmektedir. Reflü hastalığında tercihen ilaç tedavisi ve hastanın hayat tarzını değiştirmesi ile bir sonuca ulaşılması istenmektedir. Ancak bütün bu medikal tedavi yöntemlerine hasta cevap vermiyorsa ameliyat gerekmektedir.  

Reflü ameliyatına karar verilmesi için hastanın, hastalığa bağlı semptomları göstermesi ve fiziki muayene yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle hekim tarafından bazı tetkikler istenebilmektedir. Bu tetkikler şunlardır;

• Endoskopi
• PH metre (mide asidi ölçümü)
• Gastroskopi 
• Yemek borusunun değerlendirilmesi (Baryum özefagus mide duodenum grafisi)
• Yemek borusunun alt kısmındaki kasılmaların değerlendirilmesi (özefagus manometresi)

Yapılan tetkiklerin ardından kesin olarak hastaların reflü ameliyatı olması gerektiğine karar verilirse, operasyondan önce yapılması gerekenler şu şekildedir;

• Katı ve sıvı gıdaların en az 6 saat önce kesilmesi
• Anesteziden 2 saat önce su tüketimin kesilmesi
• Hastanın kullandığı ilaçlar hakkında hekimine bilgi vermesi ve gerekli görüldüğü takdirde ilaçların kesilmesi
• Hastaneye yatış işlemlerinin tamamlanması  

Reflü Ameliyatı Nasıl Yapılır? 

Reflü ameliyatı yapılırken izlenebilecek yöntemler farklıdır. Bu yöntemler uygulanacak ameliyat prosedürüne göre de değişiklik göstermektedir.  

Açık Reflü Ameliyatı

Gelişen teknoloji ve bilimsel çalışmalar sayesinde günümüzde açık reflü ameliyatı eskiye oranla çok fazla tercih edilmemektedir. Laparotomi olarak da tanımlanan açık cerrahi, bazı vakalarda hastalığın kesin tedavisi için gerekli olmaktadır. 

• Operasyon sırasında hastanın karnına büyük bir kesi açılır. İşlemler cerrah tarafından açılan bu kesinin içerisinden gerçekleştirilmektedir. Vücutta açılacak kesinin büyüklüğü, yapılacak işlem ya da işlemlere göre değişiklik gösterebilmektedir. 
• Açık cerrahi operasyonun diğer prosedürlere göre en önemli art yanı ameliyat esnasında cerrahın organlara dokunmasının ve hissetmesinin mümkün olması durumudur. 
• Açık reflü ameliyatından sonra hastalar diğer yöntemlere nazaran daha uzun iyileşme süresine ihtiyaç duymaktadırlar. Bunun nedeni vücutta açılan kesinin büyük olmasıdır.  

Laparoskopik Reflü Ameliyatı

Laparoskopik reflü ameliyatı, minimal invaziv cerrahi olarak tanımlanmaktadır. Bu yöntem halk arasında kapalı ameliyat olarak da tanımlanmaktadır. 

• Operasyon sırasında cerrah karın ön duvarında 0,5 cm ile 1 cm aralığında küçük bir kesi açmaktadır. 
• Ardından bu kesi içerisine bir kamera yerleştirilmekte, düz ve uzun el aletleri ile ameliyat yapılmaktadır. 
• Laparoskopik reflü ameliyatı sırasında ameliyathanede yer alan monitöre iki boyutlu görüntüler yansıtılmaktadır. Ameliyatı yapan uzman hekim bu sayede işlemleri yapacağı alanı ayrıntılı bir şekilde görmektedir.  
• Laparoskopik yöntem, reflü ameliyatlarında en sık kullanılan teknikler arasında yer almaktadır. 
• Operasyonda hastaya küçük bir kesi açıldığı için iyileşme süresi de oldukça kısadır. 

Robotik Reflü Ameliyatı

Robotik cerrahiden yararlanılarak uygulanan yöntem de bir çeşit kapalı reflü ameliyatıdır. Bu prosedürde, robot yardımlı minimal invaziv cerrahi metodundan yararlanılmaktadır. 

• Robotik reflü ameliyatı için hastada birkaç küçük kesi açılmaktadır. 
• Operasyon sırasında uzman hekim, hastaya yakın bir konsola oturmaktadır. Ardından eğilerek dönebilen cihazları kontrol ederek müdahaleyi gerçekleştirmektedir. 
• Bu uygulamada kullanılan görüntüleme tekniği üç boyutludur ve yüksek çözünürlüğe sahiptir. Gelişen teknolojinin beraberinde gelen robotik cerrahi müdahalede, operasyonu yapan cerrahın el hareketleri ve hastanın içinde olan aletlerin kullanımı daha kontrollü ve hassas şekilde yapılabilmektedir. 
• Robotik reflü ameliyatı ile hastaların iyileşme süreleri kısalmaktadır. 

Reflü Ameliyatı Riskleri ve Yan Etkileri Nelerdir? 

Her cerrahi operasyonda olduğu gibi, reflü ameliyatının da birtakım riskleri ve yan etkileri mevcuttur. Reflü ameliyatının komplikasyonları arasında, operasyonun istenmeyen nedenlerden dolayı açık cerrahi müdahaleye dönmesine de yer verilmektedir. Bu durumun operasyonların yalnızca %5’lik bir kısmında ortaya çıktığı bilinmektedir. Reflü ameliyatının diğer yan etkileri ise şu şekildedir;

• Mide fıtığı (Ameliyat sonrası kusma, öğürme ve geğirmeye bağlı)
• Yutma güçlüğü
• Gaz problemi
• Hazımsızlık sorunu 
• Bulantı 
• Geğirme
• Midenin kum saati şeklini alması 
• Karaciğerde kan damarının yırtılması (hematom)
• Mide ve sindirim sisteminin önemli bir parçası olan vagus sinirinin yırtılması  

Reflü Ameliyatı Sonrası Yapılması Gerekenler 

Reflü ameliyatının ardından hastalarda ciddi sağlık sorunları oluşmamaktadır. Ameliyattan sonra hastalarda boyun ve sırt ağrıları görülebilmektedir. Bu durum uzman hekimin vereceği ağrı kesiciler ile kontrol altına alınmaktadır. Ameliyatın ardından hastalara burun sondası takılmaktadır ve genelde bir sorun çıkmazsa sonraki günlerde çıkarılmaktadır. 

Reflü ameliyatından sonra beslenme: Ameliyattan bir sonraki gün hastalar sıvı besinleri tüketmeye başlayabilir. Hastaların ancak ameliyattan 3 hafta sonra katı besinleri tüketmeye başlamasına izin verilmektedir. Bunun nedeni, hastalarda bu dönemde yutma güçlüğü problemi oluşmasıdır. Yutma güçlüğüne, gevşemiş olan kasların ameliyatta gerilmesi neden olmaktadır. 3 Haftanın sonunda katı besine geçen hastaların, yiyecekleri çok iyi çiğnemeleri gerekmektedir. 

Reflü ameliyatından sonra sigara ve alkol kullanımı: Ameliyatın ardından dikkat edilmesi gereken hususlardan biri de sigara ve alkol kullanımıdır. Sigara ve alkol tüketimi mideye zarar vermektedir. Reflü ameliyatı olan kişilerin mümkünse bu zararlı alışkanlıklarını tamamen bırakmaları istenmektedir. Tamamen bırakamayan hastaların ise sigara ve alkol kullanımını azaltmaya özen göstermeleri gerekmektedir. 

Reflü ameliyatı sonrası spor: Reflü ameliyatından sonra hastalar kısa sürede iyileşip normal yaşantılarına dönseler de ağır fiziksel aktivitelerden uzun süre uzak durmaları gerekmektedir. Minimum bir ay boyunca hastaların kesinlikle spor yapmamaları önerilmektedir. Hastaların ağır aktivitelerden uzak durması, komplikasyon riskini de azaltmaktadır. 

Reflü ameliyatı sonrası cinsel ilişki: Reflü ameliyatının komplikasyonlarından korunmak için hastaların bir süre cinsel aktivitede bulunmamaları önerilmektedir. Bu durum ameliyatın türüne ve yöntemine göre değişiklik gösterdiği için hekime danışılmasında fayda görülmektedir.