Diastazis Rekti
Rektus abdominis kaslarının arasındaki bağ dokusunun herhangi bir nedenden ötürü ayrışmasına diastazis rekti denir. İzlem tedavisi ve cerrahi yöntemlerle hastalık kontrol altına alınmaya çalışılır.
Diastazis Rekti Nedir?
Karnın ön bölgesi; rektus abdominis (halk arasında baklava kası) adı verilen bir çift kaslardan oluşur. Bu kaslar etrafını çevreleyen bağ dokusu ile birbirine bağlanır. Bu kasların arasındaki bağ dokusunun herhangi bir nedenden ötürü ayrışmasına diastazis rekti denir. Özellikle gebelik döneminde yaşanan bu durum hem estetik hem fonksiyonel açıdan hastayı rahatsız edecek düzeye ulaşabilir.
Diastazis Rekti Belirtileri Nelerdir?
Diastazis rekti; karın bölgesinde oluşması ve bu bölgenin hareketli bir bölge olması dolayısıyla pek çok semptoma yol açabilir. Hastalarda en sık görülen semptomlar;
- Karında Kabarıklık ve Görünüm Bozukluğu: Diastazis rektiye sahip hastalarda en sık görülen semptom karın derisinin tam ortasının dışa doğru çıkıntı yapmasıdır. Bu durum hastada ele gelen kitle gibi semptomlara da yol açabilir.
- Hazımsızlık: Rektus kasında ayrılma yaşanması; hastada bağırsakların öne doğru çıkıntı yaparak hareketliliğinin bozulmasına; buna bağlı da hazımsızlık şikayetinin ortaya çıkmasına yol açar.
- Karın Ağrısı: Hastalarda öne doğru çıkan bağırsak kısmı hazımsızlık ve tıkanıklığa bağlı ağrı semptomlarının oluşumuna neden olabilir.
- Bulantı ve Kusma: Bağırsaklarda tıkanıklık olması hastada bulantı ve kusma gibi semptomlara neden olur. Bu durum genellikle ilerlemiş diastazis rektide görülür.
- İştahsızlık: Hastalarda yemek yedikten veya su içtikten hemen sonra ortaya çıkan şişlik; hastaların yemek yemesine engel olur. Bu durumda hastada iştahsızlık görülür.
- Bel Ağrısı: Diastazis rektiye sahip bazı hastalarda sırt ve bel ağrısı da sık görülen bir semptomdur.
Diastazis Rekti Nedenleri Nelerdir?
Diastazis rektide karnın ön kısmında bulunan rektus kaslarını birbirine bağlayan linea alba adlı bağ dokusu yapısında bozulmalar kasların birbirinden ayrılmasına yol açar. Bu ayrılmayı sağlayan yada diastazis rekti oluşumunu kolaylaştıran faktörler;
- Gebelik: Gebelik döneminde bebekle beraber büyüyen rahim; karın kaslarını gererek kaslarda ayrılmaya ve diastazis rekti oluşumuna yol açabilir. Bu durum özellikle ikiz gebeliklerde ve sık gebe kalma durumlarında oluşur.
- Obezite: Obez kişilerde vücuda binen yük artar. Bu durumda hastada hareket anında kaslar gerilir ve karın kasları arasındaki bağ dokusu zayıflar. Sonuçta diastazis rekti görülür.
- Geçirilmiş Karın Ameliyatları: Karın ameliyatlarında ameliyat sonrası kesi yerinde doku bütünlüğü bozulursa diastazis rekti gelişebilir.
- Yanlış Yapılan Egzersizler: Yanlış yapılan egzersizler bir süre sonra karın kaslarını saran bağ dokusunda hasarlanmalara ve diastazis rekti gelişimine yol açabilir.
- Sürekli Ağır Kaldırma: Sürekli ağır kaldıran ve ağır işlerde çalışan kişilerde bağ dokusu hasarlanmaları ve diastazis rekti gelişimi görülebilir.
Diastazis Rekti Teşhisi
Diastazis Rekti teşhisi genellikle hastanın muayenesi sonucu ortaya çıkar. Ancak bazı durumlarda hastalarda görüntüleme yöntemlerine de başvurulabilir. Diastazis rekti teşhisinde kullanılan yöntemler;
- Anamnez: Anamnez hastanın hastalığı hakkındaki şikayetlerini dile getirmesidir. Diastazis rektiye sahip hastalar sıklıkla karında oluşan şişlikten, bel ağrısından, karın ağrısından ve bulantıdan yakınırlar. Hekim hastanın şikayetlerini dinler, bu şikayetlerin ne zamandır var olduğunu sorgular. Ardından fizik muayeneye geçer.
- Fizik Muayene: Fizik muayenede hekim hastanın karın bölgesini inceler, eliyle karın bölgesini muayene ederek kaslardaki ayrılmayı gözlemler. İleri düzeyde diastazis rektiye sahip hastalarda karnın görüntüsü direkt olarak tanı koydurur. Ancak bazı durumlarda görüntüleme yöntemleri de istenebilir.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Bilgisayarlı tomografi X ışınları kullanılarak görüntünün oluşturulduğu bir görüntüleme yöntemidir. Diastazis rektiye sahip hastalarda karın bölgesi tomografisinde kaslardaki ayrılma gözlemlenerek tanı konulmuş olur.
Diastazis Rekti Tedavisi
Diastazis rektinin tedavisi hastalığın belirtilerine ve seviyesine göre şekillendirilir. Erken dönem, semptomu bulunmayan, minimal diastazis rektide izlem tedavisi önerilir. Bu dönemde hastanın karnını sıkıca saran, bu sayede de kasları birbirine yakınlaştırarak oluşan ayrılmayı düzeltmeye yönelik karın korseleri kullanılabilir. Bu körseler sabah takılır ve akşam yatana kadar takılı kalır. Bu korselerin düzenli kullanımında bir süre sonra diastazis rektide oluşan gerileme gözlemlenebilir.
Rekti eğer ileri düzeyde ise, hastada semptomlar artmışsa ve bu semptomlar hastanın yaşam kalitesini azaltıyorsa; bu durumda uygulanacak olan tedavi cerrahi girişimdir. Cerrahi girişimle hastada var olan ayrılma onarılarak diastazis rekti düzeltilmiş olur.
Diastazis Rekti Tedavi Edilmezse Ne Gibi Komplikasyonlara Yol Açar?
Diastazis Rekti tanı konulduğunda tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Hastalığın erken dönemlerinde korse kullanımı önerilirken; ileri düzey diastazis rektide tedavi cerrahi girişimdir.
Erken dönem diastazis rekti tedavi edilmezse; herhangi bir komplikasyona yol açmayabilir. Ancak ileri düzeyde diastazis rektiye tedavi uygulanmazsa; bir süre sonra kasların ayrılma bölgesinden bağırsakların fıtıklaşması (herniasyon), fıtıklaşan bağırsaklarda dolaşım bozulmasına bağlı doku nekrozu(ölümü) görülebilir.
Diastazis rekti tedavi edilmediğinde karında var olan estetik bozukluk, sık sık karın ağrısı, bulantı, kusma ve bel ağrısı gibi şikayetler bir süre sonra hastada psikolojik problemlere, kendini beğenmeme gibi sorunlara yol açabilir.
Diastazis Rektiye Ne İyi Gelir? Ne İyi Gelmez?
Diastazis rektiye tanı konulduğunda tedavi uygulanması; hastayı hem psikolojik hem fonksiyonel açıdan olumlu etkiler. Erken dönem diastazis rektide korse tedavisi faydalı olurken; ileri evre diastazis rektinin tedavisinde cerrahi girişim dışı herhangi bir tedavi yöntemi yoktur.
Bu tedavilerin yanında hastada uygulanabilecek bazı davranışlar varolan diastazis rektinin gerilemesine veya diastazis rekti oluşumunun önüne geçilmesine olanak sağlar. Bu davranışlar;
- Kilo verdirilmesi hem var olan diastazis rektinin çabuk düzelmesine, hem de diastazis rekti oluşumunun önüne geçilmesine olanak sağlar.
- Düzenli egzersiz yapılması bir süre sonra karındaki kasların güçlenmesine, birbirine yakınlaşmasına ve diastazis rektinin kapanmasına neden olur.
- Hastalarda karın germeye yönelik sık egzersizler diastazis rektiye yol açabilir Yanlış egzersizden kaçınma diastazis rekti oluşumunun önüne geçilmesini sağlar.
- Dengeli ve düzenli beslenme hastada diastazis rekti oluşumunun önüne geçer.
- Hastalarda var olan diastazis rektinin gerilemesine yönelik diastazis rekti egzersizleri yapılabilir. Bunun için hasta mekik çekme, şınav çekme yada bisiklet sürme gibi egzersizler yapabilir.
Diastazis Rektide Kullanılan İlaçlar
Diastazis Rekti erken dönemde korse tedavisi ile düzelebilen bir hastalıktır. Ancak hastada ileri düzeyde bir diastazis rekti varsa cerrahi girişim dışında herhangi bir tedavi yöntemi yoktur. Hastalarda ameliyat sonrası enfeksiyonu önlemek ve ağrıyı azaltmak amacıyla bazı ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar;
- Antibiyotik İlaçlar: Bu ilaçlar hastada ameliyat sonrası enfeksiyonu önlemek amacıyla kullanılır. İçerik olarak amoksisilin, klavulanik asit, siprofloksasin, ofloksasin, moksifloksasin gibi maddeler barındırır. Bu ilaçların yan etkileri arasında baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı ve kusma, deri döküntüleri gibi semptomlar görülebilir. Bu semptomlar hastayı rahatsız edecek düzeye ulaştığında ilaca ara verilmeli ve mutlaka bir hekime başvurulmalıdır.
- Ağrı Kesici (Non Steroid Antiinflamatuar İlaçlar): Bu ilaçlar hastada ameliyat sonrası ağrıyı azaltmak amacıyla kullanılır. İçerik olarak parasetamol, ibuprofen, naproksen gibi maddeler barındırır. Bu ilaçların yan etkileri arasında baş dönmesi, ishal, kabızlık, mide bulantısı, kusma gibi semptomlar görülebilir. Bu semptomlar hastayı rahatsız edecek düzeye ulaştığında ilaca ara verilmeli ve mutlaka bir hekime başvurulmalıdır.
Diastazis Rekti Ameliyatı
Diastazis rekti erken dönemde ise ve hastada herhangi bir komplikasyon gelişmediyse; tedavi için hastaya korse kullanımı önerilir. Ancak ileri düzey diastazis rekti varlığında tedavi cerrahi girişim ile bu yapıların düzeltilmesidir. Bu girişim yaklaşık yarım saat kadar süren oldukça basit bir işlemdir.
Ameliyat genel anestezi altında (tüm vücudun uyuşturulduğu anestezi türü) uygulanır. Hekim hastanın karnına kesi atar, cilt ve cilt altı dokuları keser. Ardından hastada cilt altında bulunan ve kasları saran fasya adlı bağ dokusu yapısı kesilir. Hastada rektus kaslarının arasındaki açıklık dikişle kapatılır. Fasya, cilt altı dokusu ve cilt dikilerek ameliyat tamamlanır.
Hastalar ameliyat sonrası 1 gece hastanede kalır. Herhangi bir komplikasyon görülmediği durumlarda taburcu edilirler. Hastada cilt estetik dikişle dikildiği için dikiş aldırma gibi problemler oluşmaz. Yaklaşık 10 gün sonra hasta iş hayatına geri dönebilir.
Gebelikte Diastazis Rekti
Gebelik döneminde diastazis rekti; gebelerin yaklaşık %60'ında yaşanan, oldukça sık görülen bir durumdur. Gebelik ilerledikçe; bebekle birlikte büyüyen rahim, karın duvarının gerilmesine ve rektus kaslarının ayrılmasına neden olur. Bu durum anne adayında ele gelen kitle, bulantı, kusma, bel ve karın ağrısı gibi semptomlara neden olur.
Gebelik döneminde bu semptomları yaşayan hastaların mutlaka bir genel cerrahi yada plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi uzmanına başvurması ve altta yatan başka hastalık olup olmadığının sorgulanması gerekir.
Gebeliğe bağlı oluşan diastazis rekti genellikle doğum sonrası rahmin küçülmesi ile geriler. Doğum sonrasında kullanılan karın korseleri sayesinde bu yapılar eski halini alabilir. Ancak korse kullanımına rağmen diastazis rektisi gerilemeyen hastalarda cerrahi girişime başvurulabilir.
Bebek ve Çocuklarda Diastazis Rekti
Bebek ve çocuklarda diastazis rekti; oldukça nadir görülen, bu yüzden de tanı sırasında atlanılan bir hastalıktır. Bebeklerde diastazis rekti çoğunlukla anne karnında (konjenital olarak) kasların ayrılması sonucu gerçekleşir. Bu durumda doğum sonrası bebekte karında görünüm bozukluğu, kusma gibi semptomlar görülebilir.
Çocuklarda anne karnında iken diastazis rekti gelişip çocukluk döneminde bulgu verebileceği gibi, çocukluk döneminde de oluşabilir. Bu durumda çocukta karın ağrısı, karında kitle görünümü, bulantı ve kusma gibi semptomlar görülebilir.
Bebek ve çocuklarda diastazis rekti ile esas olarak ilgilenen bölümler çocuk cerrahisi ve plastik cerrahi bölümüdür. Tıpkı yetişkinlerdeki gibi erken dönem diastazis rektide korse kullanımı ile tedavi uygulanabilirken; ileri düzey diastazis rektide tedavi cerrahi girişimdir.
Diastazis Rektide Hangi Doktora Gidilir?
Diastazis rektiye sahip hastalarda hem estetik hem fonksiyonel açıdan sıkıntı oluşabilir. Bu durum tedavi edilmediğinde birçok komplikasyonlara yol açabilir.
Diastazis rekti ile esas olarak ilgilenen, hastalığa tanı koyan ve tedavi uygulayan bölüm Genel Cerrahi bölümüdür. Genel cerrahi hekimi hastayı detaylıca muayene eder, gerekli tetkikleri uygular, hastalığa tanı koyar ve tedaviyi yapar.
Diastazis rektinin tedavisini Plastik, Estetik ve Rekonstrüktif Cerrahi bölümü de uygulayabilir. Ancak hastada herhangi bir komplikasyon oluşmuşsa plastik cerrah; hastayı genel cerrahi bölümüne yönlendirmelidir.
Çocuklarda diastazis rekti ile esas olarak ilgilenen, hastalığa tanı koyan, gerekli tetkik ve tedaviyi uygulayan bölüm Çocuk Cerrahisi ve Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi bölümüdür.
Hastalar karında hissettikleri kabarıklık, karın ağrısı, bel ağrısı, hazımsızlık, bulantı ve kusma gibi şikayetleri bulunduğunda mutlaka bir hekime başvurmalı ve gerekli tedaviyi olmalıdır.
Diastazis Rekti ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Diastazis rekti ameliyatı nasıl yapılır?
Diastazis rekti eğer ileri düzeyde ise, hastada yaşam kısıtlayıcı semptomlara neden oluyorsa; bu durumda cerrahi girişime başvurulabilir. Cerrahi girişimde hastanın rektus kaslarını birbirine bağlayan linea alba adlı bağ dokusu dikilerek kaslardaki ayrılma düzeltilir. Ameliyat sonrası 1 gün hastanede kalınır. Herhangi bir komplikasyon görülmediği durumlarda taburcu edilir. Yaklaşık 10 gün içerisinde hasta iş yaşamına geri dönebilir.