Rejyonel Anestezi Nedir?
Rejyonel anestezide, hastada bilinç kaybına yol açmadan istenilen bölgenin uyuşturulması sağlanmaktadır.
Rejyonel anestezi, bölgesel anestezi anlamını taşımaktadır. Bu anestezi türünde, hastada bilinç kaybına yol açmadan istenilen bölgenin uyuşturulması sağlanmaktadır. Yani vücudun herhangi bir bölgesindeki sinir iletişimi kesilerek, ağrı duygusu ortadan kaldırılmaktadır. İşlem sırasında lokal anestezik ilaçtan faydalanılmaktadır. Rejyonel anestezi, lokal anesteziden farklı bir prosedürü kapsamaktadır. Lokal anestezide yalnızca hedeflenen bölgedeki sinir dalları uyuşurken, rejyonel anestezide sinir gövdesi hedef alınmaktadır.
Tıpta yaşanan gelişmeler ve birtakım gereklilikler rejyonel anestezinin kullanımını artırmıştır. Pek çok farklı alanda kullanılabilen rejyonel anestezi, birçok cerrahi girişimde hasta ve hekimlere yardımcı olmaktadır.
Rejyonel Anestezi Hangi Durumlarda Kullanılır?
Rejyonel anestezi şu nedenlere bağlı olarak tercih edilmektedir;
- Yaşlı hastalarda
- Tok hastalarda
- Acil hastalarda (operasyon süresinin kısaltılması için)
- Günübirlik operasyonlarda
Rejyonel anestezi yöntemi cerrahinin farklı alanlarında kullanılmaktadır. En çok kullanım alanı ise üroloji ve ortopedi ameliyatlarıdır. Bu ikisi dışında rejyonel anestezinin kullanıldığı alanlar şu şekildedir;
- Ağrısız doğum
- Sezaryen
- Kalın bağırsağın anüs ve rektum kısmını kapsayan operasyonlar (hemoroid gibi)
- Kasık bölgesinde gelişen fıtık operasyonlarında
Rejyonel Anestezi Nasıl Yapılır?
Rejyonel anestezi, cerrahi müdahalenin yapılacağı bölgeye giden sinirlerin uyuşturulmasında kullanılmaktadır. Bu uyuşturma işlemi, lokal anestezik adı verilen ilaçların, enjeksiyon yardımıyla hastaya verilmesi ile gerçekleştirilmektedir. Rejyonel anestezi; kol, bacak, göbek altı ve kasık gibi vücudun farklı noktalarına uygulanabilmektedir.
Rejyonel anestezi uygulanırken farklı yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler, anestezi yapılması gereken bölgeye göre değişiklik göstermektedir. Rejyonel anestezi yöntemleri şu şekildedir;
Spinal Anestezi
Spinal anestezi, bir rejyonel yani bölgesel anestezi yöntemidir. Spinal anestezide hastanın bel bölgesinden, omurlar arasında omuriliği çevrelemiş olan zara bir enjeksiyon yardımıyla geçilmektedir. Bu anestezi uygulandığında vücudun belden aşağısının tamamen hissizleşmesi sağlanmaktadır. Anestezi işleminden sonra hastaların bacakları tamamen hareketsiz hale gelmektedir. Anestezi uygulandıktan sonra 4 ile 6 saat arasında bacaklardaki hareketsizlik devam etmektedir.
Epidural Anestezi
Epidural anestezide hastaların, sırt ya da bel bölgelerinden, omurlar arasına bir enjeksiyon yardımıyla girilmektedir. Ardından omuriliği çevrelemiş durumda olan zarın ön kısmına kateter yani çok ince yapılı bir tüp yerleştirilmektedir. Lokal anestezik ilaç bu tüpün içerisinden hastaya enjekte edilmektedir. Böylelikle hissizlik sağlanmaktadır. Bu anestezi türünün spinal anesteziden en önemli farkı ise hastalarda genellikle hareketsizliğin görülmemesi durumudur.
Epidural - Spinal Kombine Anestezi
Her iki yöntemin birlikte kullanılması epidural - spinal kombine anestezi olarak adlandırılmaktadır. Yüksek oranda kas gevşekliği ve hareketsizliğin gerektiği durumlarda spinal anesteziden yararlanılarak rahat bir cerrahi ortam yaratılmaktadır. Bu sırada yerleştirilen epidural kateterden cerrahi girişim sonrasında ağrı kontrolünün sağlanması amacıyla ilaç verilmektedir. Epidural- Spinal anestezi metodu özellikle sezaryen uygulamalarında sık sık kullanılmaktadır.
Bölgesel Sinir Bloğu
Hastaların kol ve bacak bölgelerinden yapılan cerrahi operasyonlarda genellikle bölgesel sinir bloğu tercih edilmektedir. Ameliyat yapılacak olan alana giden sinirlerin etrafı lokal anestezik ilaç enjekte edilerek uyuşma sağlanmaktadır. İlacın uygulandığı bölgede hissizlik ve hareketsizlik sağlanmaktadır.
Rejyonel Anestezi Komplikasyonları Nelerdir?
Hastaların anestezi alması, birtakım komplikasyonlara neden olabilmektedir. Bölgesel anestezide bu komplikasyon riski en aza indirilmektedir. Ayrıca anestezi hekimi de hastalarda herhangi bir komplikasyonla karşılaşılmaması adına birtakım tedbirler almaktadır. Rejyonel anestezide bu komplikasyonlar nadiren ortaya çıkıyor olsa da olası yan etkiler şunlardır;
- Titreme
- Kan basıncında düşüş
- Solunum problemleri
- Bazı bölgelerden ağrının giderilememesi ile ortaya çıkan sürekli ağrı durumu
- Sinirlerin hissedilmesi ya da elektrik çarpması hissi (Parestezi)
- Sırtta ağrı
- Baş ağrısı
- Kaşıntı
Rejyonel Anestezi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Rejyonel anestezi sonrası yatmak gerekiyor mu?
Rejyonel anesteziden sonra yatılması şart değildir. Ancak bu durum hastanın ve ameliyatın durumuna göre değişiklik göstermektedir. Bazı hastalardan yatmaları istenirken, bazı hastaların ise oturmalarına ve yürümelerine izin verilmektedir.
Rejyonel anestezi ile diş çekimi yapılıyor mu?
Evet, rejyonel anestezi diş çekimi operasyonlarında da sıklıkla kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra pek çok diş tedavisinde de rejyonel anestezi yönteminden yararlanılmaktadır. Rejyonel anestezi ile diş çekiminde lokal anestezik ilaç ilgili bölgeye enjekte edilmektedir. Diş tedavilerinde kullanılan rejyonel anestezi, diş hekimleri tarafından yapılmaktadır.
Doğumda kullanılan rejyonel anestezi yöntemi zararlı mıdır?
Hayır, doğumda kullanılan rejyonel anestezi yönteminin herhangi bir zararı bulunmamaktadır. Rejyonel anestezi yöntemlerinden epidural anesteziden doğum sırasında sıklıkla yararlanılmaktadır. Bu işlem kadınların doğum sırasında ağrı ve acı hissetmemelerini sağlamaktadır.
Doğumda rejyonel anestezi kullanılırsa ıkınma olur mu?
Rejyonel anestezi yöntemlerinden olan epiduralin doğumda kullanılması, annenin ıkınmasına engel teşkil etmemektedir. Annenin serviks bölgesi açılana kadar rejyonel anestezi ile herhangi bir ağrı çekmemesi sağlanmaktadır. Bu sayede anne, serviks tam olarak açılana kadar dinlenebilmektedir. Serviks açıldıktan sonra ise ıkınacak enerjiyi kendinde bulabilmektedir. Rejyonel enerji ıkınmayı engellemenin aksine kolaylaşmasını sağlamaktadır.
Doğumda rejyonel anestezi kullanılmasının avantajı var mıdır?
Kalp ve akciğer hastalıkları gibi farklı durumlarda rejyonel anestezi yöntemlerinin tercih edilmesi yararlı olabilmektedir. Doğumda kullanılan rejyonel anestezi yöntemi, epidural anestezidir. Ayrıca doğum sırasında anne ağrı hissetmemektedir. Doğumda kullanılacak anestezi yöntemine; kadın doğum uzmanı, anestezi doktoru ve anne birlikte karar vermelidir. Doğumdan önce anneler hekim tarafından ayrıntılı bir şekilde bilgilendirilmektedir.
Rejyonel anestezi kim tarafından uygulanmaktadır?
Rejyonel anestezi cerrahi müdahale öncesinde hastalara uygulanmaktadır. Rejyonel anestezi, anestezi hekimi tarafından ameliyathane koşullarında yapılmaktadır. Yöntem uygulandıktan sonra hastanın bilinci kapanmamaktadır.
Rejyonel anestezide bilinç kapanmadığı için ağrı hissedilir mi?
Rejyonel anestezi cerrahi müdahale öncesinde hastalara uygulanmaktadır. Rejyonel anestezi, anestezi hekimi tarafından ameliyathane koşullarında yapılmaktadır. Yöntem uygulandıktan sonra hastanın bilinci kapanmamaktadır.