Apendektomi, apandisit adı verilen kör bağırsağın iltihaplanması durumunda, apendiksin cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Acil cerrahi müdahale gerektiren bu durum, tedavi edilmediğinde apandiks patlaması gibi hayati risk oluşturan komplikasyonlara yol açabilir. Bu yazıda, apandisitin belirtilerinden ameliyat sürecine kadar tüm detayları bulabilirsiniz.

Apendisit Nedir ve Neden Olur?
Apandisit, apendiksin (kör bağırsak) iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Apendiks, kalın bağırsağın başlangıç bölgesinde yer alan küçük bir organdır ve tıkanma (dışkı, lenf dokusu büyümesi veya yabancı cisimler) nedeniyle iltihaplanabilir. Tıkanma sonucu bakteri üremesi ve basınç artışı, dokuda kan akışının azalmasına ve kangrene kadar ilerleyebilen ciddi bir tabloya neden olur.

Apendisitin Belirtileri
Aşağıda apandisitin en yaygın belirtileri sıralanmıştır:

• Göbek çevresinde başlayıp sağ alt karına yerleşen şiddetli ağrı
• Ağrıyla birlikte bulantı ve kusma
• İştah kaybı ve halsizlik
• Ateş (37.5°C üzeri) ve titreme
• Karında şişlik ve gaz çıkaramama
• Tuvalete çıkma isteği ancak dışkılayamama

Teşhis Süreci
Apendisit teşhisi fizik muayene, laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleriyle konulur:

• Fizik Muayene: Sağ alt karın bölgesinde hassasiyet ve rebound hassasiyet (bastırılıp bırakıldığında ağrı).
• Kan Testleri: Lökosit (WBC) ve CRP yüksekliği enfeksiyonu gösterir.
• Görüntüleme: Ultrasonografi veya BT ile apendiksin boyutu ve iltihap varlığı değerlendirilir.

Apendektomi Ameliyatı Türleri
Apendektomi, açık ve laparoskopik olmak üzere iki şekilde uygulanır:

1. Açık Apendektomi: Geleneksel yöntemdir. Sağ alt karın bölgesine 5-10 cm’lik bir kesi yapılarak apendiks çıkarılır. İyileşme süresi 2-4 haftadır.
2. Laparoskopik Apendektomi: Minimal invaziv bir tekniktir. Karına açılan küçük deliklerden kamera ve cerrahi aletlerle işlem gerçekleştirilir. Daha az ağrı ve daha hızlı iyileşme sağlar (1-2 hafta).

Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci
Ameliyat sonrası ilk 24 saat hastanede gözlem altında kalınması önerilir. Ağrı kesiciler ve antibiyotiklerle enfeksiyon riski minimize edilir. İlk bir hafta ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalı, karın kaslarını zorlayacak hareketler yapılmamalıdır. Laparoskopik ameliyatlarda normal hayata dönüş süresi daha kısadır.

Komplikasyonlar ve Riskler

• Apandiks Patlaması: Tedavide gecikme durumunda iltihap karın boşluğuna yayılır (peritonit).
• Enfeksiyon: Ameliyat bölgesinde kızarıklık, ateş veya akıntı olması durumunda acil müdahale gerekir.
• Bağırsak Tıkanıklığı: Nadir görülen bir komplikasyondur ve cerrahi müdahale gerektirebilir.

Apendisitten Korunma Yolları
Apendisitin kesin bir korunma yöntemi olmasa da lifli gıdalarla beslenmek (sebze, meyve, tam tahıllar) bağırsak sağlığını destekler. Kabızlıktan kaçınmak ve düzenli su tüketmek de apandiks tıkanıklığı riskini azaltabilir.

Sık Sorulan Sorular

• Apendiks alındıktan sonra vücutta eksiklik olur mu? Hayır, apendiksin bilinen bir işlevi olmadığı için eksikliği hissedilmez.
• Ameliyat izi kalır mı? Laparoskopik yöntemde izler minimaldir, açık ameliyatta ise belirgin bir iz kalabilir.