Damlacık İzolasyonu

Damlacık İzolasyonu Nedir?

Damlacık izolasyonu, öksürme ve hapşırma sonrası küçük damlacıklar halinde yayılan hastalıklar veya mikroplardan korunmak için alınan önlemler anlamına gelir. Solunum hastalıklarına neden olan mikropların çoğu, öksürme ve hapşırma yoluyla gelen damlacıklar yoluyla yayılır. Bu mikroplar genellikle enfekte olmayan kişilerin hasta bir kişiyle yakın temasta bulunması halinde kişiden kişiye bulaşır. Solunum yolu mikroplarının yayılmasını önlemenin en iyi yolu damlacıklar veya tükürük salgıları, mukus ve gözyaşı ile temastan kaçınmak için damlacık izolasyonu talimatlarına uymaktır. Önlemler, başkalarının mikroba yakalanma riskini azaltmaktadır.

Damlacık İzolasyonu Uygulanan Hastalıklar

Damlacık izolasyonu uygulanan hastalıklar ve bu hastalıklara karşı alınacak önlem için gerekli süreler aşağıda sıralanmıştır:

• Difteri: Damlacık izolasyonu, antibiyotik tedavisine başlanılmasının ardından bir gün sonra yapılacak kültür örneğinin (24 saat ara ile 2 kez) negatif sonuç vermesine kadar sürdürülür.
• HİB Hastalığı: Tedavinin başlamasının ardından 24 saat geçene kadar uygulanır.
• Menenjit: Tedaviye başlandıktan sonra 24 saat geçmesi gerekir.
• Kabakulak: Şişliğin azalmasından sonra 5 gün geçmelidir.
• Parvovirüs B19: Kronik hastalık ortaya çıktığından itibaren hastanın hastanede kaldığı süre boyunca önlem alınır. Geçici aplastik krizi olan hastalarda ise önlem amacıyla 7 gün temasta bulunmamak yeterlidir.
• Boğmaca: Antibiyotik tedavisinden sonraki 5 gün damlacık izolasyonu talimatlarına uyulmalıdır.
• Pnömonik Veba: Antibiyotik tedavisinden sonra 48 saat süreli önleme ihtiyaç duyulur.
• Adenovirüs: Hastalık sona erene kadar izolasyon talimatlarına uyulmalıdır.
• A ve B Grubu Streptokok Enfeksiyonu: Tedavi başladıktan 24 saat sonrasına kadar önlem alınmalıdır.
• Rinovirüs: Hastalık süresince izolasyon gereklidir.
• Kızamıkçık: Döküntü başladıktan sonraki 7 gün boyunca damlacık önlemleri alınmalıdır.
• Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS): Solunum semptomları bittikten ve hastanın ateşi düştükten sonra 10 gün daha önlemlere devam edilmelidir.
• Viral Kanamalı Ateş Etkeni Virüsler: (Kırım Kongo, Lassa, Marburg, Ebola, vb.): Hastalık süresince yüksek derecede damlacık izolasyonu önemlidir.
• Tüberküloz: Hastanın hastanede müşahede altında bulunduğu süre boyunca tüberküloz damlacık izolasyonuna devam edilmelidir.
• Su Çiçeği: Lezyonlar sona erene ve döküntüler kabuklanana kadar korunmak gerekir.
• COVID-19: Hastalık semptomlarının doğrulanmasının ardından hastanın ve hasta ile temaslı kişilerin 10 gün boyunca izole olması gerekmektedir.

Damlacık İzolasyonu Nasıl Yapılır?

• Damlacık izolasyonu gerektiğinde genellikle hasta tek kişilik bir odaya yerleştirilir. Bu mümkün olmadığında ise hastanın aynı mikroorganizma ile enfekte olmuş hastalarla aynı odayı paylaşması gerekebilir. 
• Hastalar ve hastalarla 1 metre yakınlıkta temas halinde bulunacak kişiler (hemşire, hekim veya ebeveynler) tek kullanımlık 1 veya 2 maske takılmalıdır. 
• Eldiven ve önlük gibi uygun şekilde kişisel koruyucu ekipman kullanılmalıdır.
• Hastanın bulunduğu yerden ayrılırken maske çıkarılmalı, atılmalı ve el hijyeni sağlanmalıdır.
• Standart önlemlerin bir parçası olarak koruyucu gözlük veya yüz siperi giyilmelidir.
• Hastaların oda dışına taşınması ve hareket etmesine büyük ölçüde sınır getirilmelidir.
• Hastaların odalarının temizliğine ve dezenfekte edilmesine, odaların ve temasta bulunulan yüzeylerin sık sık temizlenmesine önem verilmelidir. 
• Hasta bölgesinin girişinde damlacık izolasyonu tanımlayıcısı tabelası (yaprakları mavi, orta kısmı sarı çiçek figürü) kullanılmalıdır.
• Öksürürken ve hapşırırken kağıt mendillerin kullanımı ve kullanılmış mendillerin uygun şekilde atılması konusunda bilgilendirilmelidir. 
• Hasta olmayan kişiler, bakım ve destek sağlamak için gerekli olan durumlar dışında hasta kişilerle yakın temastan (öpme, sarılma, doğrudan dokunma veya en az 1 metreden yakında konuşma gibi) kaçınmalıdır.
• Hastalar, aileler, ziyaretçiler ve bakım sağlayıcıları solunum yolu enfeksiyonlarının nasıl bulaştığı ve solunum yolu hastalıklarının nasıl önlenebileceği konusunda eğitilmelidir.

Damlacık İzolasyonu Önlemleri

• Maske: Maske hem burnu hem de ağzı örtmelidir. Kullanılmış maskeler çöp kutusuna atılmalıdır. Maskenin kendisine dokunmadan yalnızca kulak bağlarından tutulmalıdır. Maskenin nemlenmesi halinde yeni tek kullanımlık maske ile değiştirilmesi gerekir.
• El Hijyeni: El hijyeni için eller sabun ve suyla yıkanmalıdır. Susuz el hijyeni için alkol bazlı el losyonu kullanılmalıdır. Uygun el hijyeni, mikropların yayılmasını durdurmanın ve enfeksiyonları önlemenin en iyi yollarından biridir. Eller, bir şeyler yemeden önce, tuvaleti kullandıktan sonra ve kan, idrar veya kusmuk gibi vücut sıvılarıyla temastan sonra özellikle yıkanmalıdır. 
• Susuz Alkol Bazlı El Losyonu Kullanımı: Losyon ellerin avuçlarına uygulanır. Losyonun tüm yüzeyleri kaplayacak şekilde eller birbirine sürtülmelidir. Ellerin kuruduğu hissedilene kadar ovalama işlemi sürdürülmelidir. Özellikle hasta yakınındaki maddelerle temas ettikten sonra eldiven takmadan önce ve eldiven çıkarıldıktan sonra el hijyeni önemlidir.