Servisit, rahim ağzının (serviks) enfeksiyon veya inflamasyon sonucu iltihaplanmasıdır. Genellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) veya bakteriyel dengesizlikler nedeniyle ortaya çıkar. Tedavi edilmediğinde kronikleşebilir, pelvik inflamatuar hastalık (PID) gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu makalede servisitin nedenleri, belirtileri, teşhis yöntemleri ve güncel tedavi yaklaşımları ele alınacaktır.

Servisitin Yaygın Nedenleri
Servisit, çoğunlukla enfeksiyon kaynaklıdır. Cinsel yolla bulaşan bakteriler (örneğin klamidya, gonore) veya vajinal floradaki dengesizlikler (bakteriyel vajinoz) ana tetikleyicilerdir. Doğum, kürtaj veya rahim içi araç (RİA) yerleştirilmesi gibi işlemler sonrası serviks dokusunda oluşan travmalar da enfeksiyon riskini artırır.

Servisit Belirtileri

• Anormal vajinal akıntı (sarı, yeşil renkli veya kötü kokulu)
• Cinsel ilişki sonrası kanama veya ağrı
• İdrar yaparken yanma veya sık idrara çıkma
• Kasık ağrısı veya pelvik bölgede rahatsızlık hissi
• Adet dışı ara kanamalar

Teşhis Süreci
Servisit tanısı için jinekolojik muayene esastır. Spekulum ile yapılan görsel incelemede rahim ağzında kızarıklık, şişlik veya akıntı gözlemlenebilir. Servikal smear testi (Pap smear) veya PCR ile klamidya, gonore gibi patojenler taranır. Gerekirse biyopsi alınarak kanser öncülü lezyonlar ekarte edilir.

Tedavi Yaklaşımları
Tedavi, altta yatan nedene göre planlanır:

• Bakteriyel Enfeksiyonlar: Antibiyotikler (azitromisin, doksisiklin) 7-14 günlük kürler halinde reçete edilir.
• Viral Enfeksiyonlar: HPV kaynaklı servisitte lezyonların cerrahi eksizyonu (LEEP) veya kriyoterapi uygulanabilir.
• Partner Tedavisi: Cinsel partnerin de enfeksiyon taramasından geçmesi ve tedavi olması nüksü önler.

Korunma Stratejileri

• Cinsel ilişkide kondom kullanımı CYBE’lerden korunmada en etkili yöntemdir.
• Düzenli jinekolojik kontroller (yılda bir kez Pap smear) erken teşhis sağlar.
• Vajinal florayı dengede tutmak için probiyotik takviyeler ve pH dostu hijyen ürünleri tercih edilmeli.
• Tahriş edici kimyasallar (parfümlü pedler, vajinal duş) kullanılmamalı.

Komplikasyonlar ve İleri Süreç
Kronik servisit, tedavi edilmezse fallop tüplerine yayılarak tıkanıklık ve infertiliteye neden olabilir. HPV’ye bağlı servisit, uzun vadede servikal kanser riskini artırır. Bu nedenle belirtiler ortaya çıktığında vakit kaybetmeden jinekoloğa başvurulmalıdır.

Yaşam Tarzı Önerileri
Sigara kullanımı servikal dokunun iyileşme kapasitesini azalttığı için bırakılmalıdır. Bağışıklık sistemini güçlendirmek için C vitamini, çinko ve antioksidan içeren besinler tüketilmeli. Stres yönetimi ve düzenli uyku, vücut direncini destekler.