Atom Tedavisi Nedir?

Radyoaktif iyot tedavisi halk arasında bilinen adıyla atom tedavisi tiroid kanserinin tedavisinde kullanılan yöntemlerden biridir. Vücuttaki iyot eksikliği sebebiyle tiroid bezinin işlem görmemesi sonucu ortaya çıkan rahatsızlık besinlerle alınan iyotun vücuttaki iyotu dengelemesi şeklinde tedavi edilir. Bunun yeterli olmadığı durumlarda ise atom tedavisi yöntemi tercih edilir.

Tiroid kanserinde atom tedavisi sayesinde vücuda verilen iyot kanserli tiroid hücrelerinin ışınlanarak ortadan kalkmasını sağlar. Bu sayede kanserli hücrelerin yok edilmesi ve hastalığın tekrarlamaması amaçlanır. Bununla birlikte atom tedavisi diğer gizli kanser hastalıklarının ortaya çıkarılmasında da oldukça önemlidir.

Günümüzde atom tedavisi alan hastanın yanındaki insanlara zararı yüksek miktarda ışına maruz kaldığı ve radyoaktif olarak yüklendiği için tedaviden hemen sonra temas kurmak tehlikeli olabilir. Tiroid kanseri olan birçok kişiye uygulanan yöntem kişiye özel ve kişide kalıcıdır. Çeşitli yan etkileri ve bazı komplikasyonları görülse de beraber yaşadığı diğer insanlar üzerinde radyoaktif olarak ciddi etkileri olabilir.

Atom Tedavisi Öncesi Hazırlık

Radyoaktif iyot tedavisi oldukça etkili bir tedavi yöntemidir. Bununla birlikte tedaviye başlayacaklar için doktorlar bazı önerilerde bulunurlar. Tedaviden en az iki hafta önce hastaların dikkat etmeleri gereken durumları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Tiroid hormonu ve kalp bozukluğu ile ilgili kullanılan ilaçların bırakılması kullanılmaması.
• İyot içeren diş dolgularının yaptırılmaması.
• Yemeklerde ve sofralarda iyotsuz tuz kullanılması.
• Radyolojik tetkikler için kontrast maddelerin alınmaması ve tüketilmemesi.
• İyot içeren vitaminler, mineraller, gıda takviyeleri vs. bütün besinlerden uzak durulması.
• Deniz ürünlerine ait herhangi bir besinin tüketilmemesi.
• Tedavi öncesi verilen diyet listelerine dikkat edilmesi.

Atom Tedavisi Öncesi Yenmemesi Gerekenler

• Sucuk, salam, sosis, pastırma gibi işlenmiş et ürünleri
• Cips, tuzlu kuruyemişler ve diğer tuzlu hazır gıdalar
• Gıda boyası içeren gıdalar
• Katkılı süt ürünleri.
• Dondurma, peynir, tuzlu peynir, margarin gibi ürünlerin tüketilmemesi
• Hazır kahve, çikolatalı içecekler, poşet çaylar, renkli hazır çaylar
• Kırmızı pul biber

Atom Tedavisi Öncesi Diyet Listesi

Radyoaktif iyot tedavisi öncesi iyotun kısıtlandığı besinlerle diyet listesi uygulamak gerekir. Tedaviden önceki iki üç haftalık süreçte uygulanan atom tedavisi diyeti sayesinde vücuttaki iyot oranı azalarak dışarıdan verilecek olan iyotun etkinliği artırılmış olur. Normal bir diyette günde ortalama 150 mikrogram iyot alınabilir. Bu yüzden hangi besinlerin iyot içerdiğini veya içermediğini bilmek hem diyeti kolaylaştıracak hem de bünyeyi tedaviye daha hazır hale getirecektir.

Bu çerçevede radyoaktif iyot tedavisi diyeti uygulamak isteyenler iyotlu tuzla hazırlanmış gıdaların tamamı, deniz ürünleri, süt ve süt ürünleri ve yumurta gibi ürünleri tüketmemelidir.

Atom Tedavisi Sonrası

Atom tedavisi sonrasında en az on veya on beş günlük süreyle insanlarla temas oldukça kısıtlı olmalıdır. Yüksek miktarda ışına maruz kalan hasta radyoaktif maddeler açısından çevresindekileri tehlikeye sokabilir. Bu yüzden görüşmeler en az iki metre mesafe konularak yapılmalıdır. Ancak 60 yaş ve üstü yakınlar için radyasyon tehlikesi bulunmadığından bu kişilerle temasta herhangi bir sakınca yoktur.

Atom Tedavisi Sonrası Yapılması Gerekenler

• Tedaviden sonra en az on gün süreyle yakınlarla ve diğer kimselerle temas yarım saatle sınırlı tutulmalıdır. Arada duvar bile olsa en az iki metrelik mesafe konulmalıdır.
• Ziyaretçi kabullerinde süreler kısa tutulmalı ve yine en az iki metre mesafe konulmalıdır.
• Özellikle çocukların ve hamilelerin radyasyona maruz kalmaları daha sıkıntılı olacağından bu kişilerle temastan olabildiğince uzak durulmalıdır.
• Tedaviden hemen sonra iş hayatına başlaması gerekenlerin iş yerinde de aynı şekilde mesafeye ve çok kalmamaya özen göstermesi gerekir.
• Radyoaktif iyot tedavisi sonrası sinema, tiyatro AVM gibi kalabalık ortamlardan en az on beş gün boyunca uzak durmak gerekir.
• Radyoaktif iyot tedavisi sonrası gebelik gibi durumlardan altı ay boyunca uzak durmalı, süt verilen bebek varsa bebek sütten kesilmelidir.
• Radyoaktif iyot tedavisi sonrası yapılması gerekenler arasında bir müddet boyunca sosyal hayattan kendinizi soyutlamak önemlidir. Yemekleri ayrı tabakta yemek, eşinizle aynı yatakta yatmamak, aynı havluyu kullanmamak, aynı bardak, çatal kaşık gibi malzemelerin de kullanılmaması da bulunur.

Atom Tedavisi Sonrası Beslenme

Atom tedavisi sonrası beslenme doktorun hastaya verdiği liste üzerinden uygulanır. Bu listenin dışına çıkılmamalı ve daha çok sıvı gıdalar tüketilmelidir. Vücuttaki iyot atımını hızlandırmak adına doktorlar hastaya onu idrara çıkaracak yiyecekler önerecektir. Bu çerçevede vücuttaki iyotun atılması daha kolay olacaktır. Bunun yanında radyoaktif iyot tedavisi sonrası beslenme konusunda gündelik hayatta tüketilen suyun iki katı su tüketilmelidir. Bununla birlikte katı gıdalardan bir süre uzak durulmalı ve sindirimi kolay olan gıdalar tercih edilmelidir. Doktorun beslenme tavsiyelerine uymak büyük önem arz ediyor.

Atom Tedavisi Sonrası Cinsel İlişki

Radyoaktif iyot tedavisi olanlar yani halk deyimiyle atom tedavisi görenler tedavi sonrası üç gün boyunca kurşun kaplı bir odada bekletilirler. Bu süre zarfında hastada bulunan radyoaktif yoğunluk oldukça azalmış olur. Bu yüzden yakınlarıyla temas kurmakta herhangi bir sıkıntı yaşanmaz. Ancak radyoaktif madde vücutta etkin iken vücut onu atmak için ciddi efor sarf etmiştir. Ayrıca tedavi sürecinde atom tedavisi odaları vücuttaki bütün radyasyonun atılmasını sağlayamamış olabilir. Bu sebeple vücudun kaybettiği bu eforu yerine koyabilmesi için iki üç haftalık bir sürenin geçmesi beklenmelidir. Bu süreye kadar cinsel ilişkiye girmemekte fayda var.

Atom Tedavisi Sonrası Tarama

Atom tedavisi sonrası vücuttaki iyotun durumunu anlayabilmek için hasta taramaya sokulur. Bu tarama yardımıyla vücutta atılması gereken daha ne kadar iyot olduğu anlaşılır. Bunun yanında belirlenen miktar çerçevesinde tekrar atom tedavisi uygulanıp uygulanmayacağına karar verilir. Ayrıca bu tarama neticesinde hastanın tedaviye ne kadar cevap verebildiği anlaşılır.

Atom Tedavisi Sonrası Yan Etkiler

Tiroid kanserinin tedavisi amaçlı yapılan atom tedavisi yan etkileri görülebilir. Genel olarak verilen doz miktarına bağlı olarak hemen birçok hastada mide bulantısı görülebiliyor. Ağız kuruluğu, boğazlarda şişme gibi durumlarda tespit edilen yan etkiler arasında. Bunun yanında radyoaktif iyot tedavisi yan etkileri arasında tükürükte azalma da bulunuyor. Tükürük bezlerinin tedaviden etkilenmesi sonucu düzenli bir şekilde tükürük salgılayamaması kuru ağızlara sebep olur.

Atom tedavisi tercih edilen guatr atom tedavisi yan etkileri de aynı şekilde görülebilir. Tedavi sonrasında görülen bu yan etkiler büyük oranda küçük tedbirlerle uzun sürmeden ortadan kalkabilir.

Atom Tedavisi Zararları

Atom tedavisi hakkında guatr atom tedavisi ya da tiroid kanseri atom tedavisi özelinde zararlı olanları özelleştirmek mümkün değildir. Bununla birlikte genel olarak atom tedavisinde hastanın vücuduna kapsül şeklinde iyot verilir. Radyoaktif özellik taşıyan bu iyotlar insan sağlığı açısından tehlikelidir. Çünkü radyoaktif her madde insan sağlığını olumsuz etkiler. Ancak zehirli guatr atom tedavisi ya da farklı bir hastalık için istenen atom tedavisinde alınan radyoaktif iyot doğrudan tiroid bezlerine çekildiği için vücudun diğer bölgelerine olan zararı tümörlü hücreye verdiği zarar yanında göz ardı edilebilir.

Bu çerçevede evet atom tedavisi insan sağlığı açısından tehlikelidir ve zararlıdır. Ancak tedavi uygulanmadığında ölümcül sonuçlar doğurabilir. Tümörün yok edilmesi radyoaktif iyot yüklemesine bağlı olduğundan bazı zararlar görmezden gelinebilir.