Karın zarı kanseri (peritoneal kanser), karın boşluğunu çevreleyen zar tabakasında ortaya çıkan nadir fakat agresif seyirli bir kanser türüdür. Genellikle başka organlardan metastaz yoluyla yayılsa da primer peritoneal kanser olarak da görülebilir. Erken evrede belirti vermemesi nedeniyle teşhis gecikebilir, bu da tedavi sürecini zorlaştırır. Bu makalede, karın zarı kanserinin belirtileri, teşhis yöntemleri, tedavi seçenekleri ve korunma stratejilerini detaylıca ele alacağız.

Karın Zarı Kanseri Türleri ve Evreleri
Karın zarı kanseri, primer ve sekonder olarak ikiye ayrılır. Primer peritoneal kanser, doğrudan karın zarı hücrelerinde başlar ve genellikle over kanseriyle benzer özellikler gösterir. Sekonder türler ise mide, pankreas veya yumurtalık gibi organlardan metastaz yoluyla karın zarına yayılır. Evreleme, tümörün yayılımına göre yapılır:

• Evre 1: Kanser sadece karın zarıyla sınırlıdır.
• Evre 2: Yakın lenf düğümlerine veya komşu dokulara yayılım vardır.
• Evre 3: Karın içi organlara metastaz gözlenir.
• Evre 4: Uzak organlara (akciğer, kemik) sıçrama mevcuttur.

Karın Zarı Kanserinin Belirtileri

• Şiddetli karın ağrısı veya rahatsızlık hissi
• Sebepsiz kilo kaybı ve iştahsızlık
• Karında şişkinlik veya asit birikimi (assit)
• Bulantı, kusma ve hazımsızlık
• Bağırsak hareketlerinde düzensizlik (ishal veya kabızlık)
• Yorgunluk ve kansızlık (anemi)

Teşhis Yöntemleri

1. Görüntüleme Teknikleri:

   • Ultrason: Karın içi sıvı birikimini ve kitleleri tespit eder.
   • Bilgisayarlı Tomografi (BT): Tümörün boyutu ve yayılımını detaylandırır.
   • PET-CT: Metastazları belirlemek için kullanılır.

2. Biyokimyasal Testler:

   • CA-125 ve CEA: Tümör belirteçleri özellikle over kaynaklı metastazlarda yükselir.

3. Biyopsi ve Cerrahi Yöntemler:

   • Laparoskopi: Karın zarından doku örneği alınarak patolojik inceleme yapılır.
   • Assit Sıvısı Analizi: Karın boşluğundan alınan sıvıda kanser hücreleri aranır.

Tedavi Seçenekleri

1. Cerrahi Tedavi:

   • Sitoredüktif Cerrahi: Tümör dokusu mümkün olduğunca çıkarılır.
   • Hipertermik İntraperitoneal Kemoterapi (HIPEC): Ameliyat sırasında ısıtılmış kemoterapi sıvısı karın boşluğuna verilir.

2. Kemoterapi ve Hedefe Yönelik Tedaviler:

   • Platin Tabanlı İlaçlar (Cisplatin): Primer peritoneal kanserde etkilidir.
   • PARP İnhibitörleri (Olaparib): BRCA mutasyonu olan hastalarda kullanılır.

3. Radyoterapi:

   • Belirli metastaz odaklarını küçültmek için uygulanır.

4. Palyatif Bakım:

   • Ağrı yönetimi ve assit drenajı ile yaşam kalitesi artırılır.

Risk Faktörleri ve Korunma

• Genetik yatkınlık (BRCA1/2 mutasyonları)
• Uzun süreli asbest maruziyeti
• Kronik peritonit veya inflamatuar bağırsak hastalıkları

Korunma için düzenli kontroller, asbestli ortamlardan kaçınma ve genetik danışmanlık önerilir. Ailesinde over veya peritoneal kanser öyküsü olanlar yıllık tarama programlarına katılmalıdır.

Yaşam Tarzı Önerileri

• Dengeli beslenme (protein ağırlıklı diyet ve antioksidanlar)
• Fiziksel aktivite (haftada 150 dakika hafif egzersiz)
• Stres yönetimi (meditasyon veya yoga)

Erken Teşhisin Önemi
Karın zarı kanseri erken evrede teşhis edildiğinde tedavi başarısı belirgin şekilde artar. Özellikle sebepsiz karın şişkinliği veya ağrısı olanların gastroenteroloji veya onkoloji uzmanına başvurması kritiktir.