Açık kalp ameliyatı, kalp ve damar hastalıklarının tedavisinde kullanılan cerrahi bir yöntemdir. Bu operasyon, genellikle koroner arter hastalığı, kalp kapak problemleri veya doğumsal kalp defektleri gibi ciddi durumlarda tercih edilir. Ameliyat sırasında göğüs kafesi cerrahi olarak açılır ve kalp-akciğer makinesi kullanılarak kalp geçici olarak durdurulur. Bu süreç, hastanın hayati fonksiyonlarının korunmasını sağlar.
Açık Kalp Ameliyatı Hangi Durumlarda Yapılır?
- Koroner arter hastalığında tıkanan damarların bypass edilmesi (Koroner bypass cerrahisi).
- Kalp kapaklarının daralması veya yetmezliği (Mitral kapak replasmanı, Aort kapak cerrahisi).
- Doğumsal kalp deliklerinin kapatılması (Atrial septal defekt, Ventriküler septal defekt).
- Aort anevrizması gibi büyük damar problemlerinin onarımı.
Ameliyat Öncesi Hazırlık Süreci
Hastalar ameliyattan önce detaylı bir check-up’tan geçer. EKG, ekokardiyografi ve kan testleriyle genel sağlık durumu değerlendirilir. Sigara kullanan hastaların en az 2 hafta önce sigarayı bırakması önerilir. Kan sulandırıcı ilaçlar ise doktor kontrolünde kesilir.
Ameliyat Nasıl Gerçekleşir?
Ameliyat genel anestezi altında yapılır. Cerrah, göğüs kemiğini orta hattan keserek kalbe ulaşır. Kalp-akciğer makinesine bağlanan hasta, bu süreçte solunum ve dolaşım fonksiyonlarını makine aracılığıyla sürdürür. Tıkanan damarlar bypass edilir veya hasarlı kapaklar protezlerle değiştirilir. İşlem tamamlandığında göğüs kemiği tel veya plaklarla kapatılır.
Açık Kalp Ameliyatının Riskleri
- Enfeksiyon: Göğüs yarası veya iç dokularda enfeksiyon gelişebilir.
- Kanama: Ameliyat sonrası kanama nedeniyle ikinci bir müdahale gerekebilir.
- Felç: Beyne pıhtı atma riski %1-3 arasındadır.
- Kalp Ritim Bozuklukları: Atriyal fibrilasyon sık görülen bir komplikasyondur.
- Böbrek Yetmezliği: Özellikle diyabet hastalarında risk yüksektir.
İyileşme Süreci ve Hastane Sonrası Bakım
Ameliyat sonrası ilk 24-48 saat yoğun bakım ünitesinde takip edilen hastalar, 5-7 gün içinde taburcu edilir. İyileşme sürecinde dikkat edilmesi gerekenler:
- Fiziksel Aktivite: İlk 6 hafta ağır kaldırmaktan ve göğüs bölgesini zorlayacak hareketlerden kaçınılmalı.
- Yara Bakımı: Dikiş bölgesi temiz ve kuru tutulmalı, enfeksiyon belirtileri (kızarıklık, ateş) takip edilmeli.
- İlaç Kullanımı: Kan sulandırıcılar, ağrı kesiciler ve antibiyotikler doktor talimatıyla alınmalı.
- Kardiyak Rehabilitasyon: 8-12 haftalık egzersiz programlarıyla kalp fonksiyonları güçlendirilir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Sigara ve alkol kullanımı tamamen bırakılmalı.
- Akdeniz diyeti (zeytinyağı, balık, sebze) kalp sağlığını destekler.
- Haftada 150 dakika tempolu yürüyüş yapılmalı.
- Stres yönetimi için yoga veya meditasyon önerilir.
Alternatif Tedavi Seçenekleri
- Minimal İnvaziv Cerrahi: Küçük kesilerle robotik yöntemlerle yapılan kapak tamirleri.
- Anjiyoplasti ve Stent: Tıkalı damarların balonla açılması.
- İlaç Tedavisi: Kalp yetmezliği veya ritim bozukluklarında medikal yaklaşımlar.