Anomali Taraması Nedir?
Anomali taraması, hamilelikte gelişen bebeğin tüm organlarının ve oluşumunun doğumsal kusur bakımından detaylı olarak değerlendirildiği ultrason incelemesi sürecidir.
Anomali taraması, risk unsuru olmayan bir hamilelikte gelişen bebeğin tüm organlarının ve oluşumunun doğumsal kusur bakımından detaylı olarak değerlendirildiği ultrason incelemesi sürecidir. Söz konusu inceleme ile bebeğin fiziksel gelişimi detaylı olarak incelenir ve bebeğin fiziksel açıdan bir gelişim sorunu olup olmadığına bakılır. Bu işlem anne adayının bebeği için yaptıracağı en önemli tetkikler arasındadır.
Bu işlem ayrıntılı ultrasonografi olarak da adlandırılmaktadır. İşlem sırasında anne karnındaki bebeğin organları detaylı olarak görüntülenir. Yapılan araştırmalar sonucunda çiftlerin anomali bir bebek sahibi olma olasılığı ortalama %4 kadardır. Bu oran sebebiyle isteğe bağlı olsa da her gebelikte bu taramanın yapılması önem taşır.
Söz konusu uygulamaya ikinci trimester ultrasonografi taraması, detaylı fetal anatomik inceleme gibi farklı isimler de verilir. Halk arasında kullanılan renkli ultrason ya da üç boyutlu ultrason terimleri yanlıştır. Dünyanın birçok yerinde anomali taraması anne adaylarına rutin olarak uygulanır. Ülkemizde ise bu inceleme anne adayının isteğine bağlıdır. Dileyen her anne adayı gebelik döneminde bu özel incelemeyi yaptırabilir.
Anomali Taraması Nasıl Yapılır?
Anomali taraması çiftlerin doktor önerisiyle karar verdikleri uygun bir zaman dilimi içinde sağlık kuruluşuna giderek yaptırdıkları taramadır. Bu taramada ultrason yardımıyla bebeğin organları detaylı olarak incelenir.
İnceleme sırasında bakılan unsurlar şu şekildedir;
- Bebeğin el ve ayak parmakları ile bacak ve kol gelişimi incelenir.
- Kalp sağlığına yönelik kalp odacıkları, kalp kapakçıkları, kalp duvarı incelenir. Ayrıca damar giriş çıkışlarının doğru olup olmadığına bakılır.
- Bebeğin iç organlarında mide, bağırsak, böbrek, mesane ve karın duvarı gelişim süreci detaylıca incelenir.
- Bebeğin yüz gelişimi için yüz kemikleri, dudak gelişimi, damak yapısı, burun anatomisi ve kulak gelişimi detaylı olarak incelenir.
- Beyin bölgesinde sorun olup olmadığına yönelik beyin, beyincik gelişimi ve beyin boşluklarına bakılır.
- Bebeğin omurga sistemi gelişimi de ele alınır.
Anomali taramasında bebeğin tüm organları ayrıntılı olarak incelenir. Bu inceleme ortalama 30-40 dakika kadar sürer. İnceleme sonrasında detaylı bir değerlendirme yapılır ve bebekte bir problem olup olmadığı konusunda anne ve baba adayına detaylı bir rapor hazırlanır.
Anomali Taraması Yaptırırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Birçok kadın doğum uzmanı anomali taramasının bebek için gebelik sürecinde yaptırılacak en önemli inceleme olduğunu belirtmektedir. Bu yüzden anne adayı bu inceleme konusunda çok titiz davranmalıdır.
Anomali taramasında dikkat edilmesi gerekenler şu şekildedir;
- Bu taramanın yapılacağı ultrason cihazı sıradan bir cihaz olmamalıdır. Detaylı inceleme yapılabilmesine olanak tanıyacak, teknik özellikleri yüksek olan bir cihaz olan sağlık kuruluşları tercih edilmelidir.
- Anomali taramasının yapılması sürecinden sonra değerlendirmeyi yapacak uzmanın deneyimi de önemlidir. Yapılacak işlem sırasında sonucu yorumlayacak bir perinatolog da hazır bulunmalıdır. Perinatolog, riskli gebelik uzmanı demektir. Riskli gebelik süreciyle ilgili doğru bir değerlendirme bu şekilde yapılabilir.
- Elde edilen sonuçlar titizlikle değerlendirilmelidir. Yanlış bir değerlendirme yapılması durumunda istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabilir. Bu yüzden özel uzmanlardan ve deneyimli ekiplerden bu konuda destek alınmalıdır.
- Anomali taramasından etkili bir sonuç alabilmek için doğru zamanda değerlendirme yapılmalıdır. Bunun için anne adayları doktordan görüş alabilir ve gelişim sürecinin uygun olduğu bir anda gerekli değerlendirmeyi yaptırabilir.
Anomali Taraması Neden Önemlidir?
Anomali taraması ülkemizde giderek yaygınlaşan bir incelemedir. Her anne ve baba adayı çocuğunun sağlıklı ve kusursuz olarak dünyaya gelmesini ister. Ancak bir gebelikte anomali sahibi bir çocuk doğurma olasılığı ortalama %4 olmaktadır.
Söz konusu incelemenin en temel amacı çocuğun organlarının ve gelişiminin ileri düzeyde kontrol edilmesidir. Bu süreçte anne ve baba adayı çocuklarının gelişimi hakkında bilgi sahibi olabilir ve alınabilecek gerekli önlemleri masaya yatırabilir. Bunun dışında psikolojik açıdan da kendilerini bu sürece hazırlayabilirler.
İlerleyen yaşlarda hamile kalanlar, akraba evliliği sonucu oluşan gebelikler, tek yumurta ikizi gebelikleri gibi durumlarda anomali görülme olasılığı daha yüksektir. Ayrıca anne adayının gebelik döneminde kullandığı bazı ilaçlar, vücuda giren röntgen ışınları ya da tekrarlayan düşükler de bu olasılığı artırabilir. Özellikle belirtilen durumlar başta olmak üzere anomali taraması her anne adayının bebeğinin gelişimi hakkında fikir sahibi olmak için yaptırması gereken bir testtir.
Anomali Taraması ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Fetal anomali taraması ücreti ne kadar?
Fetal anomali taraması ücreti sağlık kuruluşunun fiyat politikasına göre değişecektir. Ayrıca ultrason cihazının kalitesi, doktorun uzmanlığı, işlemin yaptırıldığı şehir gibi birçok unsur fiyatların belirlenmesinde etkilidir. Bu yüzden ücret bilgisi için bir uzmana başvurulmalıdır.
Anomali taraması kaçıncı haftada yapılır?
Gebeliğin erken döneminde anomali taraması yaptırmak doğru değildir. Anne adayları bu işlem için en az 3 ay beklemelidir. Anomali taraması için en uygun zaman dilimi 17 ila 23. haftalar arasındadır. Bu haftalar içinde bebekte anomali tespit edilebilmektedir. Yani gebeliğin dördüncü ayı ile dört buçuk ayı arası en uygun zaman dilimidir.
Fetal anomali taraması nerede yapılır?
Fetal anomali taraması kadın doğum uzmanı bulunan devlet hastaneleri, üniversite hastaneleri, araştırma hastaneleri, şehir hastaneleri ve özel hastanelerde yaptırılabilir. Ayrıca diğer sağlık kuruluşlarında da bu işlem yaptırılabilir. Gerekli uzman ve alt yapıyı barındıran sağlık kurumları gebelik dönemindeki kadınlarda fetal anomali incelemesi yapabilir.
Anomali taramasında anomali belirlenirse ne yapılır?
İnceleme sırasında bir anomali olduğu görülürse tanısal testler yapılmalıdır. Beyinde su toplanması, bağırsak, böbrek tıkanıklığı; kollarda, bacaklarda, ayaklarda veya ellerde görülen anomaliler ultrasonda görülebilir. Bebek ve aile için büyük sorunlar doğurabilecek durumlarda tercihe bağlı gebelik sonlandırılabilir. Anomali taramasında sorun belirlenirse anne adayı bir perinatoloğa yönlendirilir. Daha sonra ileri düzey ultrasonografi ile yapılan inceleme sonrasında riskler ve bebeğin durumu anne adayı ile birlikte değerlendirilir. Daha sonra en uygun tedavi yöntemlerine karar verilebilir.
Fetal anomali taraması ile ileri düzey ultrasonografi farkı nedir?
Fetal anomali taraması riskli olmayan gebeliklerde bebeklerin fiziksel açıdan gelişimine yönelik yapılan bir ultrason muayenesi şeklidir. Bu taramada bebekte şüpheli bir durum ortaya çıkarsa perinatolog tarafından ileri düzey ultrasonografi yapılır. Bu işlem riskli gebeliklerde ya da fetal anomali taramasındaki şüpheli durumlarda kesin teşhis ve tedaviye yönelik perinatolog tarafından gerçekleştirilen ultrasonografik taramadır.