Rahim sarkması, pelvik taban kaslarının zayıflaması sonucu rahmin vajinal kanala doğru yer değiştirmesiyle ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Özellikle doğum yapmış, menopoz dönemindeki kadınlarda veya kronik öksürüğü olan bireylerde sık görülür. Bu makalede, rahim sarkması ameliyatının türleri, hazırlık süreci, risk faktörleri ve iyileşme dönemi hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.

Rahim Sarkması Nedir?
Pelvik organ prolapsusu olarak da bilinen rahim sarkması, rahmin destek dokularının zayıflaması nedeniyle normal pozisyonundan aşağıya kaymasıdır. Hafif vakalarda belirti vermeyebilirken, ileri evrelerde idrar kaçırma, vajinal dolgunluk hissi veya cinsel ilişkide ağrı gibi şikayetlere yol açabilir.

Rahim Sarkmasının Başlıca Nedenleri

• Tekrarlayan Vaginal Doğumlar: Pelvik taban kaslarının aşırı gerilmesi.
• Yaşlanma: Menopozla birlikte östrojen seviyesinin düşmesi.
• Kronik Kabızlık veya Öksürük: Karın içi basıncın artması.
• Obezite: Fazla kiloların pelvik bölgeye baskı yapması.
• Genetik Yatkınlık: Bağ dokusu zayıflığına bağlı aile öyküsü.

Ameliyat Öncesi Değerlendirme
Cerrahi müdahale kararı vermeden önce hastanın genel sağlık durumu ve sarkmanın evresi detaylıca incelenir. Pelvik muayene, ultrasonografi ve ürodinamik testlerle idrar kaçırma şiddeti ölçülür. Menopoz dönemindeki hastalara östrojen tedavisi başlanarak dokuların güçlendirilmesi hedeflenebilir.

Rahim Sarkması Ameliyatı Türleri

1. Vajinal Yoldan Yapılan Cerrahiler (Transvaginal)

   • Sakrospinous Ligament Fiksasyonu: Rahmin pelvik bağlara sabitlenmesi.
   • Mesh Uygulaması: Sentetik bir ağ ile pelvik tabanın desteklenmesi (Nadir durumlarda komplikasyon riski nedeniyle tercih edilmeyebilir).

2. Karından Yapılan Cerrahiler (Abdominal)

   • Sakrokolpopeksi: Rahmin sakrum kemiğine cerrahi mesh ile tespit edilmesi. Laparoskopik veya robotik yöntemlerle uygulanabilir.

3. Histerektomi:

   • İleri evre sarkmalarda rahmin tamamen alınması. Vajinal veya abdominal yolla gerçekleştirilir.

Ameliyat Süreci ve İyileşme
Ameliyat genellikle genel anestezi altında yapılır. Vajinal cerrahilerde hastanede kalış süresi 1-2 gün iken, abdominal yöntemlerde bu süre 3-4 güne uzayabilir. İlk 6 hafta ağır kaldırmaktan, cinsel ilişkiden ve yoğun egzersizden kaçınılmalıdır. İyileşme döneminde pelvik taban fizyoterapisi önerilir.

Riskler ve Komplikasyonlar

• Enfeksiyon veya kanama.
• Mesane veya bağırsak yaralanması (Nadir).
• Tekrarlayan sarkma riski (%10-15).
• Mesh komplikasyonları (Ağrı, erozyon).

Ameliyat Sonrası Bakım Önerileri

• Ilık oturma banyoları ile ağrı kontrolü.
• Kabızlığı önlemek için lifli gıdalar ve bol sıvı tüketimi.
• Pelvik taban egzersizleri (Kegel) ile kasların güçlendirilmesi.

Rahim sarkması ameliyatı, yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilen bir prosedürdür. Ancak cerrahi yöntem seçimi, hastanın yaşı, çocuk beklentisi ve sarkmanın şiddetine göre kişiselleştirilmelidir.