Amniyon Sıvısı Arttırılması

Amniyon Sıvısı Arttırılması Nedir?

Hamileliğin başladığı andan itibaren embriyonun bulunduğu alanda değişimler meydana gelir. Fetüsü çevreleyen zarlı yapıya amniyon kesesi, bebeğin yaşadığı ve kesenin dolu olduğu sıvıya da amniyon sıvısı ya da amniyotik sıvı adı verilmektedir. Halk arasında “bebeğin suyu” olarak bilinir. İlk 8 haftadan sonra bebek keseye idrarını yapmaya başlar. Fetüs hem buradan sıvı yutar hem de aynı ortama idrarını yapar. Bazı durumlarda amniyon sıvısında azalmalar görülebilir ve tedavisi için amniyon sıvısı arttırılması gerekebilir.

Rutin olarak gerçekleşen sıvı yutma ve idrar yapma sayesinde sıvı yenilenir. Aynı zamanda plasenta aracılığıyla bu sıvı anne kanına geçerek buradan da atılır. Amniyon sıvısının %99’u su ve mineralden oluşmaktadır. Geri kalan kısım ise bebeği beyaz renkli doğumda da kaplı olduğu verniks salgı, protein ve ölü derilerdir.

Amniyotik sıvının miktarı hamilelik süreci boyunca değişebilir ve son haftalarda sabit kalır. Genellikle sıvı artış göstermektedir. Bebeğin gelişimiyle doğru orantılı olarak ilerler. Bazı durumlarda ise amniyon sıvısında azalma meydana gelir. Birçok sebebi olabileceği için amniyon sıvısının az ya da çok olması her zaman dikkatle incelenir ve annenin rutin kontrolleri yapılır.

Hamilelik boyunca amniyon sıvının olması gereken miktardan farklı olması iyiye işaret değildir. Gebeliğin sonlanmasına, sakatlıklara ve erken doğum gibi sonuçlara neden olur.

Hamilelik süresi boyunca olması gereken amniyon sıvı miktarı;

• 7. Hafta: 20ml
• 12. Hafta: 50ml
• 16. Hafta: 200ml
• 28. Hafta: 1000ml
• 36. Hafta: 900ml
• 40. Hafta: 800ml 

Amniyon Sıvısı Görevi Nedir?

Amniyon sıvısı bebeğin temel yaşam alanıdır. Embriyonun oluşmasıyla birlikte ortaya çıkar. Temel görevi fetüsü korumaktır ve doğumda görevi sonlanmış olur. Amniyon sıvısının normal düzeylerde seyretmesi, gebeliğin sağlıklı ve bebeğin gelişiminin normal olduğuna işaret etmektedir.

Amniyon sıvısının görevleri şu şekilde sıralanabilir;

• Bebeği darbelerden ve travmalardan yastık görevi görerek korur. 
• Steril bir ortam oluşturur. Bu sayede enfeksiyon benzeri riskler en aza iner. 
• Amniyon sıvısı geniş bir alan oluşturduğu için bebeğin omurilik, kas ve iskelet sisteminin gelişiminde etkilidir.
• Sıvının sabit bir ısıda olması bebeği korumaktadır. 37 derecede sabit olan amniyon sıvısının sıcaklığı, bebeği sıcaktan ve soğuktan koruyarak ideal bir yaşam alanı oluşturur. 
• Bebek bu suyu yutarak sindirim sisteminde gelişme sağlar. 
• Bebeğin simetrik büyümesine yardımcı olur.
• Amniyon sıvısının görevlerinden biri de kesenin bebeğe yapışmasını önlemektir. Bu sayede hem yaşam alanı hem bebek sağlıklı bir şekilde süreci tamamlayabilir.
• Sıvı yutmaya başlayan bebek bu sayede akciğerlerini de geliştirir. 

Amniyon Sıvısı Neden Azalır?

Amniyon sıvısının bazı annelerde azaldığı tespit edilmektedir. Amniyon sıvısının azlığı oligohidramnios olarak adlandırılır. Doğuma yakın bir zamanda bu durum normal kabul edilse de bazen daha erken haftalarda amniyotik sıvının azaldığı fark edilir. Birçok sebebi olabildiği gibi ciddi sonuçlara hatta erken doğuma neden olabilmektedir.

Amniyon sıvısının azalma nedenleri aşağıdaki gibidir;

• Gelişme geriliği
• Kromozomal nedenler
• Amniyon zarının yırtılması
• Çoğul gebelik
• Bebeğin böbreği ile ilgili durumlar
• Annedeki kalp hastalıkları
• Hipertansiyon
• Diyabet 
• Yetersiz beslenme
• Kronik hastalıklar
• Plasentaya bağlı patolojiler
• Doğum haftasının geçmesi

İlk trimesterde görülen amniyon sıvısındaki azalma, genellikle gelişme geriliği ve bebekteki kromozom bozukluklarından kaynaklanır. Nadir olarak görülse de hamileliğin sağlıklı bir şekilde devam edememesine neden olur. Amniyon sıvısındaki azalma, erken haftalarda fetüsün ölümü sebebiyle de azalabilmektedir. Böyle bir durumda kürtaj gerekebilir.

2. trimesterde amniyon sıvısındaki azalma, çoğunlukla plasenta kaynaklıdır. Amniyon zarındaki delinmeler de sıvının azalmasına neden olur. 2. trimester döneminde iç çamaşırda ıslaklık fark edilmesi halinde mutlaka kadın doğum uzmanıyla görüşülmelidir. Amniyon sıvısının az olmasına rağmen 2. trimester döneminde bebeğin gelişimi takip edilebilir ve son haftalara kadar getirilebilir.

3. trimester döneminde amniyon sıvısındaki azalma nedenleri; amniyon zarının yırtılması, plasental durumlar ve bebeğin kilo almaması yani haftasını yakalayamamasıdır. Bebeğin haftası doğuma yakınsa riske atılmayarak sezaryenle alınabilir.

Amniyon Sıvısı Nasıl Artırılır?

Amniyon sıvısında azalma fark edildiğinde gebeliğin kaçıncı haftasında olunduğu önemlidir. Son haftalarda bebek gelişimini kısmen tamamladıysa, ciğer geliştirici iğne yapılarak doğum gerçekleşebilir. Bazı durumlarda ise amniyon sıvısını artırmak için çeşitli yöntemlere başvurulur. Sıvının çok azaldığı durumlarda nadir olarak tercih edilse de amniyoinfüzyon işlemi yapılabilir.

Kese içerisinden alana özel bir sıvı enjekte edilmesidir fakat çok sık tercih edilmez. Bebeğin enfeksiyon kapma ihtimali yüksektir. Amniyon sıvısındaki azalma orta derecedeyse, anne bol sıvı tüketmelidir. Annenin içtiği su veya aldığı sıvılar geçici olarak duruma müdahale edebilmektedir. Amniyon sıvısı tamamen dışarıdan sıvı alımıyla dolmaz ancak kısmen de olsa azalma durdurulabilir.

Yatak istirahati verilerek kişinin dinlenmesi sağlanır. Düzenli aralıklarla bebeğin gelişimi, kalp atışları ultrason yardımıyla takip edilerek serumlarla sıvı desteği, ilaçlar verilir. Erken dönemde sıvı miktarındaki azalma bebeği etkilemekte ve tedaviye yanıt alınamadıysa, aileye gebeliğin sonlandırılması gerektiği hakkında bilgi verilir.

Hafta olarak gelişimini kısmen tamamlayan veya doğum zamanı gelmiş olan bebekler de doğuma alınabilir. Bebeğin strese girmesi, enfeksiyon riskinin oluşması ve kalp atışlarında azalma olması halinde acil sezaryen operasyon ile doğum gerçekleştirilebilir.

Amniyon Sıvısının Artırılmasına Ne İyi Gelir?

Amniyon sıvısının artırılması için tüketilmesi önerilen bazı gıdalar vardır. Bol su tüketimi bu süreçte sıvı alımı açısından önemlidir. Günlük olarak 3 litre su tüketerek, amniyon sıvısında artış yakalanabilir. Ayrıca diğer alınacak sıvı besinler de etkili olmaktadır. Çorba, meyve suyu, ayran ve özellikle havuç suyu tüketilebilecek sıvı besinlere örnektir. Amniyon sıvısını artırmak için havuç suyu halk arasında sıklıkla tüketilen gıdalardandır.Ancak havuç suyunda da kesinlikle aşırıya kaçılmamalıdır.

Ek olarak sağlıklı beslenme programına uymak, bu süreçte olumlu etkiler bırakır. Protein ağırlıklı beslenmek, sıvı alımına dikkat etmek, sıvının artırılması için dikkat edilecek noktalardandır. Amniyon sıvısını artıran yiyecekler proteinin yanı sıra genel olarak meyve ve sebzelerdir. Günlük olarak havuç suyu ve su tüketen annelerin amniyon sıvısında artış izlenmektedir.

Vücudun oksijen hareketliliğinin sağlanmasında egzersizler etkilidir. Hafif tempoda, kişi kendini yormadan kısa aralıklarla hareket edebilir. Bu hareketlilik anneyi yormamalı, egzersiz sırasında nefes darlığı yaşamadan konuşabiliyor olması gerekmektedir. Mutlaka öğün atlamadan beslenmeye dikkat etmek gerekir. Özellikle kahvaltıda yumurta, peynir ve süt tüketimi hem amniyon sıvısını artırmada hem de bebeğin gelişiminde önemlidir.

Amniyon sıvısı arttırmak için tüketilecek gıda ve besinler, uzman doktor tarafından belirtilmektedir. Bu süreçte diyetisyenlerden yardım alınarak gebenin sağlık durumuna ve gebelik sürecine bağlı olarak beslenme listesi ve düzeni oluşturulabilir.