Cinsiyet Belirleme Testi Nedir?

Cinsiyet belirleme testi; bebeğin cinsiyetini belirlemek için uygulanan non-invaziv (cerrahisiz veya kansız prosedür) prenatal testlere denir ve kısaca NIPT olarak adlandırılmaktadır. Bu cinsiyet belirleme testleri, gebeliğin çok erken döneminde fetüsün cinsiyetini doğru bir şekilde belirleyebilen testlerdir. Bu test tekniğinde anne karnındaki bebeğin DNA parçalarına odaklanarak, analiz yapmakta ve bebeğin genetik özelliklerinden yola çıkarak cinsiyeti tahmin etmektedir. Plasenta (hamilelikte bebeğin anne ile arasındaki besin alışverişini sağlayan geçici organ) hücreleri bebeğe dair genetik materyallerdir ve yaşam döngülerini tamamlamasının ardından parçalanırlar ve dolayısıyla annenin kan dolaşımına karışmaktadırlar. Anne kanında serbest dolaşan bu bebeğe ait DNA’lar, gebeliğin dördüncü haftasından itibaren belirlenebilirken, doğal olarak gebelik süresi artıkça miktarı da artar.

NIPT gibi gebelikte cinsiyet belirleme testleri; uygulama kolaylığı ve doğruluk oranının yüksek olması nedeniyle FDA (ABD Gıda ve İlaç Dairesi) tarafından onaylı bir test olsa da kullanım izni ülkelere göre değişiklik göstermektedir. Cinsiyet belirleme testi fiyatı ise bölgeden bölgeye ve sağlık merkezinin kullanacağı yönteme göre değişebilmektedir. Genetik danışmanlıkla birlikte diğer testlerinizle beraber gereklilik halinde sağlık sigortanız aracılığıyla veya kendiniz yaptırmak istediğinizde özel olarak ödenebilmektedir.

Cinsiyet Belirleme Testinin Avantajları

Cinsiyet belirleme testinin kendine tıbbi açıdan avantajları bulunmaktadır. Bebeğe anne ya da babadan kalıtımsal olarak bebeğe geçebilecek bazı hastalıklar, yalnızca kız ya da yalnızca erkek bebeğe geçebilir. Bu test sayesinde hamileliğin erken döneminde böyle bir kalıtımsal bozukluk söz konusu ise gebeliği sonlandırma, devam ettirme veya tıbbi olarak müdahale etme şansı yakalanabilir. Cinsiyet belirleme testleri ancak genetik danışmanlık alınması gereken hastalık durumlarında ve uzman önerisi ile uygulanmaktadır.

Evde Cinsiyet Belirleme Testi Nasıl Yapılır?

Elde edilen sonuç kadar uygulaması da pratik olan bebek cinsiyet belirleme testi uygularken birkaç püf noktaya dikkat etmek yeterlidir. Öncelikle testin uygulanacağı yüzeye, idrarın dökülme riskine karşılık koruma sağlamak için beyaz bir zemin oluşturulması önerilmektedir. İdrarla cinsiyet belirleme testi olan bu yöntemde sabah uyanıldığında alınacak olan ilk idrar kullanılmalı ve bu idrar testin içinde yer alan idrar kabının yarısına kadar doldurulmalıdır. İdrar konulan test kabının çalkalanmamasına dikkat ederek 10 dakika civarı beklendikten sonra test sonuç verecektir.  İdrar kabındaki idrar rengi yeşilimsi bir renk olursa erkek, turuncu veya sarı olursa kız olacağı anlaşılır. Evde cinsiyet belirleme testi yapanların uygularken dikkat edilmesi gereken noktalar; testin güvenilir bir kaynaktan temin edilmesi, sabah ilk idrarla yapılması ve uygulama anında test kabının çalkalanmaması sayılabilir.

Cinsiyet Belirleyici Test Yaptırmak Etik midir?

Cinsiyet belirleyici test olarak NIPT'nin kullanımına yönelik birincil etik kaygı; cinsiyet seçimi yapan toplumlarda bu amaçlarına bir araç olarak kullanılma riskinden kaynaklanmaktadır.  Bu test erken hamilelik döneminde doğru sonuç vermesi, ultrason gibi diğer yöntemlerin bazı belirsizliklerini ortadan kaldırmasından dolayı ilk trimesterde müdahale şansı tanır. Fakat cinsiyet belirleme testinin aynı zamanda cinsiyet seçime yönelik bir müdahale olduğu için, bu eylemin çocukları tasarlama veya seçme biçimi olması ve dolayısıyla onları birer birey olarak görmekten ziyade metalaştırması ve belirli beklentilere tabi tutması söz konusu olabilmektedir. Bu kabul edilemez bir durumdur.

Alternatif Cinsiyet Belirleme Yöntemleri ve Testleri

Günümüzde modern tıpta, bebeğin cinsiyetini belirleyen en güvenilir uygulama hala ultrason ’dur. Fakat bu görüntüleme yöntemiyle cinsiyetin belirlenebilmesi için hamileliğin 12.ve 13. Haftalarda olması gerekir. Hatta bazı durumlarda plasenta içindeki fetüsün duruşu cinsiyetin belirlenmesine engel teşkil edebilir ve 16.ve 17. haftalara kadar beklenmesi gerekebilir. Çünkü her ne kadar sperm ve yumurta birleşiminden sonra cinsiyet belirleyen genler belli olsa da, cinsel organların şekil alması 9. ve 10. haftaları bulmaktadır. İşte bu yüzden bebeğin cinsiyetini merak eden ebeveynlerin merak ettiği bu soruya gebeliğin erken dönemlerinde yapılan hamilelikte cinsiyet belirleme testi yardımcı olabilmektedir.

Ultrason haricinde fetüs şayet herhangi bir kalıtımsal hastalık riski taşıyorsa amniyosentez (anne karnından amnion sıvısı alınma işlemi) alınarak test yapılabilir. Ayrıca, koryonvillus biyopsisi (plesanteden parça alınması) ya da kordosentez (bebek kordonundan kan alımı) gibi farklı yöntemlerle şüphelenilen hastalığa dair net bir teşhis konulabilir. Bu her iki testte genetik araştırmalar için yapılmaktadır fakat aynı zamanda cinsiyette belirlenebilir. Fakat bu uygulamalar tek başlarına işe yaramazlar.