Disüri, idrar yaparken yanma, ağrı veya rahatsızlık hissi olarak tanımlanan yaygın bir semptomdur. Kadınlarda daha sık görülmekle birlikte her yaş grubunda ortaya çıkabilir. Bu makalede, disürinin nedenleri, belirtileri, teşhis yöntemleri ve tedavi seçeneklerini detaylı bir şekilde ele alacağız.
Disürinin Yaygın Nedenleri
Disüri genellikle idrar yolu enfeksiyonları (İYE), mesane iltihabı veya üretra tahrişi gibi durumlarla ilişkilidir. Kadınlarda idrar yolu enfeksiyonları en sık neden olurken, erkeklerde prostat iltihabı veya üretrit daha yaygındır. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (klamidya, gonore), mesane taşları ve interstisyel sistit de disüriye yol açabilir. Menopoz sonrası östrojen eksikliği, vajinal kuruluk ve idrar yolu hassasiyetini artırarak bu semptomu tetikleyebilir.
Disüri ile Birlikte Görülen Belirtiler
- İdrar yaparken keskin yanma hissi
- Sık idrara çıkma isteği (pollaküri)
- İdrarın bulanık, kanlı veya kötü kokulu olması
- Kasık veya alt karın bölgesinde ağrı
- Ateş ve titreme (enfeksiyon yayılımı durumunda)
- Cinsel ilişki sonrası ağrı
Teşhis Sürecinde Kullanılan Yöntemler
Disürinin altında yatan nedenin belirlenmesi için fizik muayene ve laboratuvar testleri kullanılır:
- İdrar Tahlili: İdrarda lökosit, eritrosit veya nitrit varlığı enfeksiyonu gösterir.
- İdrar Kültürü: Bakteri türünü ve antibiyotik duyarlılığını belirlemek için yapılır.
- Pelvik Muayene: Kadınlarda vajinal enfeksiyon veya inflamasyon değerlendirilir.
- Üriner Sistem Görüntüleme: Ultrason veya BT ile taş veya anatomik anormallikler araştırılır.
Disüri Tedavi Seçenekleri
Tedavi altta yatan nedene göre planlanır:
- Bakteriyel Enfeksiyonlar: Antibiyotikler (Nitrofurantoin, Sefalosporin) 3-7 günlük kürler halinde verilir.
- Mantar Enfeksiyonları: Antifungal ilaçlar (Flukonazol) vajinal fitiller şeklinde uygulanır.
- İnterstisyel Sistit: Mesane içi hyaluronik asit enjeksiyonları veya amitriptilin gibi ilaçlar kullanılır.
- Taş Hastalığı: Taş boyutuna göre ESWL (şok dalgası) veya cerrahi müdahale önerilir.
Evde Uygulanabilecek Destekleyici Yöntemler
- Günde 2-3 litre su içerek idrar yolunu temizlemek
- Kızılcık suyu tüketmek (bakteri yapışmasını önler)
- Sıcak su torbasıyla karın bölgesine kompres yapmak
- Baharatlı gıdalar, kafein ve alkolden kaçınmak
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- İdrarda kan görülmesi
- Ateşin 38°C’nin üzerine çıkması
- Bel ağrısı veya bulantı-kusma eşlik etmesi
- Semptomların 48 saatten uzun sürmesi
Disüriyi Önlemek İçin Öneriler
- İdrarı tutmamak ve mesaneyi tamamen boşaltmak
- Cinsel ilişki sonrası idrara çıkmak
- Pamuklu iç çamaşırı kullanmak ve nemli kalmaktan kaçınmak
- Parfümlü hijyen ürünlerinden uzak durmak