Avuç İçi Yanması

Avuç İçi Yanması Nedir?

Ellerin soğuk olması veya soğumuş hissedilmesi ağrılı olabilmekte ve hastayı rahatsız edebilmektedir. Ancak bazı durumlarda da eller vücudun geri kalanına göre daha sıcak hissedilebilmektedir. 

Hastalar bunu avuç içi yanması veya ellerde yanma şeklinde tarif ederler. Bu durum da kişiyi oldukça fazla rahatsız edebilmektedir.

Avuç içi yanması genelde her iki elde de hissedilir. Ancak nedene bağlı olarak tek elde de hissedilebilmektedir.

Avuç içi yanmasının birçok farklı nedeni olabilmektedir. Başka hastalıklar kendini avuç içi yanması ile gösterebilmekte ve böylelikle teşhisler kolaylaşmaktadır.

Avuç İçi Yanması Belirtileri Nelerdir?

Avuç içi yanmasına neden olan birçok hastalık ek olarak başka semptomlar da göstermektedir. 

Bu hastalıklarla ilişkili olabilecek diğer belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Yorgunluk
• Elde uyuşma
• Uyku problemleri
• El kaslarında güçsüzlük
• Bacaklarda uyuşma
• Cilt renginde kırmızılaşma
• Aşırı terleme
• Eklem ağrıları 

Avuç İçi Yanması Nedenleri Nelerdir?

Avuç içi yanmasının birçok farklı nedeni bulunabilmektedir. Bu nedenler hekim tarafından teşhis edilmeli ve değerlendirmelidir. 

Var olabilecek nedenler arasında şunlar sayılabilir:

Palmar Eritem

Palmar eritem, her iki avuç içinin kırmızımsı renge dönmesi anlamına gelen bir terimdir. Yani palmar eritem aslında bir hastalık değil bir semptomdur. Bazı durumlarda parmaklarda da renk değişikliği oluşur. 

Ellerdeki kırmızı renge dönme ortamın sıcaklığı, kolların havada tutulma süresi ve duygusal duruma göre değişiklik gösterebilmektedir. Diğer alerjik hastalıklar gibi durumlardan farklı olarak kırmızıya dönen kısımlar kaşıntılı değillerdir. 

Palmar eritem nedenleri primer ve sekonder olarak ayrılmaktadır. Primer palmar eritem oldukça nadir olarak görülür. Bu kişilerde ellerde kızarıklık doğuştan gelir ve her zaman vardır. 

Ancak herhangi bir ağrılı bir durum yoktur ve herhangi bir soruna neden olmaz. Sebep olarak cilt altında genişlemiş kan damarları suçlanmaktadır. Hamileliğe bağlı olarak da gebelerin yaklaşık %25-30'unda hormonların etkisiyle palmar eritem görülebilmektedir.

Sekonder palmar eritem ise altta yatan başka bir hastalığa bağlı görülen bir durumdur. 

Siroz, vücuttaki demir depolanmasının fazla olduğu hemokromatozis, bakır düzeylerinin fazla olduğu Wilson hastalığı gibi durumlar palmar eritem görüldüğü durumlardır. Bunlar haricinde aşağıdaki durumlarda da palmar eritem görülebilmektedir:

• Diyabet
• Romatoid artrit gibi otoimmün hastalıklar
• Tiroid hastalıkları
• HIV
• Bazı cilt hastalıkları

Fibromiyalji

Fibromiyalji kaslarda ve kemiklerde ağrı, yorgunluk, halsizlik, uyku problemleri ve avuç içinde yanma gibi belirtilere sebep olan kronik yani uzun süreli bir hastalıktır. 

Fibromiyaljide tetik noktaları denilen bazı bölgelerde özellikle hastalar ağrı hissederler. Fibromiyalji yaşayan hastalar normal, hafif ağrıları bile aşırı şekilde hissedebilmektedir. Bunun sebebinin beyindeki kimyasal yolaklardaki değişiklikler olduğu düşünülmektedir. 

Fibromiyalji ağrıları kişinin özelliklerine göre aşırı şiddetli hissedilebilir. Örneğin bir göğüs ağrısı tıpkı bir kalp krizini taklit edecek şekilde aşırı şiddetli olabilmektedir. 

Fibromiyaljisi olan kişilerin ağrı hissedebileceği bölgeler şu şekilde sıralanabilir:

• Göğüs ağrısı
• Sırt ağrısı
• Bacak ağrısı
• Kol ağrısı

Fibromiyaljinin tam olarak nedeni bilinmemektedir. Birçok faktörün birlikte bu duruma sebep olabileceği düşünülmektedir. 

Bu faktörler şu şekilde sıralanabilir:

• Bazı enfeksiyonlar
• Genetik özellikler
• Travma
• Stres
• Bağışıklık sistemi ile ilgili bozukluklar
• Kadın cinsiyet

Karpal Tünel Sendromu

Karpal tünel sendromu, bilekte median sinirin sıkışması ve tahrişinden kaynaklanan bir tür sıkışma nöropatisi yani sinir hasarına bağlı gelişen bir durumdur.

Sinir, elin avuç içi tarafında, median sinirin ele geçişini sağlayan kemiksi bir kanal olan karpal tünelde sıkışır. Median sinirin tahrişi, özellikle enine karpal ligamentten gelen basınçtan kaynaklanır.

Karpal tünel sendromu özellikle bileği zorlayan ve tekrarlayan bilek hareketleri yapan işlerde çalışan kişilerde sık görülür. Hastalık obezite, gebelik, hipotiroidizm, artrit ve diyabeti gibi durumları olan kişilerde de daha sık görülür.

Karpal tünel sendromu, elde uyuşukluk ve karıncalanma, avuç içinde yanma, bilek ağrısı, geceleri elde hissedilen iğne batması hissi, el ile bir şey kavramada zayıflık, koordinasyon bozukluğu gibi semptomlara neden olabilir.

Periferik Nöropati

Periferik nöropati, beyin ve omurilik dışında kalan yani santral sinir sistemi dışında periferik sinirleri etkileyen bir sinir bozukluğudur.

Periferik nöropatisi olan hastalarda etkilenen bölgede karıncalanma, uyuşma, avuç içinde yanma, olağandışı hisler olabilir. Çoğu zaman, semptomlar simetrik olarak her iki tarafı da ve hem elleri hem de ayakları etkiler. 

Periferik nöropatinin birçok olası nedeni vardır:

• Şeker hastalığı
• Zona
• Özellikle B12 ve folat gibi vitamin eksiklikleri
• Alkol
• Lupus, romatoid artrit veya Guillain-Barre sendromu gibi otoimmün hastalıklar
• AIDS ve sifiliz gibi enfeksiyon hastalıkları
• Vinkristin gibi kanser tedavisi ilaçları

Refleks Sempatik Distrofi

Refleks sempatik distrofi, ağrı, avuç içinde yanma, aşırı terleme, kızarma, etkilenen bölgede şişlik gibi bir grup semptomlara sahip olan bir hastalıktır.

Refleks sempatik distrofinin nasıl geliştiğinin kesin mekanizması tam olarak anlaşılamamıştır. Teoriler arasında sinir dokusunun tahriş olması sonucu kan damarlarını ve cildi etkileyen sinirlerin anormal uyarılara yol açması bulunur.

Aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli olaylar refleks sempatik distrofiyi tetikleyebilir:

• Travmalar
• Ameliyat
• Bazı kalp hastalıkları
• İnme veya diğer beyin hastalıkları
• Karpal tünel sendromu gibi gibi siniri tahriş eden durumlar
• Zona hastalığı
• Omuz problemleri
• Meme kanseri
• Verem
• Barbitürat içerikli ilaçlar

Avuç İçi Yanması Teşhisi

Avuç içi yanmasının teşhis edilmesi basit bir gözlemle bile mümkündür. Teşhis kısmında önemli olarak yanmaya neden olan durumu çözmektedir. Bunun için düşünülen hastalığa yönelik özel tanı yöntemleri tercih edilir.

Palmar eritemde sebebi bulmak için ilk önce öykü alınır ve fizik muayene yapılır.

Daha sonra nedene yönelik tam kan sayımı, kan şekeri ölçümü, karaciğer fonksiyon testleri, karaciğer enzimleri, tiroid hormonların ölçümleri, kan üre azotu, vücuttaki demir ve bakır seviyeleri, otoimmün hastalıklara yönelik özel testler yapılabilir. Ayrıca hekim gerekli görürse beyin emarı, göğüs ve karın tomografisi gibi diğer tanı yöntemleri istenebilir. 

Fibromiyalji tanısı için genelde 3 aydan daha uzun süren yaygın vücut ağrıları olması beklenir. Daha sonra ağrıların olduğu bölgeler hekim tarafından değerlendirilir. 

Direkt olarak hiçbir test fibromiyalji tanısı için kullanılamaz. Ancak yapılabilecek bazı testlerle bu ağrıya sebep olan diğer durumlar dışlanabilir.

Karpal tünel sendromu teşhisi de öykü ve fizik muayene ile başlar. Muayenede hekim eldeki gücü, parmaklardaki hissi test eder ve durumu tespit etmeye çalışır. 

Daha sonra EMG gibi yöntemlerle sinirlerin iletimi test edilir ve kesin tanı konulabilir. 

Periferik nöropatinin çok fazla nedeni olduğundan, tanı için ilk adım ayrıntılı bir tıbbi öykü almak ve fizik muayene yapmaktır. 

Çünkü altta yatan ve periferik nöropatiye sebep olabilecek durumun tespiti durumun anlaşılmasına oldukça katkı sağlar. Düşünülebilecek onlarca nedene bağlı olarak özel testler yapılabilir.

Avuç İçi Yanması Tedavisi

Avuç içi yanmasının tedavisi buna sebep olan hastalığın tedavisi ile mümkün olmaktadır. Bu yüzden öncelikle bir hekim tarafından durum değerlendirilmeli ve teşhis konulmalıdır.

Palmar Eritem

Primer palmar eritemde hastalık doğuştan kan damarlarının geniş olması dolayısıyla olduğu için ve ağrı, iltihap gibi herhangi bir probleme sebep olmadığı için herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmaz. 

Ancak sekonder olan palmar eritemlerde altta yatan bir hastalık olduğu için bu hastalığın tedavi edilmesi gerekir.

Palmar eritem otoimmün bir hastalıktan kaynaklanıyorsa bunun için steroid içeren ilaçlar veya özel başka ilaçlar başlanabilir. Diyabet durumun sebebi ise kan şekeri kontrolü sağlanmalıdır. 

HIV gibi enfeksiyonlar kaynaklı durumlarda ise bir enfeksiyon uzmanı tarafından ömür boyu tedavi alınması gerekebilmektedir.

Bazı durumlarda başka hastalıklar için alınan ilaçlar palmar eriteme sebep olabilmektedir. Bu durumda hekim ile görüşüp alternatif ilaçlar kullanmak gerekebilmektedir.

Fibromiyalji

Fibromiyaljiyi tamamen ortadan kaldırmak yani sebebi ortadan kaldırıp tamamen düzelmek için kullanılabilecek bir ilaç veya yöntem bulunmamaktadır. 

Ancak ağrılı dönemlerde ağrıyı ve semptomları azaltacak yöntemler kullanılabilmektedir.

Fibromiyaljide ağrı kesici ilaçlar, anitdepresan ilaçlar ve antiepileptik ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar özellikle ağrı semptomunu azaltmak için oldukça etkilidir. 

Ayrıca uyku düzenini sağlama, stres yöntemi yapma ve psikolojik terapilere katılmak da işe yarayabilmektedir. 

Karpal Tünel Sendromu

Karpal tünel sendromunun tedavisi durumun ciddiyetine ve ağrının şiddetine göre değişir. 

Hafif olan durumlarda sık sık kolları dinlendirmek, ağır egzersizlerden kaçınmak, o bölgeye soğuk uygulamak hastalığın kendi kendine gerileyip iyileşmesi için yeterli olabilir. 

Daha ileri durumlarda veya bu tür tedavilerin işe yaramadığı hastalarda, non steroid anti inflamatuar adı verilen ilaçlar, steroid ilaçlar, ağrıyı azaltmak ve o bölgedeki şişmeyi ve baskıyı azaltmak için reçete edilebilir. 

İlaç tedavisinin yeterli olmadığı durumlarda da cerrahi tedavilere geçilir. Sinir üzerindeki baskıyı ortadan kaldırmak için o bölgedeki ligament kesilir. 

Periferik Nöropati

Periferik nöropati tedavisi altta yatan durumun düzeltilmesiyle başlar. Bazı durumlarda uygulanan tedavilerde periferik nöropatide geri dönüş sağlansa da bazı durumlarda da tamamen düzelme sağlanamayabilir. 

Nedene bağlı olarak uygulanabilecek tedaviler şunlardır:

• Vitamin eksikliği varsa vitamin takviyeleri
• Diyabet varsa kan şekeri kontrolü
• Otoimmün hastalıklara bağlı nöropatilerde buna bağlı tedaviler
• Tuzak nöropatilere karşı cerrahi yöntemler

Periferik nöropatinin tam olarak nedeni bulunamazsa ağrıyı ve semptomları azaltmaya yönelik ilaç tedaviler uygulanabilir. 

En basit olarak kullanılabilecek ilaçlar asetaminofen, ibuprofen veya aspirindir. Nöropati ağrısını azaltmak için antidepresan ve antiepileptik ilaçlar da kullanılabilir. B6 vitamini ve alfa lipoik asit gibi ilaçlar kemoterapiye bağlı oluşan nöropatilere iyi gelmektedir.

Refleks Sempatik Distrofi

Refleks sempatik distrofide etkilenen bölgelere serin ve nemli maddeler uygulamak, avuç içi yanma semptomlarını hafifletebilir.

Kademeli egzersizler, eklemlerde oluşabilecek problemleri önlemeye yardımcı olabilir. Ağrı ve iltihap için de kullanılabilecek bazı ilaçlar semptomları azaltabilir. 

Avuç İçi Yanması Tedavi Edilmezse

Avuç içi yanması tedavi edilmediği takdirde kişiye oldukça fazla rahatsızlık hissi verebilmektedir. 

Bu rahatsızlık hissi kişinin günlük hayatını bile etkileyebilmekte ve hastayı depresyona sokabilmektedir. 

Ayrıca yanmaya neden olan durumlar ve altta yatan hastalıklar da farklı sorunlara yol açabilir. 

Örneğin avuç içi yanmasının nedeni diyabetse ve kişi bunu tedavi ettirmezse ilerleyen dönemde kalp, böbrek sorunları gelişebilir. 

Hamilelerde Avuç İçi Yanması

Özellikle hamileliğin ilk ve ikinci ayında yani erken dönemlerde, hastalar avuç içinde, ayaklarda yanma hissedebilmektedir. Ayrıca avuç içleri kırmızı bir renge dönme eğilimindedir. 

Buna palmar eritem adı verilir. Ayrıca palmar eriteme ek olarak ellerin iç kısmında kaşıntı da hissedilebilir. Bu durum gebe kadınların ortalama yüzde 25-30'unda görülen bir durumdur.

Bu durumun nedeni kadınlar bir hormon olan östrojendeki artış ve artan kan hacmidir. Kan hacminin artışı ile avuç içindeki damarlara da normalde daha fazla kan gider ve avuç içi kırmızı görünür ve yanma hissi olabilir.  

Gebelik dönemindeki bu durum için özel bir tedavi olmamasına rağmen, sert sabunlar, yoğun losyonlar gibi potansiyel tahriş edici maddelerden uzak durmak en iyisidir. 

Bazı hastalar ellerini ve ayaklarını soğuk suya batırarak veya günde birkaç kez o bölgeye buz torbası uygulayarak rahatlama sağlayabilmektedir. 

Ayrıca bu dönemlerde psikolojiyi iyi tutmak için yürüyüşlere çıkmak, film izlemek gibi aktiviteler semptomları hafifletebilmekte veya kişinin bu durumu fark etmesini azaltabilmektedir. 

Sıcak banyo, bulaşık yıkamak gibi ellerin ve ayakların sıcaklığını artıran her şey durumu daha da kötüleştirebilir.

Avuç İçi Yanması için Hangi Doktora Gidilmeli? 

Avuç içi yanması için gidilecek bölüm bu duruma neden olan hastalığa bağlı olarak değişmektedir. Sebep hakkında fikri olmayan hastalar ise yönlendirilmek üzere veya tedavi amacıyla Dahiliye bölümüne başvurabilir. 

Yanmanın nedeni fibromiyalji ise Romatoloji veya Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon uzmanına başvurulabilir. Avuç içi yanmasına karpal tünel sendromu gibi bir durum neden olduysa Nöroloji uzmanına gidilebilir. 

Avuç içi yanması nadiren çok ciddi bir durumun habercisidir. Ancak kişiyi oldukça rahatsız eder. Ayrıca diyabet gibi ciddi hastalıklar sonucunda da görülebilir. 

Bu yüzden en azından sebebi saptamak amacıyla avuç içi yanması durumunda hekime başvurmak gerekir.