Atrial Septal Defekt

Atrial Septal Defekt Nedir?

Atriyal septal defekt kalpte meydana gelen bir anormalitedir. İnsan kalbi 4 odacıktan oluşmaktadır. Vücuttan ve akciğerlerden gelen kanın kalbe ilk uğradığı yerler atriyumlardır. Sağ ve sol olmak üzere iki adet atriyum bulunur. Atriyumlardan aldıkları kanı vücuda ve akciğere gönderen kalp odacıkları ise ventriküllerdir. Ventriküller de sağ ve sol olmak üzere iki adettir. Kalbin sağ odacıkları oksijensiz yani kirli kanı toplarken sol odacıkları temiz kanı toplamaktadır. Kalpte bulunan sağ ve sol atriyum arasında delik, açıklık bulunması durumu atriyal septal defekt olarak adlandırılır. 

Atriyal septal defekt doğumsal bir anormalitedir. İnsan kalbinde doğumdan önce iki atriyum arasında bir delik bulunur. Bu delik anne karnındaki yaşam için önemlidir. Fakat doğumdan sonra bu delik kapanır ve atriyumlar arasındaki duvarda hiçbir açıklık bulunmaz. Atriyumlar arasında bulunan duvarda delik, yırtık, açıklık bulunması kişinin sağlığında sorunlar oluşturur. Bu durum bebeklik çağında kişide belirti vermeyebilir. Atriyal septal defekte sahip çocuğun muayenelerinde bu durum saptanabilir ve uygun zamanda tedavi edilir. 

Atriyal septal defekt atriyum duvarında bulunan deliğin yerine göre farklı tiplere ayrılır. Sınıflandırmada genellikle 3 tip atriyal septal defekt tipi vardır. Bu tipler; Ostiyum Sekundum ASD, Ostiyum Primum ASD, Sinüs Venosuz ASD türleridir.

• Ostiyum Sekundum ASD: Atriyal septal defekt tiplerinden en sık görülen tip olup vakaların %80 civarı bu tiptir. Delik atriyal duvarın ortasında bulunur. Delik Fossa Ovalis olarak adlandırılan doğumdan önce anne karnında iken açık olan bölge civarında oluşur. Bu ASD tipinin tedavisi kalp ameliyatı yapılmadan kateter yöntemi ile tedavi edilebilir. 
• Ostiyum Primum ASD: Atriyal septal defekt tiplerinin %15 civarı bu şekilde oluşur. Oluşma yeri atriyumlar ile ventriküller arasında bulunan kapakların bulunduğu bölgededir. Bu nedenle bu vakalarda kapak anomalisi de görülebilmektedir.
• Sinüs Venosuz ASD: Vakaların %5 kadar az bir kısmı bu şekilde oluşur. Defektin görülme yeri atriyumlar ile damarların buluşma yeri civarındadır. 

Atrial Septal Defekt Belirtileri Nelerdir?

Atriyal septal defekt rahatsızlığı genellikle hastada belirti vermez. Hastalık doğumdan itibaren bulunmakta ve hastalığın tespiti genellikle çocukluk çağındaki rutin muayeneler esnasında fark edilir. 

Hastalığın doğumdan itibaren var olması nedeniyle bazı vakalarda büyüme geriliği görülebilir. Bu durum da gözden kaçabilen bir durumdur. 

Atriyal septal defektin büyüklüğü ve yerleşim yeri gibi etkenler bazı hastalarda çeşitli belirtilere neden olabilir. Defektin kapaklara veya damarlara yakın olması kişide kapak ve kalp sorunlarına sebep olabilir. Bu durum da ASD vakalarında nadir olarak gözlenir. 

Atriyal septal defekt rahatsızlığı hekimin yaptığı muayene esnasında fark edilir. Erken dönemde fark edilmesiyle okul çağından önce tedavi edilmesi sağlanır. 

Atrial Septal Defekt Nedenleri Nelerdir?

Atrial septal defekt rahatsızlığının neden dolayı kaynaklandığı tam olarak bilinmemektedir. Anne karnında iken bebeğin gelişimi sürecinde anne tarafından alınan ilaç, radyasyon, alkol, sigara gibi nedenler bebekte kalp ve benzeri bazı organlarda anomalilere neden olabilmektedir. Fakat ASD hastalığına neden oldukları hakkında kesin bir bilgi yoktur.

Atriyal septal defekt rahatsızlığı genetik geçişli bir hastalık değildir. Fakat bazı gen hastalıklarında diğer bazı rahatsızlıklarla birlikte ASD rahatsızlığı da görülebilmektedir. Holt – Oram sendromu genetik geçişli bir hastalıktır ve içinde çeşitli sorunlar barındırır. Bu sendromun içinde ASD rahatsızlığı da bulunur. 

Atrial Septal Defekt Teşhisi

Atriyal septal defekt rahatsızlığı genellikle hastada belirti vermez. Hastalığın teşhisi hastanın muayenesini yapan doktorun hastanın kalbini dinlemesi sonucunda kalpte anomali olabileceğini düşünmesi sonucu gelişir. Hekimin hastayı çocuk kardiyoluğuna yönlendirmesi sonucunda çeşitli testler yapılır. Bu testler sonucunda hastada ASD varlığı ve bu defektin tipi, büyüklüğü tespit edilir. 

Yapılacak test ve muayeneler fizik muayene, göğüs röntgeni, EKG, Ekokardiyografi testleridir.

• Fizik Muayene: Hekim hastanın kalbini dinlemelidir. Kalbin sesinin normal olup olmadığı araştırılmalıdır. Ayrıca kişide farklı belirti ve bulguların varlığına da bakılmalıdır.
• Göğüs Röntgeni: Hastanın göğsünün röntgeni çekilmelidir. Bu test sayesinde hastanın kalp odacıklarında büyüme varlığı öğrenilebilir. 
• EKG: Elektrokardiyografi, kişinin kalbinde oluşan elektriksel aktivitenin ölçümünü sağlayan testtir. Kalbimiz kendi hücrelerini kendi uyarı sistemi ile uyarır. Kalpte oluşan sorunlar sonucunda bu uyarı sisteminde sorunlar oluşur. EKG testi sayesinde bu sorunlar tespit edilebilir.
• Ekokardiyografi (EKO): Kalbin ultrasonografi cihazı ile görüntülenmesini sağlayan bu yöntem sayesinde kalpte bulunan yapısal anomaliler tespit edilebilir. Atriyal septal defekt rahatsızlığı da EKO testi sayesinde tespit edilebilmektedir. Kişide atriyal septal defekt rahatsızlığı tespit edildikten sonra ASD tipi, büyüklüğü, yeri gibi önemli özellikler tespit edilmeye çalışılır. Bu özelliklerin tespiti için hekimin kararıyla farklı testler de uygulanabilir.

Atrial Septal Defekt Tedavisi

Atriyal septal defekt tedavisi cerrahi veya transkateter kapama vasıtası ile yapılmaktadır. Tedavi yapılmadan önce hasta muayene edilmeli ve kalbi EKO ile görüntülenmelidir. Atriyal septal defektin büyüklüğü, yeri ve tipi belirlenmelidir. Hastada şikayet oluşturup oluşturmadığına göre tedavi yapılıp yapılmayacağına karar verilir. Küçük boyutlu ve kişide şikayet oluşturmayan defektlerde tedavi yapılmasına gerek yoktur. 

ASD tiplerinden en sık görülen tip sekundum tipidir. Bu tipin tedavisinde transkateter yöntemi uygulanıp kalp cerrahisine gerek yoktur. Kapalı yöntem tedavi olarak da bilinen transkateter tedavisinde hastanın kasık bölgesinde bulunan bir toplardamara özel tel ve kateter (özel borular) sokulur. Damar yolunda ilerlenilip kalbin içine girilir. Kalbin içinde defektin bulunduğu yerde kateter içinde bulunan balon şişirilir ve delik balon vasıtasıyla kapatılır. Zamanla balon kalp dokusuyla uyum sağlar. Bu yöntem neredeyse hiç risk taşımamakta olup kişinin uzun yıllar rahatça yaşamasını sağlar. 

Transkateter yöntemi ile kapatılamayacak defektlerde kalp cerrahisi yapılabilir. Kalpte bulunan defekt cerrahi vasıtasıyla onarılır. 

Küçük deliklerde ve hastanın EKO incelemesinde herhangi bir sorun görülmemesi takdirinde deliği kapatma gereği yoktur. 

Atriyal septal defektin kapanması gerektiği takdirinde bu işlemin okul çağından önce yapılması gerekir. Yetişkinlik çağında yapılacak bu işlemlerde çocukluk çağına göre daha fazla komplikasyon görülmektedir. 

Atrial Septal Defekt Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Atriyal septal defekt kalpte meydana gelen bir anomalidir. Atriyum odacıklarının arasındaki duvarda delik varlığıdır. Tedavisi cerrahi veya transkateter yöntemi ile yapılmaktadır. Kişide uzun bir dönem belirti vermeyebilir. Tespit edilmesi genellikle hekimin fizik muayenesi esnasında olur. Büyüklük durumuna göre okul çağından önce defektin kapatılması önerilir. 

Yaş ilerledikçe kişide belirtiler oluşmaya başlar. Pulmoner hipertansiyon, atriyal aritmiler, kalp atım düzensizlikleri, kapak yetersizlikleri ve kalp yetersizliği oluşabilir. Bu rahatsızlıklar ciddi kalp sorunlarıdır. İlerleyen yaşlarda defektin kapatılma işlemi komplikasyonlara neden olabilmektedir. Bu nedenle gerekliliği takdirinde erken dönemde defektin kapatılması faydalıdır. 

Atrial Septal Defekt Hastalığına Ne İyi Gelir?

• Atriyal septal defekt genellikle kişide belirti vermez. Hastalığın tespit zamanı genellikle çocukluk çağıdır. Defektin büyüklüğü ve kişide oluşturduğu belirtilere göre tedavi planlanması gerekir. Kişide nefes darlığı, kolay yorulma, kalp çarpıntısı gibi şikayetler varsa kişi mutlaka muayene olmalı ve doktor tavsiyesine göre tedavi yapılmalıdır. Çünkü bu belirtiler kalp kaynaklı önemli belirtilerdir. 
• Atriyal septal defekt tedavisinde kişide bulunan defektin büyüklüğü önemli bir unsurdur. Defekt küçük boyutlu ise ve kişide sorun oluşturmuyorsa hastanın tedavi edilmesine gerek yoktur. Buna rağmen hastaların rutin muayenelerine özen göstermesi faydalıdır. Tedavi sonrası süreçte de kişilerin rutin muayenelerini aksatmamaları önemlidir.

Atrial Septal Defekt Hastalığına Ne İyi Gelmez?

• Atriyal septal defekt hastalığının kesin olarak nedeni bilinmemektedir. Doğumsal kaynaklı bir rahatsızlık olması nedeniyle hastalığın hamilelik sürecinde meydana gelen etkenler sonucunda oluşabileceğini düşündürtmüştür. Hamile kişilerin hamilelik sürecinde doktor izni olmayan ilaçları kullanmaması gerekir. Ayrıca radyasyon, sigara ve alkolden uzak durmaları gerekir.
• Kişide atriyal septal defekt hastalığı bulunuyorsa hastanın sağlık durumuna biraz daha fazla dikkat etmesi gerekir. Sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durması ve fiziksel aktivitelerde bulunması faydalıdır. 

Atrial Septal Defekt Ameliyatı

Atriyal septal defekt tedavisi cerrahi veya transkateter yöntemi ile yapılmaktadır. Transkateter yöntemi anjiyo kliniğinde yapılır. Kişinin kasığında yer alan bir toplardamardan ince tel ve kateterle giriş yapılır. Damar boyunca ilerlenilir ve kalbe ulaşılır. Kalpte kateter içinde bulunan balon yardımıyla delik kapatılır. Son derece güvenli bir tedavi seçeneğidir. Hastalar tedavi olduktan sonra ertesi gün taburcu olurlar. 

Kateter yardımı ile tedavi edilemeyecek hastalarda cerrahi ile kalpteki defekt onarılmaya çalışılır. Atriyum duvarındaki defektin yeri, büyüklüğü ve kişide yer alan farklı sorunlar varlığında bu yöntem tercih edilir. Göğüs duvarından kalbe girilip açıklık bulunan yer onarılır. Genellikle komplikasyonsuz şekilde ameliyat başarılıyla sonuçlanır. 

Hamilelerde Atrial Septal Defekt

Atriyal septal defekt rahatsızlığı kişide uzun bir süre belirti vermeyebilir. Belirti vermemesi sonucunda hastalığın tespit edilmeme durumu vardır. Bazı hastalarda gebelik döneminde ASD varlığı anlaşılabilir. Çünkü gebelik dönemi vücudun farklı çalıştığı bir dönemdir. Gebelikte artmış bir sıvı yükü vardır. Bu nedenle kalpte var olan sorunlar belirti oluşturabilir. Bu dönemde kalp yetersizliği, kapak yetersizlikleri ve aritmiler oluşabilir. 

ASD rahatsızlığına sahip çoğu gebe hasta bu süreci sorunsuz atlatır. Takipli doktorunun tavsiyeleri ile birlikte kişide herhangi bir komplikasyon oluşmadan gebelik süreci tamamlanır. 

Çocuklarda Atriyal Septal Defekt

Atriyal septal defekt hastalığı doğumsal bir hastalıktır. Kişinin atriyum isimli kalp odacıklarının arasındaki duvarda açıklık bulunma durumudur. Kişide genellikle belirti vermez. Hastalık genellikle çocukluk çağındaki fizik muayeneler sırasında tespit edilir. 

Hastalığın oluşma nedeni tam olarak bilinmemektedir. Kız ve erkek çocuklarda görülme açısından bir farklılık bulunmamaktadır.

Kalpteki defektin büyüklüğüne ve yerine göre tedavi planlanır. Tedavi 1 yaşından sonra ve okul çağından önce yapılmalıdır. Defektin büyüklüğü küçükse ve hastada sorun oluşturmuyorsa hastanın tedavi edilmesine gerek yoktur. 

Tedavi cerrahi ya da transkateter yöntemi ile yapılmaktadır. Tedavi genellikle sorunsuz bir şekilde başarıyla tamamlanır.  

Atriyal Septal Defekt için Hangi Doktora Gidilir?

Atriyal septal defekt rahatsızlığı kalpte bulunan atriyum isimli odacıkları ayıran duvarda delik oluşma durumudur. Doğumdan itibaren bulunan bir rahatsızlık olup erken dönemde kişide belirti ve sorun oluşturmayabilir. 

Atriyal septal defekt hastalığı bir kalp rahatsızlığıdır. Ayrıca hastalığın tespit edilme dönemi genellikle okul çağından önce olması ve tedavi edilme sürecinin bu dönemde tercih edilmesi hastaların Çocuk Kardiyolojisi bölümüne başvurmasını gerektirir. 

Atriyal septal defekt genellikle belirti oluşturmaz. ASD rahatsızlığının tespit edilmesi genellikle çocuğun rutin muayeneleri esnasındadır. Ayrıca çocukta büyüme geriliği ya da kalp kaynaklı bir şikayet varsa mutlaka hastayı Çocuk Hastalıkları bölümüne götürmek gerekir. 

Hastalık tespit edildikten sonra hastalığın tedavisi doktor ve aile tarafından planlanır. ASD rahatsızlığının tedavisi genellikle 1 yaşından sonra ve okula başlama döneminden önce yapılır.