Diastazis rekti, karın duvarındaki rektus abdominis kaslarının orta hattında genişleme olarak tanımlanan bir durumdur. Genellikle hamilelik sırasında rahmin büyümesiyle karın kaslarının gerilmesi sonucu ortaya çıkar, ancak obezite, ağır kaldırma veya yoğun karın antrenmanları gibi nedenlerle erkeklerde ve çocuklarda da görülebilir. Bu makalede, diastazis rektinin belirtileri, teşhis yöntemleri, tedavi seçenekleri ve önleme stratejilerini bulabilirsiniz.
Diastazis Rekti Belirtileri
- Göbek bölgesinde şişlik veya kabarıklık (özellikle karın kasları kasıldığında belirginleşen)
- Kronik bel ağrısı veya pelvik ağrı
- Duruş bozukluğu (lordoz artışı)
- Karın içi organlarda bası hissi veya sindirim problemleri
- İdrar kaçırma veya pelvik taban disfonksiyonu
Teşhis Nasıl Konulur?
Diastazis rekti, fizik muayene ile kolayca tespit edilebilir. Sırtüstü pozisyonda dizler bükülüyken baş hafifçe kaldırıldığında, parmaklar göbek deliği hizasında karın orta hattına yerleştirilir. İki parmak genişliğinden fazla ayrılma (2.5 cm üzeri) diastazis olarak kabul edilir. Şüpheli durumlarda ultrason veya MR gibi görüntüleme yöntemleri kullanılabilir.
Tedavi Seçenekleri
-
Cerrahi Olmayan Yöntemler:
- Fizyoterapi: Pelvik taban ve transversus abdominis kaslarını güçlendiren egzersizler (örneğin, kegel, çekme egzersizleri).
- Korse Kullanımı: Destekleyici karın korseleri, kasları doğru pozisyonda tutmaya yardımcı olur.
- Postür Düzenleme: Günlük aktivitelerde doğru duruşun benimsenmesi (ağır kaldırmama, otururken bel desteği).
-
Cerrahi Tedavi:
- Abdominoplasti: İleri derecede ayrılma (4 cm üzeri) ve kozmetik şikayetlerde tercih edilir. Kaslar dikilerek karın duvarı onarılır.
- Laparoskopik Onarım: Minimal invaziv yöntemle karın duvarındaki defekt kapatılır.
Egzersiz Programı Önerileri
- Transversus Abdominis Aktivasyonu: Dizler bükülü sırtüstü pozisyonda nefes verirken göbeği içe çekme.
- Pelvik Tilt: Beli yere bastırarak pelvisi hafifçe kaldırma.
- Side Plank Modifikasyonu: Dizler üzerinde yan plank pozisyonunda kalça kaldırma.
- Köprü Egzersizi: Kalçayı yavaşça kaldırıp indirme sırasında karın kaslarını aktif tutma.
Hamilelik Sonrası Korunma Yöntemleri
- Doğum sonrası ilk 6-8 hafta ağır egzersizlerden kaçınmak.
- Karın kaslarını zorlayan hareketler (mekik, crunch) yerine pelvik taban odaklı egzersizler yapmak.
- Emzirme sırasında dik oturma pozisyonunu korumak.
Risk Faktörleri
- Çoğul gebelikler (ikiz, üçüz)
- İri bebek doğumu veya sık aralıklarla hamilelik
- Kronik öksürük veya kabızlık
- Genetik bağ dokusu zayıflığı
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Egzersizlerle 6-12 ayda iyileşme görülmezse, şiddetli ağrı veya organ sarkması şikayetleri varsa cerrahi seçenekler değerlendirilmelidir.
Beslenme ve Diastazis Rekti İlişkisi
Kronik kabızlık karın içi basıncı artırarak diastazisi kötüleştirebilir. Lifli gıdalar (yulaf, chia tohumu) ve yeterli su tüketimi bağırsak hareketlerini düzenler. Aşırı gaz yapan besinlerden (lahana, baklagiller) kaçınmak önerilir.