Kulak zarı ameliyatı (timpanoplasti), orta kulak ve kulak zarındaki hasarları onarmak için uygulanan cerrahi bir prosedürdür. Bu ameliyat, işitme kaybı, tekrarlayan enfeksiyonlar veya kulak zarı delinmesi gibi durumlarda başvurulan etkili bir tedavi yöntemidir. İşte kulak zarı ameliyatı hakkında bilmeniz gereken tüm detaylar:
Kulak Zarı Ameliyatı Hangi Durumlarda Gereklidir?
Kulak zarı delinmesi, genellikle enfeksiyonlar, travma (şiddetli ses basıncı, kafa darbesi) veya yabancı cisim nedeniyle oluşur. Ameliyat kararı, hastanın şikayetleri ve hasarın boyutuna göre verilir. Aşağıdaki durumlarda timpanoplasti önerilir:
- 3 aydan uzun süren ve kapanmayan kulak zarı delikleri
- Tekrarlayan orta kulak enfeksiyonları (kronik otitis media)
- İşitme kaybının %30’un üzerinde olması
- Kulağa su kaçması sonucu sık sık iltihaplanma
- Kolesteatom (cilt dokusunun anormal büyümesi) varlığı
Ameliyat Öncesi Hazırlık Süreci
Ameliyat öncesinde hastadan detaylı bir öykü alınır ve fizik muayene yapılır. Odyometri testi ile işitme seviyesi ölçülür. Bilgisayarlı tomografi (BT) ile orta kulak ve kemikçiklerin durumu değerlendirilir. Kan sulandırıcı ilaçlar (aspirin vb.) 1 hafta önce kesilir ve hasta ameliyat günü aç gelir.
Kulak Zarı Ameliyatı Türleri
Timpanoplasti, hasarın yerine ve şiddetine göre farklı tekniklerle uygulanır:
- Tip 1 Timpanoplasti: Sadece kulak zarı onarılır.
- Tip 2-5 Timpanoplasti: Zarın yanı sıra kemikçikler (örs, üzengi, çekiç) de tamir edilir.
- Mastoidektomi: Kolesteatom varlığında mastoid kemiğin temizlenmesi işlemi eklenir.
Ameliyat Nasıl Yapılır?
Ameliyat genellikle genel anestezi altında yapılır. Cerrah, kulak arkasından veya dış kanaldan girerek delik olan zarı temizler. Onarım için hastanın kendi dokusu (kas zarı, kıkırdak) veya sentetik greftler kullanılır. Kemikçiklerde hasar varsa titanyum protezler yerleştirilir. İşlem sonrası kulak içine tampon konularak kapatılır.
İyileşme Süreci ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ameliyat sonrası ilk 48 saat hafif ağrı ve baş dönmesi normaldir. İlk 1 hafta kulağa su kaçırmamak önemlidir. Tamponlar 2-3 hafta sonra alınır ve işitme testi tekrarlanır. Tam iyileşme 6-8 hafta sürer. Bu süreçte şunlara dikkat edilmelidir:
- Yüksek sesli ortamlardan kaçının.
- Ağır fiziksel aktivite yapmayın (koşu, ağır kaldırma).
- Doktorun verdiği antibiyotik ve damlaları düzenli kullanın.
- Burun sümkürme gibi basınç değişikliği yaratacak hareketlerden uzak durun.
Komplikasyonlar ve Riskler
Timpanoplasti, düşük riskli bir ameliyat olsa da nadiren şu durumlar görülebilir:
- İşitme kaybında artış (%1-2 vakada)
- Tat alma bozukluğu (dil siniri geçici etkilenirse)
- Yüz siniri hasarı (çok nadir)
- Deliğin tekrar açılması (enfeksiyon veya travma nedeniyle)
Ameliyat Sonrası Başarı Oranları
Delik küçükse ve kemikçikler sağlamsa başarı oranı %90’ın üzerindedir. İşitme kaybı olan hastalarda işitme seviyesi %60-70 oranında düzelir. Kolesteatomlu vakalarda tekrarlama riski %10-15’tir.
Korunma İçin Öneriler
- Üst solunum yolu enfeksiyonlarını erken tedavi edin.
- Kulak temizleme çubuğu kullanmayın.
- Yüksek sese maruz kalmamak için kulaklıkla müzik dinleme süresini kısıtlayın.
- Dalış yaparken basınç dengelemeyi öğrenin.
Çocuklarda Kulak Zarı Ameliyatı
Çocuklarda genellikle 6 yaş sonrası tercih edilir. Tekrarlayan enfeksiyonlarda tüp takılması önceliklidir. Ameliyat sonrası çocukların %80’inde işitme normale döner.
Kulak zarı ameliyatı, deneyimli bir KBB uzmanı tarafından yapıldığında yaşam kalitesini önemli ölçüde artıran bir tedavidir. Süreç boyunca doktorunuzun talimatlarına uymanız, başarı şansını maksimuma çıkarır.