LEEP (Loop Elektrocerrahi Eksizyon Prosedürü), rahim ağzında anormal hücrelerin veya prekanseröz lezyonların tedavisinde kullanılan minimal invaziv bir cerrahi yöntemdir. Özellikle servikal displazi (CIN) vakalarında tercih edilen bu işlem, hem tanı hem de tedavi amacıyla uygulanabilir. Bu makalede, LEEP’in hangi durumlarda yapıldığını, nasıl uygulandığını, avantajlarını ve olası risklerini detaylı bir şekilde ele alacağız.
LEEP Hangi Durumlarda Uygulanır?
LEEP prosedürü genellikle aşağıdaki durumlarda önerilir:
- Pap smear testinde yüksek dereceli skuamöz intraepitelyal lezyon (HSIL) tespit edilmesi
- Kolposkopi sırasında şüpheli dokuların görülmesi
- Servikal biyopsi sonucunda CIN 2 veya CIN 3 tanısı alınması
- HPV (İnsan Papilloma Virüsü) kaynaklı anormal hücre değişiklikleri
LEEP Nasıl Uygulanır?
- Hazırlık Süreci: İşlem öncesinde hastaya lokal anestezi uygulanır. Adet dönemi dışında herhangi bir zamanda yapılabilir.
- İşlem Aşaması: Vajinal spekulum yerleştirildikten sonra, rahim ağzı asetik asit veya iyot solüsyonu ile boyanarak anormal dokular belirginleştirilir.
- Doku Eksizyonu: İnce bir tel loop (halka) elektrik akımı ile ısıtılarak anormal dokular çıkarılır. İşlem 10-15 dakika sürer.
- Sonrası: Alınan doku patolojik inceleme için laboratuvara gönderilir.
LEEP’in Avantajları
- Etkinlik: Yüksek dereceli displazi vakalarında %85-95 başarı oranı sunar.
- Hızlı İyileşme: Çoğu hasta 24-48 saat içinde normal aktivitelerine dönebilir.
- Minimal Kanama: Elektrokoterizasyon sayesinde kanama riski düşüktür.
LEEP Sonrası Olası Yan Etkiler ve Riskler
- Kısa Vadeli: Hafif kramp, lekelenme tarzı kanama veya kahverengi akıntı (1-2 hafta sürebilir).
- Nadir Komplikasyonlar: Enfeksiyon, servikal stenoz (rahim ağzında daralma) veya prematür doğum riskinde artış (gelecek gebeliklerde).
- Takip Süreci: İşlem sonrası 6. ayda Pap smear ve HPV testi ile kontrol önerilir.
LEEP ile Konizasyon Arasındaki Fark
Konizasyon, daha geniş ve derin doku çıkarımı gerektiğinde uygulanır. LEEP ise daha yüzeysel lezyonlar için tercih edilir ve iyileşme süreci daha hızlıdır.
LEEP Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
- İlk 4 hafta cinsel ilişki, tampon kullanımı veya vajinal duştan kaçınılmalı.
- Ağır kaldırma veya yoğun egzersiz yapılmamalı.
- Şiddetli kanama, ateş veya kötü kokulu akıntı durumunda derhal doktora başvurulmalı.
LEEP ve Gebelik Üzerine Etkileri
LEEP’in gebelik üzerindeki etkisi tartışmalıdır. Bazı çalışmalar, servikal yetmezlik veya erken doğum riskinde hafif artış olduğunu gösterse de, bu risk çoğunlukla büyük doku eksizyonlarıyla ilişkilidir.
LEEP Alternatifleri
- Kriyoterapi: Dondurma yöntemiyle anormal hücrelerin yok edilmesi.
- Lazer Tedavisi: Yüksek enerjili ışınlarla hücrelerin buharlaştırılması.
- Histerektomi: Tekrarlayan şiddetli displazi durumunda rahmin alınması (nadiren tercih edilir).
LEEP, servikal prekanseröz lezyonların etkili şekilde tedavisini sağlayan güvenli bir yöntemdir. Ancak işlem sonrası düzenli takipler ve HPV aşıları gibi koruyucu önlemler, nüks riskini azaltmada kritik rol oynar.