Akciğer ameliyatı, çeşitli akciğer hastalıklarının tedavisinde başvurulan cerrahi bir yöntemdir. Kanser, enfeksiyonlar, travma veya doğumsal anomaliler gibi durumlarda uygulanan bu operasyonlar, hastanın yaşam kalitesini artırmayı veya hayati riski ortadan kaldırmayı hedefler. Ameliyat kararı, hastanın genel sağlık durumu, hastalığın evresi ve alternatif tedavi seçenekleri göz önünde bulundurularak verilir.

Akciğer Ameliyatı Türleri
Akciğer cerrahisi, hastalığın türüne ve yaygınlığına göre farklı tekniklerle gerçekleştirilir:

• Wedge Rezeksiyon: Küçük tümör veya lezyonların çıkarılması için akciğerin bir kısmının alınması.
• Lobektomi: Akciğerin beş lobundan birinin tamamen çıkarılması (en sık uygulanan kanser cerrahisi).
• Pnömonektomi: Tüm bir akciğerin alınması (ileri evre tümörlerde).
• Segmentektomi: Belirli bir akciğer segmentinin çıkarılması (erken evre kanser veya benign lezyonlarda).
• Torakoskopik Cerrahi (VATS): Kapalı yöntemle küçük kesilerden kamera eşliğinde yapılan minimal invaziv cerrahi.

Ameliyat Öncesi Hazırlık Süreci
Ameliyat öncesinde hastanın detaylı bir şekilde değerlendirilmesi gerekir. Solunum fonksiyon testleri (SFT) ile akciğer kapasitesi ölçülür. Kardiyak değerlendirme (EKG, ekokardiyografi) yapılarak kalp sağlığı kontrol edilir. Sigara kullanan hastaların en az 4 hafta önce sigarayı bırakması, enfeksiyon riskini azaltmak için önemlidir. Ayrıca kan sulandırıcı ilaçların kullanımı doktor kontrolünde kesilir.

Ameliyat Süreci ve Uygulanan Teknikler
Ameliyat genellikle genel anestezi altında yapılır. Göğüs kafesine yapılan kesi (torakotomi) ile akciğer dokusuna ulaşılır. VATS yönteminde ise 3-4 küçük kesiden kamera ve cerrahi aletler yardımıyla müdahale edilir. Tümörün boyutu ve konumuna göre açık veya kapalı cerrahi tercih edilir. Ameliyat sırasında lenf nodları da çıkarılarak patolojik inceleme için gönderilir.

Riskler ve Olası Komplikasyonlar
Akciğer ameliyatları ciddi riskler taşıyabilir. En sık görülen komplikasyonlar arasında enfeksiyon (pnömoni), kanama, akciğerin sönmesi (pnömotoraks) ve anesteziye bağlı reaksiyonlar yer alır. Ameliyat sonrası nefes darlığı, öksürük veya ağrı normal kabul edilse de uzun sürmesi durumunda doktora başvurulmalıdır. KOAH veya kalp hastalığı olanlarda riskler daha yüksektir.

Ameliyat Sonrası İyileşme Dönemi
Hastalar genellikle 5-7 gün hastanede kalır. Göğüs tüpü, akciğerin yeniden genişlemesini sağlamak için 2-3 gün boyunca takılı kalabilir. Ağrı yönetimi için ilaçlar düzenli kullanılır. Derin nefes egzersizleri ve fizik tedavi, akciğer kapasitesini artırmaya yardımcı olur. İlk 6 hafta ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır. Tam iyileşme süreci 3-6 ay arasında değişebilir.

Yaşam Tarzı ve Takip Önerileri
Sigara kullanımı kesinlikle bırakılmalıdır. Düzenli kontrollerle akciğer fonksiyonları ve olası nüksler izlenir. Beslenmede protein ve antioksidanlar ön planda tutulmalıdır. Aşılar (grip, pnömokok) zamanında yaptırılmalıdır.