Saç Beyazlaması

Saç Beyazlaması (Poliosis) Nedir?

Saç beyazlaması (poliosis) saç tellerine renk veren melanin isimli maddenin oluşumunun azalması ile ortaya çıkmakta olan bir durumdur. 

Nedenleri başta yaş ilerlemesi ile azalan melanin üretimi olmak üzere, genetik özellikler, stres, çeşitli ilaçların kullanımı olabilmektedir.

Saç Beyazlaması Belirtileri Nelerdir?

Saç beyazlaması (poliosis) önce dip kısımlardan başlayabilmektedir. Ancak ara ara tüm saç telini kaplayacak şekilde beyaz saç tellerinin oluşumu da saç beyazlaması (poliosis) sürecini oluşturabilir. 

Saçlar yaşa bağlı beyazlamakta iken süreç 10 yılı bulmaktadır. Diğer nedenlere bağlı saç beyazlamaları çok kısa sürelerde görülebilmektedir. 

Özellikle bazı ilaç kullanımlarında birkaç hafta içerisinde tüm saçların ya da büyük bölümünün beyazlaması şeklinde saç beyazlamaları kendini gösterebilmektedir.

Saç Beyazlaması Nedenleri Nelerdir?

Saç beyazlaması (poliosis) normal olarak her insanda yaşa bağlı muhakkak görülebilen bir durumdur. Genetik olarak daha genç yaşlarda veya bir dış etkene bağlı olarak kısa süre içinde hızlıca ilerleyen saç beyazlamaları görülebilmektedir. 

B12, D ve C vitamini eksikliklerine bağlı olarak saç dökülmesi görülebilmektedir. HIV gibi bağışıklık sistemini etkileyen enfeksiyon hastalıkları saç beyazlamasına neden olabilmektedir.

• Yaşlanma: Saç beyazlaması (poliosis) her kişide, cinsiyet fark etmeksizin kadınlarda ve erkeklerde eşit oranda yaş ilerlemesi ile birlikte görülebilen bir durumdur. Saçların rengini veren melanin isimli pigmentin saç köklerindeki hücreler tarafından salgılanmasının ve üretiminin azalması ile birlikte saçlar rengini kaybetmekte ve gri-beyaz renk almaktadır.
• Genetik nedenler: Kişiler anne, baba ve birinci derece akrabalarının saçlarının beyazladığı yaşta ve şekilde Saç beyazlaması (poliosis) özelliği göstermeye meyillidirler. Erken yaşta saç beyazlaması genellikle genetik olarak kişiye aileden gelen bir özellik şeklinde kendini göstermektedir.
• Stres: Kişiyi fiziksel ve ruhsal olarak strese sokan her etken saç beyazlamasına neden olabilmektedir. Üzüntü, uzun süreli stres ve duygusal çökkünlük durumu Saç beyazlamasına neden olabilmektedir. Saç beyazlaması ani bir üzüntü durumu veya şok ile kısa sürede tamamen beyazlama veya yine çok kısa sürede bir kısmın tamamen beyazlaması şeklinde görülebilmektedir.
• Travmalar: Kazalar veya vücut bütünlüğünü bozan travmalar Saç beyazlamasına neden olabilmektedir. Geçirilen büyük ameliyat ve tıbbi operasyonlar da vücutta travma etkisi yaratarak Saç beyazlamasına neden olabilmektedir.
  
• Hormonal nedenler: Tiroid hormonlarındaki bozukluklar ve diğer hipofiz hormon bozuklukları saçlara rengini veren melanin sentezini bozarak Saç beyazlamasına neden olabilmektedir.
  
• Kansızlık : Kişide çeşitli nedenlere bağlı olarak görülen kansızlık (anemi) varlığında, vitamin, mineral ve eser element eksikliklerine bağlı görülen anemilerde saça rengini veren melanin isimli pigmentin saç diplerindeki hücrelerden salgılanması yavaşlamaktadır ve hatta üretilememektedir. Bu durumda kişide Saç beyazlaması (poliosis) görülebilmektedir. Özellikle genç yaşta ailede görülmeyen şekilde ve başka sebebe bağlı olmaksızın görülen saç beyazlamalarında anemi altta yatan neden olabilmektedir. Doktorunuza başvurmanız önerilir.
  
• Albinoluk: Albino bireylerde doğuştan saç ve deride melanin pigmenti eksikliği ve beyaz saç görülmektedir.
  
• Werner Sendromu (yaşlılık hastalığı): Werner sendromu doğuştan gelen bir genetik hastalıktır. Çocukluktan itibaren saçlarda beyazlama, deride yaşlı tipi kırışıklıklar ve yaşlı görünüm bu hastalığa sahip olan çocuklarda tipiktir.

Saç Beyazlaması Tedavisi

Saç beyazlamasına neden olan etkenlerden bağımsız olarak kozmetik çözümler mevcuttur. Medikal olarak ise altta yatan vitamin eksiklikleri, mineral eksiklikleri ve kansızlığın neden olan hastalığa yönelik tedavisi saç beyazlamasını tedavi etmese de artmasına engel olması açısından olumlu fayda göstermektedir.

• PRP Tedavisi: Saç beyazlamasına karşı (polisosis) kişilerde tercih edilen en etkili ve sık kullanılan tedavi PRP tedavisidir. PRP tedavisinde kişinin kendisinden kan alınmakta ve bu kandan elde edilen hücreler kişinin saç diplerine uygulanmaktadır. Kök hücreler ve plazma açısından zengin bu sıvı saç diplerinde melanin üretmekte görevli olan hücreleri uyararak melanin üretimini artırmak ve saç beyazlamasının azalmasına etki etmektedir.

Saç Beyazlaması Ne İyi Gelir?

Saç beyazlamasını önlemek için stresten uzak yaşam, düzenli beslenme, düzenli egzersiz ve spor önem taşımaktadır.

Saç beyazlaması olan kişiler protein ağırlıklı bir beslenme düzeni oluşturmalı ve gün içerisinde bol bol sebze meyve tüketilmelidir. Uygun tetkikler sonrası eksikliği bulunan eser element ve minerallerin takviye ile tamamlanması için aile hekiminizden ve eczacınızdan tavsiye alabilirsiniz. Uygun takviyelerle saç beyazlaması geciktirilebilmektedir.

Yeşil yapraklı sebzeler, bitter çikolata, vişne, kiraz ve çilek gibi kırmızı meyveler beslenme düzeninde yerini almalıdır. Özellikle bakır ve C vitamini açısından zengin besinler, saç beyazlamasını önlemektedir. Avokado, portakal, greyfurt tüketimi önerilmektedir.

Ayrıca düzenli olarak süt ürünleri, yoğurt, peynir, tereyağı, yumurta tüketimi vücudun protein ihtiyacını karşılayarak saçlara rengini veren melanin pigmentinin üretimini sağlamaktadır.

Takviye olarak B12 vitamini içeren takviyeler tercih edilebilmektedir. B12 vitamini hem oluşan beyaz saçların tekrar koyulaşmasını sağlamakta hem de yenilerinin oluşmasını engellemektedir.

Saç Beyazlamasına Ne İyi Gelmez?

Saç beyazlamasına stres ve depresif duygu durum iyi gelmemekte ve saç beyazlamasını artırmaktadır. 

Vitamin ve mineral eksiklikleri olan kişilerde eksiklikler takviye edilmediği takdirde saç beyazlaması artmaktadır. 

Ayrıca vitamin ve mineral eksikliklerine bağlı olarak başka sağlık sorunları da ortaya çıkabileceği için eksikliklerin vakit kaybetmeden takviye edilmesi önerilmektedir.

Saç Beyazlaması Kürleri

Çeşitli bitkisel kürlerin ve yiyeceklerle yapılan maskelerin saç beyazlamasına iyi geldiği, var olan beyazların azalmasına ve yenilerinin oluşmasına engel olduğu bilinmektedir.

• Avokado kürü: Bir adet avokado ezilerek maske şeklinde saç diplerine uygulanarak bir saat bekletilmektedir. Avokado içeriğinde bulunmakta olan vitamin e ile saça rengini veren melanin pigmentini salgılayan hücreleri beslemekte ve melanin üretimini artırmaktadır.
• Soğan kürü: Rendelenen soğanların suyu sıkılarak saç diplerine masajla yedirilmektedir. Bu kür sayesinde soğanın içindeki enzimler sayesinde saç dipleri beslenmektedir. Beslenen saç kökleri beyazlayan saçların koyulaşmasını sağlamaktadır.
• Üzüm kürü: Özellikle kuru üzüm kürü sayesinde beyazlayan saçlara oldukça iyi gelmektedir. Kuru üzümler Hindistan cevizi yağı ile kavrulup kavrulan meyvelerin bir gece su içinde bekletilmesi ile elde edilen maske duş sonrası son durulama ile saçlara uygulanır. Bu kür haftada üç gün uygulandığında beyazlamış saçlara oldukça iyi gelmektedir.
• Yeşil Ceviz kürü: Kabukları ile haşlanan yeşil cevizin, bir tatlı kaşığı kuru maya ve bir yemek kaşığı zeytinyağı ile karıştırılarak ezilmesi sonrası saç diplerine uygulanması beyazlamış saçlara oldukça iyi gelmektedir. Saçların bir saat sonra durulanması önerilmektedir.
• Çay kürü: Demlenen siyah çayın soğutularak duşta maske şeklinde uygulanması saç köklerine ve beyazlamış saçlara iyi gelmektedir.
• Kabak kürü: Kabaklar doğranır ve hindistan cevizi yağı ile kavrulur, sonrasında püre haline getirilir. Bu püre saça maske şeklinde uygulanıp bir saat bekletildiğinde beyazlamış saçlara oldukça iyi gelmektedir.
• Badem yağı kürü: Badem yağı saç diplerine masajla uygulandığında beyazlamış saçlara iyi gelmekte ve yenilerinin oluşmasını önlemektedir. Ayrıca badem yağı cansız, kopan saçlara ve dökülmelere de oldukça iyi gelmektedir.
• Çörek otu kürü: Temiz ve kuru saç diplerine altı ay boyunca düzenli olarak her gece masajla yedirilen çörek otu yağı, beyazlayan saçların koyulaşmasını sağlamakta etkilidir ve saçların beyazlamasını engellemeye de yardımcı olmaktadır.

Hamilelikte Saç Beyazlaması

Gebelik döneminde değişen hormon dengeleri saç beyazlamasına neden olabilmektedir. Gebeliğin ilk aylarında bulantı ve kusmaya bağlı olarak beslenememe; vitamin, mineral ve eser elementlerin eksikliklerine neden olabilmektedir. 

Bu eksiklikler saçlarda beyazlamaya neden olabilmektedir. Gebelik döneminde kilo artışı ve uyku bozuklukları vücudu strese soktuğu için bu da saçlarda beyazlamaya neden olabilmektedir. 

Gebelik döneminde düzenli beslenme, gebelik ve öncesinde gerekli vitamin, mineral ve eser elementlerin takviye ile alınması, hormon kontrollerinin yapılması saç beyazlamasını engellemektedir ve oluşan beyaz saçların koyulaşmasına yardımcı olmaktadır.

Çocuklarda Saç Beyazlaması

Çocuklarda genetik sebeplere, tiroid ve hipofiz bozuklukları gibi hormon hastalıklarına bağlı olarak saç beyazlaması görülebilmektedir. 

Werner hastalığı gibi genetik hastalıklar ve albinoluk gibi kalıtsal durumlar da çocuk yaşta saç beyazlamasına neden olabilmektedir. 

Stres ve travma gibi nedenler nadir de olsa çocuklarda saç beyazlamasına neden olabilmektedir. 

Yine çocuklarda vitamin, mineral ve eser element eksiklikleri ve bu eksikliklere neden olabilecek çölyak benzeri hastalıklar saç beyazlamasına neden olabilmektedir. 

Bu yüzden çocuklarda saç beyazlaması ciddiye alınmalı ve altında yatan nedenin belirlenmesi önerilmektedir.

Saç Beyazlaması için Hangi Doktora Gidilir?

Saç beyazlaması her yaşta kozmetik ve estetik endişeler açısından tedavi amaçlı başvuru sebebi olabilen bir durum olabilmektedir. 

Aynı zamanda anemi ve vitamin/mineral/eser element eksikliklerinin de belirlenmesi açısından değerlendirme gerekebilmektedir. 

İlk muayenede vitamin, mineral ve eser element eksiklikleri ve anemi değerlendirmesi açısından Aile Hekiminize başvurabilirsiniz. 

Sonrasında estetik amaçlı tedavi ve terapiler için ilgili işlemlerin yapıldığı sağlık kuruluşlarında PRP vb. tedavilerde eğitim almış uzman hekimlere başvurabilirsiniz.