Diş Dolgusu Nedir?

Diş dolgusu, çürüyen veya kırılan dişlerin içerisindeki tüm pislikler, artıklar temizlendikten sonra meydana çıkan boşluğun içerisine yapılan bir tedavidir. Diş dolgusu yapımı ile birlikte diş normal görevini ifa edebilen bir yapıya bürünür.

Diş dolgusunun yapılmasının en önemli sebeplerinden bir tanesi dişte bulunan boşluğa bakterilerin girmesini önlemektir. Çünkü bu bakteriler dişi çürütmektedir. En iyi diş dolgusu, dişte bulunan boşluğun içerisine bakteri girmesini tamamen engelleyen dolgudur.

Diş dolgusunda kullanılan malzemelerin kalitesinin büyük önemi vardır. Dolgunun ömrünü, dolgu yapımından sonra ortaya çıkabilecek olan semptomları malzemenin kalitesi ile doktorun tecrübesi belirler. Diş dolgusu malzemesi şunlardan oluşur:

• Altın
• Porselen
• Kompozit
• Amalgam

Ana maddeler bunlar olsa da kimi zaman diş dolgusunda civa, bakır ve kalay gibi diş dolgusunda kullanılan malzemeler de görülebilmektedir. Bazı acil durumlarda doktora gidinceye kadar çinko oksit özellikli malzemelerde dolgu yerine konulabilir. Bu evde geçici diş dolgusu yapımı için örnek niteliğindedir. Ancak bu dolgu yapmadan önce boşluğu diş macunu ile fırçalamak yolu ile bölge temizlenebilir.

Diş Dolgusu Çeşitleri

Diş, insan hayatının devam ettirilmesi için elzem olan uzuvlardan bir tanesidir. Sindirim sisteminin başladığı yerdir. Azı, öğütücü, ön diş vb. pek çok çeşidi bulunmaktadır. Gelişen teknoloji ile birlikte ise bu dişlere yapılan dolgu çeşidi de her geçen gün artmaktadır.

• Ön Diş Dolgusu: Ön dişler, ağzın ön tarafında bulunan dişlerdir. Ağız ilk açıldığında insanların gördüğü dişler bunlardır. Bu nedenle buradaki kırılma, çürüme vb. durumlar daha dikkat çekicidir. Ön diş dolgusu ile dişler sağlıklı bir insandaki gibi görünebilirler.
• Kırık Diş Dolgusu: Kırık dişler, dişlerin vitamin ve mineral alamadığı durumlarda meydana gelir. Zayıflayan bu yapılar, en ufak bir darbede kırılırlar. Dolgu yöntemi ile eskisi gibi bir görüntü kazanmaları mümkündür.
• Ayrık Diş Dolgusu: Bazı dişler, doğuştan bazıları ise sonradan birbirleri arasında ciddi bir boşluk kalacak kadar ayrılabilirler. Bunlar estetik operasyon ile düzeltilebileceği gibi dolgu yöntemi ile de düzeltilebilir. Bu yönteme aralıklı diş dolgusu da denir.
• Kompozit Diş Dolgusu: Kompozit reçine esaslı malzemeden yapılan bu dolgu türü halk arasında beyaz diş dolgusu olarak da anılır. Kompozit malzemesinin beyaz görünümü sayesinde dişler son derece beyaz olarak tertemiz görülür.
• Estetik Diş Dolgusu: Estetik diş dolgusunda yine Kompozit kullanılır. Bu malzemeye şekil verebilmek için halojen ışıkla sertleştirme işlemi uygulanan dolgu kimyasallarla birlikte dişe yapıştırılır.
• Geçici Diş Dolgusu: Oldukça basit olarak yapılan bu yöntem uzun süreli kullanımlar için uygun değildir. Yumuşak, karanfil kokulu ve oldukça narindir. Bazı durumlarda kırılmalar yaşayarak dişten düştüğü de görülür.
• Lazer Diş Dolgusu: Lazer diş dolgusunda gerçek bir lazer yerine yüksek konsantrasyona sahip halojen lambalar kullanılır. Kompozit diş dolgusu işlemlerinde daha çok rastlanılan bu durumda amaç kompoziti daha sert bir hale getirmekten ibarettir. 
• Vidalı Diş Dolgusu: Vidalı diş dolgusu, aslında implant yöntemine verilen isimdir. Daha önceden yapılan bir diş hastanın diş etinin oyulması ve ile ete bağlanır. Sonrasında kimyasal maddeler eşliğinde sağlamlaştırılır. Acı veren bir yapısı olsa da genel itibari ile uzun ömürlüdür.
• Renkli Diş Dolgusu: Dolgu maddelerinin içerisinde hastanın isteğine göre çeşitli renklendirmeler yapabilir. Kimi zaman dolgunun rengi aynı kullanılırken bazı zamansa siyah diş dolgusu veya gri diş dolgusu gibi renklere büründürülebilir. 

Diş Dolgusu Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Diş dolgusunda diş boşluğu temizleme işlemi gerçekleştirilen hasta bolca tükürmek ister. Özel bir cihaz ile yapılan bu işlem esnasında boşluk tamamen temizlenir. Sonrasında dişe sürülen kimyasallar ile yapılacak olan dolgu malzemesi yapıştırılır. Ancak bu zaman diliminde özellikle temizleme yaparken dişteki bazı sinirlere temas edilebilir. Bu durum ise diş dolgusu yapıldıktan sonra bazı şikâyetlerin ortaya çıkmasına neden olur.

• Diş dolgusu sonrası ağrı şikâyeti, temizleme esnasında dişin sinirlerine temas edilmesi durumunda ortaya çıkar. Diş dolgusu ağrısı birkaç gün sonra kendiliğinden geçen bir ağrıdır. Ancak çok şiddetli bir şekilde diş dolgusunun ağrıması meydana gelirse o halde doktora başvurmakta fayda vardır.
• Bazı zamanlarda diş dolgusunun düşmesi durumları ile karşılaşmak mümkündür. Diş dolgusu düşmesi genel itibari ile çokça yaşanan bir durum olmasa da bu dolguyu yapıştıran madde ile ilgilidir. 
  1. Dolgunun düzgün hazırlanmaması
  2. Dişin iyi temizlenmemesi
  3. Dolgu ile dişin birleşmesi için sürülen kimyasalın yetersiz kalması

Durumlarında ortaya çıkabilir. Hatta bazı zamanlarda rüyada diş dolgusunun kırılması olayı ile dahi karşılaşılabilmekte ve buda kişinin işlerinin ters gideceğine dair işaret olarak kabul edilmektedir. Diş dolgusu düşerse yapılacaklar ise şunlardır:

1. Dolgu bölgesi temiz tutulmalıdır.
2. Dolgu bölgesi mümkünse hiç kullanılmamalıdır.
3. Geçici dolgu malzemesi yapılma ihtimali varsa o uygulanmalıdır.
4. Diş dolgusu sonrası ağrı şikâyeti, temizleme esnasında dişin sinirlerine temas edilmesi durumunda ortaya çıkar. Diş dolgusu ağrısı birkaç gün sonra kendiliğinden geçen bir ağrıdır. 
5. Bazı zamanlarda diş dolgusu yüksek olabilir. Bu zaman içerisinde geçecek bir şey değildir. Diş dolgusu yüksek olursa doktorunuza tekrar gitmeli ve bu durum ona anlatılmalıdır..
6. Diş dolgusu yaptırdıktan sonra bir müddet yemek yenmemelidir. Çünkü henüz dolgunun kuruması, iyice yapışması gibi kuru olarak yapılması beklenen şeyler vardır. Diş dolgusu sonrası yemek onun yerinden çıkmasını veya tam oturmamasını sağlayabilir.
7. Ön diş dolgusu sonrası bir müddet sigara ve alkolden uzak durulmalıdır. Bu dolgu henüz çok yeni ve ağızda ilk görülen yer olduğundan dolayı diğer dişlere göre daha hassastır diyebiliriz.

Diş dolgusu sonrası hassasiyet dönemi vardır. Bu dönem genellikle ilk birkaç saatten ibarettir. Ancak bazı zamanlarda dişe birden fazla tedavi uygulanma durumu söz konusu olabilir. Bunun için daha detaylı bilgiyi doktordan almak en doğrusu olacaktır.            

Diş Dolgusu Zararları

Yararları olduğu kadar diş dolgusunun zararları da bulunur. Bunlar:

• Amalgam diş dolgularında civa bulunmaktadır. Ancak bu civa miktarı yapılan araştırmalara göre civanın zarar verici seviyelerinin çok çok altındadır. yine de civa bir ağır metal olduğundan dolayı uzman ellerde kullanımı uygundur.
• Diş dolgusu esnasında temizleme işleminde dişte bulunan sinirlere baskı, yıpratma gibi şeyler yapılabilmektedir. Bu ise muayeneden sonra ağrıya sebep olur. Ağrı kesiciler kullanılarak kısa sürecek olan bu ağrının şiddeti azaltılabilir.
• Sağlam yapıştırılmadığı zamanlarda düşme yaşanabilmektedir.
• Kırılma ve çatlama görülebilmekte hatta bunlar dikkat edilmediği zaman ağızdan mideye gidebilmektedir.
• Beyaz diş dolgusu zararları siyah diş dolgusu zararlarına göre daha azdır. Yapımında kompozit kullanılan beyaz diş daha sağlıklıdır.

Çocuklarda Diş Dolgusu

Çocuklar için yapılan dolgular genellikle çürüyen dişlere uygulanır. Buradan hava girmesi, ağrıması ve oynaması gibi durumlarda dolgu ihtiyacı ortaya çıkmış demektir. Genel olarak ise çürüme gözlenen süt dişlerinde dolgu uygulaması yapılır. 3 yaşındaki çocuğa diş dolgusu yapılabileceği gibi 6 yaş çocuğa diş dolgusu da yapılabilir.

Bazı durumlarda diş çekilmek zorunda kalabilir. Ancak bu zamanlarda da diş tutucu aparatlar kullanılarak diş bir müddet daha sabitlenir ve tekrar sağlamlaşması beklenir. Bu durumlarda da dolgu için kullanılan diş dolgusu malzemesi bu tedavi içinde kullanılır.

Çocuklara diş dolgusu, teknolojinin ilerlemesi ile birlikte daha da kolay yapılabilen bir hale gelmiştir. Özellikle çocukların şekerli yiyecekleri çok fazla tüketmesinden dolayı yaşları ilerledikçe dolgu ihtiyaçları da giderek artmıştır.

Hamilelikte Diş Dolgusu

Dişlere dolgu zoraki durumlarda yapılmalıdır ve çok fazla bekletilmemelidir. Gebelikte diş dolgusu ise özellikle çürüme gibi durumlarda enfeksiyon görülmemesi için hızlı bir şekilde yapılmalıdır. Oluşacak sistemik bir enfeksiyon anne ve bebek için tehlikeli olabilir. Doktor ile iletişime geçilerek bu durumun önü alınmalıdır.

Gebelik döneminde diş dolgusu yaptırırken hastayı muayene eden doktora tüm bilgiler verilmelidir. Özellikle hastanın hamile olduğu bilgisi verilmeli ve kullanılacak ilaçların ona göre seçilmesi sağlanmalıdır. Bebek ve anne için risk teşkil etmeyen bu durumda doktora bilgi verilmesi önem arz eder.