Rejyonel anestezi, vücudun belirli bir bölgesinin (kol, bacak veya alt karın gibi) geçici olarak hissizleştirilmesini sağlayan bir anestezi yöntemidir. Genel anesteziden farklı olarak hasta bilincini kaybetmez ve sadece hedeflenen bölgede ağrı iletimi bloke edilir. Bu yöntem, özellikle ortopedik cerrahi, sezaryen veya alt ekstremite ameliyatlarında sıkça tercih edilir.

Rejyonel Anestezi Türleri
Rejyonel anestezi, uygulama bölgesine göre üç ana gruba ayrılır:

• Spinal Anestezi: Omurilik sıvısına tek seferlik ilaç enjeksiyonu ile alt vücut bölgesinin hızla uyuşturulması. Genellikle sezaryen veya prostat ameliyatlarında kullanılır.
• Epidural Anestezi: Omurilik çevresindeki epidural boşluğa kateter yerleştirilerek ilacın kontrollü verilmesi. Doğum ağrılarının yönetiminde yaygındır.
• Periferik Sinir Blokları: Kol veya bacaktaki spesifik sinirlerin ultrason eşliğinde bloke edilmesi. Dirsek veya diz cerrahisinde tercih edilir.

Rejyonel Anestezi Avantajları

• Hızlı İyileşme: Genel anesteziye göre postoperatif bulantı ve kusma riski daha düşüktür.
• Ağrı Kontrolü: Ameliyat sonrası 12-24 saat boyunca etkili ağrı yönetimi sağlar.
• Düşük Komplikasyon Riski: Solunum depresyonu veya entübasyon sorunları gibi riskler minimize edilir.
• Hasta Konforu: Hasta ameliyat sırasında bilinçlidir ve iletişim kurabilir.

Rejyonel Anestezi Riskleri ve Yan Etkileri

• Geçici Nörolojik Belirtiler: İğne temasına bağlı uyuşukluk veya karıncalanma görülebilir.
• Kanama ve Enfeksiyon: Nadiren enjeksiyon bölgesinde hematom veya enfeksiyon oluşabilir.
• Spinal Baş Ağrısı: Spinal anesteziden sonra %1-3 hastada şiddetli baş ağrısı gelişebilir.
• Tansiyon Düşüklüğü: Özellikle spinal anestezi sonrası ani hipotansiyon atakları yaşanabilir.

Kimler İçin Uygun Değildir?

• Kan sulandırıcı ilaç (warfarin, heparin) kullananlar
• Enjeksiyon bölgesinde aktif enfeksiyon veya cilt lezyonu olanlar
• Ciddif kanama bozukluğu öyküsü bulunanlar

Uygulama Süreci Nasıl İşler?
Rejyonel anestezi öncesinde hasta detaylı bir tıbbi öykü ve fizik muayeneden geçer. İşlem sırasında hasta oturur veya yan yatar pozisyonda tutulur. Cilt antiseptik solüsyonla temizlendikten sonra, ultrason veya floroskopi eşliğinde iğne ile hedef bölgeye ulaşılır. İlaç enjeksiyonu sonrası 5-15 dakika içinde etki başlar.

Ameliyat Sonrası Bakım
Uygulama bölgesindeki hissizlik 2-8 saat sürebilir. Hasta, motor fonksiyonlar tamamen dönene kadar yatak istirahatine alınır. Epidural kateterli hastalarda ilaç infüzyonu kontrollü şekilde devam ettirilebilir.

Hangi Durumlarda Tercih Edilir?

• Sezayen doğumlar
• Kalça/diz protezi ameliyatları
• Fıtık onarımı gibi karın cerrahisi prosedürleri
• Kronik ağrı yönetimi (kanser ağrıları gibi)

Rejyonel anestezi, deneyimli anesteziyologlar tarafından uygulandığında yüksek başarı oranına sahiptir. Ancak hasta öyküsü dikkatlice değerlendirilmeli ve riskler açıkça tartışılmalıdır.