Subtotal gastrektomi, midenin önemli bir bölümünün cerrahi olarak çıkarılmasını içeren bir ameliyat türüdür. Bu işlem, genellikle mide kanseri, ciddi ülser vakaları veya bazı obezite tedavilerinde uygulanır. İşlemin amacı, hastalıklı dokuyu ortadan kaldırmak veya midenin işlevini düzenlemektir.

Subtotal Gastrektomi Hangi Durumlarda Uygulanır?

• Mide Kanseri: Erken evre mide kanserinde tümörlü dokunun ve çevresindeki sağlıklı dokunun çıkarılması.
• Kontrol Edilemeyen Ülserler: İlaç tedavisine yanıt vermeyen veya kanamalı ülserler.
• Obezite Cerrahisi: Bazı metabolik cerrahi prosedürlerinde midenin hacmini azaltmak.
• Perforasyon (Delinme): Mide duvarının delinmesi durumunda acil müdahale gerektiren vakalar.

Bu ameliyat, midenin yaklaşık %70-80’inin çıkarılmasını içerir. Geriye kalan mide dokusu, sindirim işlevini sürdürmek için yeterli kapasiteye sahiptir.

Ameliyat Öncesi Hazırlık Süreci
Hastanın genel sağlık durumu detaylı bir şekilde değerlendirilir. Kan testleri, endoskopi ve görüntüleme yöntemleri (BT veya MR) ile mide yapısı incelenir. Sigara kullanımı varsa bırakılması, kan sulandırıcı ilaçların kesilmesi gibi önlemler alınır. Ameliyat öncesi 8-12 saatlik açlık gereklidir.

Ameliyat Teknikleri ve Cerrahi Süreç
Subtotal gastrektomi, açık cerrahi veya laparoskopik (kapalı) yöntemle yapılabilir:

• Açık Cerrahi: Karın bölgesinde tek bir kesi ile mideye ulaşılır.
• Laparoskopik Cerrahi: Küçük kesilerden kamera ve cerrahi aletlerle müdahale edilir.

İşlem sırasında lenf düğümleri de çıkarılarak kanser yayılımı kontrol edilir. Ameliyat süresi 2-4 saat arasında değişir.

Ameliyat Sonrası İyileşme ve Komplikasyonlar

• Erken Dönem Riskler: Kanama, enfeksiyon veya anastomoz kaçağı (mide-bağırsak birleşim yerinde sızıntı).
• Geç Dönem Komplikasyonlar: Dumping sendromu (hızlı mide boşalması), B12 vitamini eksikliği, demir emilim bozukluğu.

Hastalar genellikle 5-7 gün hastanede kalır. İlk 48 saat sıvı diyetle başlanır, ardından yumuşak gıdalara geçilir. Tam iyileşme 4-6 hafta sürebilir.

Beslenme ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri

• Küçük Porsiyonlar: Mide hacmi azaldığı için günde 6-8 öğün şeklinde beslenme önerilir.
• Protein Ağırlıklı Diyet: Yara iyileşmesini hızlandırmak için tavuk, balık ve yumurta tüketimi artırılır.
• Takviyeler: B12 vitamini, demir ve kalsiyum takviyeleri düzenli olarak alınmalıdır.

Subtotal Gastrektominin Uzun Vadeli Etkileri
Hastaların %85’inde kanser nüksü olmaz. Ancak düzenli endoskopik takip önemlidir. Kilo kaybı, ameliyat sonrası ilk yılda belirgin olabilir. Dumping sendromu yaşayan hastalarda şekerli gıdalardan kaçınılması önerilir.

Alternatif Tedavi Seçenekleri
Erken evre kanserlerde endoskopik mukozal rezeksiyon (EMR) veya kemoradyoterapi gibi yöntemler de değerlendirilebilir. Ancak subtotal gastrektomi, özellikle ilerlemiş vakalarda altın standart olarak kabul edilir.