Apgar skoru, yenidoğan bebeklerin doğum sonrası fiziksel durumunu hızlıca değerlendirmek için kullanılan bir sistemdir. Bu skorlama, bebeğin doğumdan hemen sonra ve 5. dakikada yaşamsal fonksiyonlarının ne derece sağlıklı olduğunu anlamaya yardımcı olur. İlk kez 1952 yılında Amerikalı anesteziyolog Dr. Virginia Apgar tarafından geliştirilen bu sistem, günümüzde tüm dünyada standart bir uygulama haline gelmiştir.

Apgar Skorunun Bileşenleri ve Puanlama Sistemi
Apgar skoru, bebeğin beş farklı kriter üzerinden 0 ile 2 arasında puanlanmasıyla hesaplanır. Toplam puan 10 üzerinden değerlendirilir. İşte bu kriterler ve puanlama detayları:

1. Kalp Atış Hızı:

   • 2 Puan: Dakikada 100’ün üzerinde düzenli kalp atışı.
   • 1 Puan: Dakikada 100’ün altında kalp atışı.
   • 0 Puan: Kalp atışı yok.

2. Solunum Çabası:

   • 2 Puan: Güçlü ağlama ve düzenli solunum.
   • 1 Puan: Yavaş veya düzensiz solunum.
   • 0 Puan: Solunum yok.

3. Kas Tonusu (Kasların Hareket Yeteneği):

   • 2 Puan: Aktif hareket, kol ve bacakların bükülmesi.
   • 1 Puan: Hafif kas hareketi, ancak zayıf tonus.
   • 0 Puan: Tamamen gevşek kaslar.

4. Refleks Tepkisi (Bebeğin Uyarılara Yanıtı):

   • 2 Puan: Ayak tabanına vurulduğunda öksürme veya hapşırma.
   • 1 Puan: Yüz buruşturma gibi zayıf tepki.
   • 0 Puan: Hiç tepki yok.

5. Cilt Rengi:

   • 2 Puan: Tüm vücut pembe (sağlıklı renk).
   • 1 Puan: El ve ayaklar mavimsi, gövde pembe.
   • 0 Puan: Tüm vücut soluk veya mavimsi.

Apgar Skoru Nasıl Yorumlanır?

• 7-10 Puan: Bebeğin durumu normal kabul edilir.
• 4-6 Puan: Orta derecede sorun; genellikle oksijen desteği veya fiziksel uyarı gerektirir.
• 0-3 Puan: Ciddi sorun; acil tıbbi müdahale şarttır.

Skor, doğumdan hemen sonraki 1. dakika ve 5. dakikada tekrar ölçülür. 5. dakikada düşük puan alan bebeklerde ölçüm 10. ve 20. dakikalarda da tekrarlanabilir.

Apgar Skorunun Klinik Önemi
Bu skorlama, yenidoğanın acil müdahale gerekip gerekmeyeceğine karar vermek için kritiktir. Özellikle doğum sırasında oksijen yetersizliği (perinatal asfiksi) şüphesi olan bebeklerde skorun düşük çıkması, erken müdahale şansı sağlar. Ancak düşük Apgar puanı, bebeğin uzun vadeli sağlık sorunları yaşayacağı anlamına gelmez. Örneğin, sezaryen doğumlarda veya prematüre bebeklerde puanlar geçici olarak düşük olabilir.

Ebeveynler İçin Bilinmesi Gerekenler

• Apgar skoru, bebeğin genel sağlığı hakkında anlık bir değerlendirmedir.
• Düşük puanlar, doğum sürecindeki geçici stresle ilişkili olabilir.
• Skorun tek başına nörolojik gelişimi tahmin etmede yetersiz olduğu unutulmamalıdır.

Apgar Skoruyla İlgili Sık Sorulan Sorular

• Düşük Apgar puanı ne zaman endişe kaynağıdır?
  5. dakikada 3’ün altında puan alan veya 20. dakikaya kadar düzelmeyen bebeklerde detaylı tetkik gerekir.
• Prematüre bebeklerde Apgar skoru daha mı düşük olur?
  Evet, prematüre bebekler kas tonusu ve solunum çabasında düşük puan alabilir. Bu durum normal kabul edilir.
• Apgar skoru yüksek olan bebeklerde hiç risk yok mudur?
  Yüksek puan, bebeğin o anki durumunu yansıtır. Uzun vadeli sağlık için diğer taramalar önemlidir.

Sonuç Yerine
Apgar skoru, yenidoğan değerlendirmesinde basit ama hayati bir araçtır. Ebeveynlerin bu puanı bir "sınav sonucu" gibi görmemesi, doktorların ise skoru klinik bulgularla birlikte yorumlaması önemlidir.