Alt çene ameliyatı (mandibular cerrahi), çene yapısını düzeltmek, fonksiyonelliği artırmak veya estetik kaygıları gidermek amacıyla yapılan cerrahi bir işlemdir. Bu ameliyatlar genellikle ortognatik cerrahi kapsamında planlanır ve çene ile yüz simetrisini iyileştirmek için uygulanır. İşte alt çene ameliyatı hakkında bilinmesi gereken detaylar:

Alt Çene Ameliyatı Türleri
Alt çene ameliyatları, hastanın ihtiyacına göre farklı tekniklerle gerçekleştirilir:

• Ortognatik Cerrahi: Çene kemiklerinin konumunu düzelterek ısırma bozukluklarını (maloklüzyon) tedavi eder.
• Mandibular Osteotomi: Alt çene kemiğinin kesilip yeniden konumlandırılması işlemidir.
• Genioplasti: Çene ucunun şeklini veya boyutunu değiştirmek için yapılan estetik odaklı ameliyat.
• Tümör Rezeksiyonu: Alt çenedeki tümör veya kistlerin cerrahi olarak çıkarılması.

Ameliyatın Yaygın Nedenleri
Alt çene ameliyatı, aşağıdaki durumlarda önerilebilir:

• Doğumsal çene anomalileri (örneğin, mikrognati veya prognati).
• Travma sonrası çene kırıklarının onarımı.
• Uyku apnesi gibi solunum problemlerinin tedavisi.
• Dişlerin düzgün kapanmaması nedeniyle oluşan ısırma bozuklukları.
• Estetik kaygılar (asimetrik çene yapısı veya çene küçüklüğü).

Ameliyat Öncesi Hazırlık Süreci
Ameliyat öncesinde hastadan detaylı bir radyolojik görüntüleme (BT veya 3D tomografi) istenir. Diş hekimi ve ortodontist ile koordineli çalışılarak diş telleri veya apareyler yerleştirilebilir. Sigara kullanıyorsanız, ameliyattan en az 4 hafta önce bırakmanız önerilir. Kan sulandırıcı ilaçlar geçici olarak kesilir.

Ameliyatın Riskleri ve Olası Komplikasyonlar
Her cerrahi işlemde olduğu gibi alt çene ameliyatının da riskleri vardır:

• Enfeksiyon (antibiyotiklerle önlenebilir).
• Kanama veya hematom oluşumu.
• Sinir hasarı (geçici veya kalıcı uyuşukluk).
• Çene ekleminde sertlik veya ağrı.
• Estetik sonuçların beklenenden farklı olması.

Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci
Ameliyat sonrası ilk 48 saat boyunca yüzde şişlik ve morluklar normaldir. Soğuk kompres uygulaması şişliği azaltır. İlk hafta sıvı ve yumuşak gıdalarla beslenmek gerekir (çorba, püre, yoğurt). 2-3 hafta içinde çiğneme fonksiyonu kademeli olarak artar. Tam iyileşme süreci 6-8 haftayı bulabilir.

Ameliyat Sonrası Bakım Önerileri

• Ağız hijyenine dikkat edin (antiseptik gargara kullanımı).
• Hekimin önerdiği ağrı kesicileri düzenli alın.
• İlk iki hafta fiziksel aktivitelerden kaçının.
• Kontrol muayenelerini aksatmayın.

Kimler Alt Çene Ameliyatı Olmalı?
Ameliyat, çene yapısı nedeniyle fonksiyonel veya estetik sorun yaşayan yetişkinler için uygundur. Büyüme çağındaki çocuklarda genellikle 18 yaş sonrası tercih edilir. Şiddetli diyabet veya kalp hastalığı olanlarda risk değerlendirmesi yapılmalıdır.

Alternatif Tedavi Seçenekleri
Hafif çene bozukluklarında ortodontik tedavi (diş telleri) veya botoks enjeksiyonları gibi cerrahi olmayan yöntemler denenebilir. Ancak ciddi anatomik sorunlarda cerrahi tek kalıcı çözümdür.