Beck Depresyon Ölçeği Nedir?

Psikolog ve psikiyatristler tarafından yapılan beck depresyon ölçeği, kişinin depresyon belirtileri gösterip göstermediğini anlamak amacıyla yapılmaktadır

Beck Depresyon Ölçeği kişinin depresyon belirtileri gösterip göstermediğinin anlaşılması amacıyla uygulanmaktadır. Uygulama psikolog ve psikiyatristler tarafından gerçekleştirilmektedir. Beck Depresyon Envanteri kullanımı ergenlik dönemi ve yetişkinler için uygundur. Çocuklarda kullanılabilecek farklı versiyonu bulunmaktadır. Ölçeğin Türkiye standardizasyonu gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin farklı değerlendirme yöntemlerinden ayrılmasını sağlayan en önemli yanı son 1 hafta içinde bulunulan duygun durumunu göz önüne alıyor olmasıdır. Genellikle tarama için kullanılması tercih edilmektedir. Kullanım amacı teşhis değildir.

Çoktan seçmeli 21 soru sayesinde kişinin depresyon şiddeti ölçülmek amaçlanmaktadır. Son bir haftaya göre değerlendirilen testte soruları cevaplıyor olduğunuz gün de dâhil edilmektedir. Soruları cevaplarken kişi içinde bulunulan gün dâhil son bir hafta içerisinde kendisini nasıl hissettiğini en iyi anlatan yargı seçeneği işaretlemelidir. 1 haftalık sürecin değerlendirmeye alınıyor olması yaşanılanları olay bazlı ele almak için sağlanmaktadır. Yaşanan bir olaydan ne kadar üzüldüğünüz, olay nedeniyle canınız ne kadar sıkıldı, ne kadar heyecan duydunuz bunların hakkında bilgi alınması amacıyla test gerçekleştirilmektedir. Beck depresyon uygulaması içeriğinde sorulan sorular bir çeşit ruh durumunu ifade etmektedir. Sorulara karşılık verilen 4 yargının her biri ise ruh durumunun derecesini belirlemek amacıyla kullanılmaktadır.

Psikolog ve psikiyatristler tarafından kullanılıyor olsa da uygulanması sırasında ve sonrasında gerçekleştirilecek puanlama aşamasında herhangi bir eğitim alınmasına veya sertifika bulundurulmasına gerek yoktur. Bu nedenle sonuçların kolay değerlendiriliyor olması nedeniyle objektif ve kullanıcı dostu olarak tanımlanabilir. Fakat yanlış yönlenmemek adına kesinlikle konu hakkında uzmanlaşmış bir psikolog tarafından yorumlanması tercih edilmelidir. Bunun nedeni kişilerin elde ettikleri sonuçları yanlış yorumlama ihtimalidir. Bu durumda var olmayan depresyon durumları nedeniyle panik olmaları veya var olan depresyon durumlarını görmezden gelmeleri gibi durumlarla karşılaşılabilir. Beck depresyon testi avantajlarından en önemlisi şüphesiz hızlı sonuçlandırılabiliyor olmasıdır.

Yüzlerce sorudan oluşan farklı kişilik testlerinde bireyin o an bulunduğu depresyon halinden daha çok farklı psikolojik değerlendirmeler yapılması amaçlanmaktadır. Bahsedilen kişilik envanterleriyle bu nedenle karşılaştırılmasının yapılması doğru değildir. Test içeriği ele alındığında depresyonu genel olarak uyku, cinsel istek, iştah gibi unsurların azlığı veya çokluğu ile değerlendirdiği görülecektir.

Beck Depresyon Envanteri

Ölçekte yer alan sorularda depresif psikiyatri hastaları tarafından sıkça gösterilen tutum ve belirtiler ile depresif olmayan psikiyatri hastaları tarafından nadiren gösterilen tutum ve belirtilerin birleşimi yer almaktadır. Kuramsal veya ampirik olarak türetilmese de klinik belirtileri tanımlayan maddeleri içermektedir. Beck Depresyon Envanteri içerisinde bahsi geçen maddelerin bulunması gerekliliği bir grup klinisyen tarafından ortak alınan karardır. Yakın zamanda Beck Depresyon Envanteri II geliştirilmesi majör depresif atak tanı ölçütlerine daha bağlantılı olabilmesi amacıyla sağlanmıştır. BDE I'de yer alan somatik yakınmalar, çalışabilirliğin ketlenmesi, bedensel imge ve kilo kaybı ölçekten çıkarılmıştır. Bu dört maddenin yerine enerji kaybı, değersizlik, konsantrasyon güçlüğü ve ajitasyon maddeleri depresyonun çok daha ağır düzeyleri ile bağlantılarının değerlendirilebilmesi amacıyla eklenmiştir.

Beck Depresyon Ölçeği Değerlendirme

Beck depresyon ölçeği puanlama işlemi testi gerçekleştiren kullanıcılar tarafından dahi kolaylıkla gerçekleştirilebilir. Bu nedenle objektif ve kullanıcı dostu olduğu düşünülen bir tekniktir. Fakat kişilerin gerekli tecrübeleri olmadan özellikle kendi değerlendirmelerini yapıyor olmaları yanlış yorumlamalara neden olabilir. Yöntemin kullanım amacı her ne kadar teşhis olmasa da hatalı değerlendirmeler yapıyor olmak bazı olumsuz durumları beraberinde getirebilir.

Beck depresyon ölçeği ve beck anksiyete ölçeği sonuçları değerlendirmeleri birbirinden farklıdır. Dr. Aaron T. Beck tarafından oluşturulan ve kişinin durumunun teşhis edilmesinden daha çok tarama amacıyla gerçekleştirilen testte 21 soru üzerinden değerlendirme yapılmaktadır. Ölçekte yer alan sorularla kişideki boğuluyormuş gibi hissetme, mide hazımsızlıkları, mide rahatsızlıkları, dehşete kapılma durumu, sinirlilik, kontrolü kaybetme korkusu, titreme, terleme, bedenin herhangi bir yerinde karıncalanma ve uyuşma durumları dikkate alınmaktadır. Uygulamanın anksiyete ölçeği olarak kullanılmak istenmesi durumunda bahsedilen 21 soruda yer alan 4 seçenekten ( hiç, hafif, orta ve ciddi ) birisi seçilir. Son 1 hafta dikkate alınarak yapılacak her seçimde bir puan vardır.

  • Hiç olarak değerlendirilecek seçeneğin testin sonucuna etkisi 0 puandır. 
  • Hafif olarak değerlendirilecek seçeneğin testin sonucuna etkisi 1 puandır.
  • Orta olarak değerlendirilecek seçeneğin testin sonucuna etkisi 2 puandır.
  • Ciddi olarak değerlendirilecek seçeneğin testin sonucuna etkisi 3 puandır.

21 sorunun cevaplandırılması sonrasında tercih edilen şıklara göre puanlar toplanır. Elde edilen puanların 0 - 7 aralığında olması hali minimal düzey, 8 - 15 aralığında olması hafif düzeyde, 16 - 25 puan aralığında olması orta düzeyde ve son olarak 26 - 63 aralığında olması ise kişinin şiddetli düzeyde anksiyete belirtileri gösterdiğini belirtmektedir.

Beck depresyon ölçeği değerlendirilmesinde yine aynı puanlama standartlarından yararlanılır. Soruların cevaplanması sonrasında ortaya çıkan puan aralığı anksiyete ölçeğine göre farklılıklar göstermektedir. Sonuçlarda çıkan puanlama 0 - 16 aralığında ise hafif düzeyde, 17 - 29 aralığında ise orta düzeyde ve son olarak 30 - 63 aralığında ise kişinin şiddetli depresif belirtiler gösterdiği işaret edilmektedir. Her iki değerlendirmede görüldüğü üzere test sonuçlarında maksimum alınabilecek puan 63'tür. 17 puan üzerinde ise depresyon riski vardır.

Makaleyi faydalı buldun mu?
11
0
Makeleyi Paylaşın

Beck Depresyon Ölçeği ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Beck depresyon ölçeği nedir?

Depresyon durumunda kişide görülen güdüsel, bilişsel ve duygusal belirtilerin ölçülmesine yardımcı olan bir ölçektir. Dünya genelinde depresif belirtilen şiddetinin değerlendirilmesi amacıyla yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. 1961 yılında İngilizce olarak geliştirildikten sonra pek çok dile çevrimi sağlanmıştır. Beck depresyon ölçeği Türkçe geçerlilik sağlanan standardizasyon ile mümkün kılınmıştır.

Dr. Murat Doğru

Beck depresyon ölçeği kim tarafından geliştirilmiştir?

Batı ülkelerinde sıklıkla kullanılan ve kesinlikle belirli bir kurama dayalı olmayan test klinik gözlemlerden yararlanılarak 1961 yılında İngilizce olarak geliştirilmiştir. Pek çok dile çevrilen ve farklı kültürlerce de güvenilir, geçerli görülen uygulama Aaron T. Beck tarafından geliştirilmiştir. Başlangıçta 21 maddeden oluşturulsa da sonradan özellikle depresif hastaların değerlendirmelerinin hızlı yapılabilmesi adına 13 maddelik kısa formu da geliştirilmiştir. Beck depresyon ölçeğini geliştiren Beck 1942 yılında Yale Üniversitesi Tıp Fakültesini bitirse de 1953 yılında psikiyatri uzmanı olmuştur. 1956 yılında ise psikanalist olmuştur.

Dr. Murat Doğru