Diz Hastalıkları
Diz hastalıkları diz eklemi ve çevresini etkileyen; travmatik, mekanik, iltihabi pek çok durum sonucunda oluşan çok çeşitli hastalıkları kapsar. Fizik tedavi ve ilaç tedavisi gibi birçok seçenek mevcuttur.
Diz Hastalıkları Nedir?
Diz günlük yaşam aktivitelerimizin birçoğunu yapmamıza imkan veren, aktif olarak kullandığımız bir eklemdir. Bununla beraber diz hastalıkları da her yaştan insanda görülebilir. Diz hastalıkları diz eklemi ve çevresini etkileyen; travmatik, mekanik, iltihabi pek çok durum sonucunda oluşan çok çeşitli hastalıkları kapsar. Kırıklar, bağ yaralanmaları, menisküs yırtığı gibi hastalıklar genellikle travma sonucu oluşurken diz kapağı çıkıkları, iliotibial bant sendromu gibi rahatsızlıklar mekanik problemlerden kaynaklanabilir. Romatizmal hastalıklar da diz eklemini etkileyebilir, dizde eklem iltihabına yol açabilir.
Diz hastalıkları ağrı, hassasiyet, şişlik, hareket kısıtlılığı, hareketler sırasında dizden tıkırtı sesleri gelmesi (krepitasyon), dizde kilitlenme veya dizde boşalma hissi, çömelmede-merdiven çıkmada zorluk gibi pek çok şikayete yol açar.
Diz Hastalıklarının Tipleri Nelerdir?
Diz hastalıkları isimleri, sayısı çok çeşitli olan birçok hastalığı kapsar.
Diz hastalıklarından bazıları şunlardır:
- Menisküs Yırtığı: Menisküsler dizde bulunan, eklem hareketleri sırasında sürtünmeyi azaltan, kıkırdak yapıdaki dokulardır. Menisküs yırtıkları dizde sık görülen yaralanmalardandır. Dizde kilitlenme, hareketlerde zorluk, hareket kısıtlılığı, ağrı, şişlik gibi belirtileri vardır. Menisküs yırtıkları darbe alma, düşme gibi travmalar sonucu ve yaşlılarda dejenerasyon sonucunda oluşabilir. Spor esnasında ani yön değişme, ayak yerde iken dönme, çarpışma sporcularda menisküs yırtıklarına sebep olan durumlardandır.
- Bağ Yaralanmaları: Diz çevresinde bulunan bağlarda yaralanmalar özellikle sporcularda daha sık görülür.
Ön Çapraz Bağ Yaralanması: Dizde en sık görülen bağ yaralanmalarındandır. Sporcularda daha sık görülür. Araç kazaları, spor yaralanmaları, darbeler, ani hareketler, düşmeler sonucu bağda yaralanma oluşur. Bu yaralanmada bağda hasar oluşup bağın bütünlüğü korunabilir, kısmi veya tam yırtık oluşabilir. Ön çapraz bağ yaralanmasının belirtileri şiddetli ağrı, dizde şişlik, renk değişikliği ve hareket zorluğudur.
- Patellar Tendinit: Fazla kullanım, tekrarlı aktiviteler veya travmalardan ötürü patellar tendonun yaralanması patellar tendinit olarak adlandırılır. Patellar tendinit özellikle fiziksel olarak aktif kişilerde oluşur ve voleybol, basketbol gibi sıçrama hareketinin yoğun olduğu sporlarla uğraşanlarda daha sık görülür. Patellar tendinitin sık görülen belirtileri ön diz ağrısı, tendon yapışma bölgesinde hassasiyet ve dizde şişliktir. Merdiven çıkma, çömelme gibi hareketlerde ve spor sırasında veya sonrasında ağrı oluşur.
- Kırık: Diz ve çevresindeki kırıklar çoğunlukla travma sonucu oluşur. Trafik kazaları, darbe alma, yüksekten düşme kırık oluşum sebeplerindendir. Diz ve çevresindeki kırıkların şiddetli ağrı, morarma, şişlik, hareket güçlüğü gibi belirtileri vardır. Kırığın durumuna göre kırık, alçı ile tespit edilebilir veya cerrahi tedavi uygulanabilir.
- İliotibial Bant Sendromu: İliotibial bant uyluğun dış tarafında bacağa kadar uzanır. İliotibial bant sendromu tekrarlayan hareketler, sürtünmeyle oluşan ve dizin dış yanında keskin ağrıya sebep olan bir rahatsızlıktır. Koşucu, bisikletçi gibi sporcularda daha sık görülür ve fazla kullanım sonucu oluşur.
- Diz Kireçlenmesi (Gonartroz): Diz eklemindeki kireçlenme gonartroz olarak adlandırılır. Eklemin dejeneratif hastalığıdır, eklemde aşınmaya sebep olur. Kadınlarda daha sık görülür. Ağrı, dizde sertlik, şişlik, yürüme- çömelme gibi hareketler sırasında eklemde krepitasyon (tıkırtı sesi) diz kireçlenmesi belirtilerindendir. İlerleyen dönemde eklemdeki dejenerasyon sonucunda eklemde şekil bozuklukları oluşabilir, fonksiyonel kayıplar açığa çıkabilir.
- Romatizmal Artrit: Romatizmal hastalıklar dizde eklem iltihabına sebep olabilir. Romatoid artrit, psöriyatik artrit, gut hastalığı dizde artrite yol açabilen hastalıklardandır. Artritin belirtileri ağrı, şişlik, ısı artışı gibi inflamasyona bağlı belirtileridir. Hareket kısıtlılıkları, eklemde sertlik, tutukluk sıkça görülür.
- Septik artrit: Mikropların neden olduğu eklem iltihabı olan septik artrit dizde görülebilir. Dizde ağrı, şişlik, ısı artışı, kızarıklıkla seyreder, tedavisi ihmal edilmemelidir.
- Osgood Schlatter Hastalığı: Kaval kemiğinin dizin hemen altında bulunan çıkıntısında ağrı ve şişlik ile seyreden ve genellikle ergenlikteki çocuklarda görülen bir hastalıktır. Sporla uğraşan çocuklarda daha sık görülür. Diz kapağının altında ağrı, hassasiyet, şişliğe yol açar. Özellikle aktiviteler sırasında diz ağrısı ortaya çıkar.
- Osteokondritis Dissekans: Kemikteki bir bölgenin beslenmesinin bozulması sonucunda eklem kıkırdağının ve bazen beraberinde kıkırdak altındaki kemiğin eklemden ayrılmasıdır. Ayrılan parçanın eklem içine düşmesi eklem faresi olarak adlandırılır.
Eklem faresi yaşlılarda kireçlenme sonucunda görülebilir. Osteokondritis dissekans ise genellikle çocuklarda görülür. Yetişkinlerde travma sonucu görülebilir.
- Sinding Larsen Johansson: Patellar tendonun diz kapağına tutunma yerinin uzun süreli, tekrarlayan çekmeler sonucu oluşan rahatsızlığıdır. Çocuklarda görülen diz hastalıklarındandır. Erkek çocuklarda, spor yapan çocuklarda daha sık görülür. Diz önünde, diz kapağının altında ağrı ve hassasiyet bulunur.
- Diz kapağı çıkığı: Diz kapağında tam çıkık veya yarı çıkık görülebilir. Sağlıklı kişide diz kapağında çıkık bir travmayla oluşur. Bunun yanı sıra çıkıklar doğuştan olabilir veya tekrarlayan çıkıklar görülebilir. Tekrarlı çıkıklar için travma şiddetli olmadığında da oluşabilir. Çıkık sırasında ağrı hissedilir. Eklem hareketlerinde zorluk, hareket kısıtlılığı ve şişlik görülebilir.
- Diz kapağı kayması: Diz kapağı kayması kadınlarda daha sık görülen bir durumdur. Diz kapağı kayması belirtileri dizde kilitlenme, ağrı ve şişliktir.
- Bursit: Bursalar sürtünmeyi önleyen içi sıvı dolu yastıkçıklardır. Bursaların iltihabı bursit olarak adlandırılır. Dizde bursit görülebilir. Bursit çoğunlukla tekrarlı hareketler sonucunda oluşur. Bursitin belirtileri ağrı, hassasiyet, ısı artışı, hareket kısıtlılığıdır.
Diz hastalıklarının Belirtileri Nelerdir?
Diz hastalıklarında ağrı, ödem, morluk, hareket kısıtlılığı gibi pek çok belirti görülebilir.
Diz hastalıklarının belirtileri şöyle sıralanabilir:
- Ağrı: Diz hastalıklarında en sık görülen belirtilerdendir. Diz ve çevresinde, diz kapağında ağrı çeşitli yaralanmalar sonucunda oluşur. Diz hareketleri sırasında veya sonrasında ağrı açığa çıkar.
- Ödem: Diz hastalıklarının ve yaralanmalarının en sık görülen belirtilerinden biri diz ve çevresinde ödem, şişliktir.
- Morarma/ renk değişikliği: Diz yaralanmaları sonucunda cilt altındaki kan sızıları dizde morarmaya neden olur.
- Hareket kısıtlılığı: Çeşitli yaralanmalar veya dizin iltihabı hastalıkları sonucunda hareket kısıtlılığı açığa çıkar.
- Hassasiyet: Diz hastalıkları veya yaralanmaları sonucunda diz çevresinde, tendonların yapışma yerlerinde hassasiyet oluşabilir.
- Eklem tutukluğu: Diz ekleminde tutukluk, sertlik kireçlenmede ve romatizmal hastalıklarda sık karşılaşılan şikayetlerdendir.
- Eklemlerde kızarıklık, ısı artışı, hareket kısıtlılığı: Eklem iltihabı diz ekleminde şişliğe, ısı artışına, kızarıklığa, hareket kısıtlılığına sebep olur.
- Krepitasyon (sürtünme sesi): Kırıklarda, kireçlenme gibi dejeneratif hastalıklarda eklem hareketleri sırasında dizden ses gelebilir.
- Dizde kilitlenme veya boşalma hissi: Diz yaralanmaları veya hastalıkları diz hareketleri sırasında dizde kilitlenme veya boşalma hissine sebep olabilir.
- Eklem deformitesi: Diz hastalıkları ilerleyen dönemlerde eklemlerde şekil bozukluklarına, deformitelere sebep olabilir.
- Fonksiyon kaybı: Diz hastalıkları fonksiyon kayıplarına neden olabilir. Yürüme ve merdiven inip çıkma gibi aktivitelerde zorluk açığa çıkabilir.
Diz hastalıkların Nedenleri (Risk Faktörleri) Nelerdir?
Diz hastalıkları, travmatik, mekanik, iltihabi pek çok faktör sonucunda oluşur. Travmaya maruz kalmak diz hastalıklarının oluşum nedenlerindendir. Bunun yanı sıra eklemlerdeki mekanik problemler, kas dengesizlikleri, genetik faktörler diz hastalıklarının oluşumuna zemin hazırlayabilir.
- Travma: Travma sonucunda diz yaralanmaları ve hastalıkları oluşur. Bu travmalar ani ve şiddetli olabileceği gibi tekrarlayan küçük travmalar olarak da karşımıza çıkar.
Tekrarlı travmalar, aşırı kullanım: Tekrarlayan küçük travmalar ve aşırı kullanım pek çok diz hastalığına zemin hazırlar.
Spor yaralanmaları: Dizin travmatik yaralanmalarının önemli bir kısmı spor sırasında ani sıçma-dönme, yön değiştirme, ters hareketler, çarpışma, darbe alma gibi spor yaralanmalarından oluşmaktadır.
- Kas güçsüzlükleri, dengesizlikleri: Kas güçsüzlükleri ve dengesizlikleri yaralanma açısından dezavantajdır. Kas güçsüzlükleri ve hareketsiz bir yaşam tarzı kişileri yaralanmaya karşı daha korunmasız hale getirir.
- Genetik faktörler: Ailesel yatkınlık diz hastalıkları için risk faktörleri arasında yer alır.
- Yaş: Diz hastalıkları her yaşta görülmekle birlikte bazı diz hastalıklarının belli yaş gruplarında gelişme sıklığı daha fazladır. Eklemin dejeneratif hastalıkları yaşla birlikte artış gösterme eğilimindedir.
- Cinsiyet: Diz hastalıkları her iki cinsiyette de görülmekle birlikte bazı hastalıklarda cinsiyet risk faktörüdür. Örneğin diz eklemindeki kireçlenme kadın cinsiyette daha sık görülür.
- Obezite: Obezite, fazla kilo özellikle diz ekleminin dejeneratif rahatsızlıkları için risk faktörüdür.
- Isınma ve soğuma egzersizlerini ihmal etmek: Spordan önce ve sonra ısınma- soğuma egzersizlerini yapmamak, kondisyonsuz olarak fazla yüklenmek dizde yaralanma riskini arttırır.
Diz hastalıklarının Teşhisi
Diz hastalıklarının teşhisinde hastalık hikayesi alınır, fiziksel muayene yapılır. Gerekli görülürse radyolojik görüntüleme yöntemlerine, artroskopiye ve artrosenteze başvurulur.
- Hastalık Hikayesinin Alınması (Anamnez): Hastalık hikayesi teşhis konması için önemlidir. Hasta şikayetlerini doktora anlatmalıdır. Şikayetlerin ne zaman başladığı, ağrının yeri, şiddeti, hangi durumlarda artıp azaldığını doktoruyla paylaşmalıdır. Geçirdiği bir yaralanma varsa bunu paylaşmalıdır. Bunun yanı sıra geçirdiği ameliyatlar, sahip olduğu hastalıklar, kullandığı ilaçlar ve tıbbi soy geçmişi ile ilgili doktora bilgi vermelidir.
- Fiziksel Muayene: Doktor hastalığın teşhisi için diz ve çevresini muayene eder. Diz ve çevresindeki şişlik, morarma- renk değişimlerini gözlemler. Diz ve çevresini elle muayene eder. Dizdeki ödem ve ısı artışı gibi durumlar ile ağrı ve hassasiyet bulunan bölgeleri ve yumuşak dokudaki şişlikleri, nodülleri inceler. Kas kuvvetini ve eklem hareket açıklıklarını değerlendiririr. Ortopedik testleri uygular.
- Görüntüleme Yöntemleri: Doktor diz hastalığının teşhisi için görüntüleme isteyebilir. Diz hastalıklarının teşhisi için sık kullanılan görüntüleme yöntemleri şunlardır:
Röntgen İle Görüntüleme: X Işınlarının kullanılmasıyla görüntü elde eden bir yöntemdir. Kırıkların görüntülenmesinde en sık tercih edilen yöntemdir. Eklemdeki şekil bozukluklarının, eklem harabiyetinin, kıkırdak hasarının görüntülenmesinde etkilidir.
Ultrasonografi ile Görüntüleme (USG): Ultrasonografi ses dalgalarının dokuya çarpması ve geri dönmesi ile görüntünün oluşturulması prensibine dayanan bir görüntüleme yöntemidir. Eklem sıvısının durumunun saptanmasında, eklem aralığının ve eklem içindeki yangısal durumların görüntülenmesinde etkilidir.
Manyetik Rezonans Görüntüleme( MR): Manyetik alan kullanarak görüntünün oluşturulması prensibine dayanan bir görüntüleme yöntemidir. Yumuşak dokuların görüntülenmesinde etkilidir. Diz eklemindeki bağlar, tendonlar, eklem kıkırdağının yapısı hakkında bilgi verir.
- Artroskopi: Küçük kesiyle eklem içine bir kamera yerleştirilerek eklem yüzeyinin incelenmesine olanak veren işlemdir.
- Artrosentez: Diz hastalıklarının teşhisinde kullanılan yöntemlerdendir. Artrosentez eklem içine girilerek iğne ile eklem sıvısı( sinoviyal sıvı) alınması işlemidir.
Diz hastalıklarının Tedavisi
Diz hastalıklarının tedavisi hastalığa göre değişiklik gösterir. Ayrıca hastanın yaşı, sahip olduğu hastalıklar, mesleği, tedavi sonrası hedefleri de tedavi seçiminde etkilidir. Tedavinin genel amaçları hastanın fonksiyonelliğini arttırmak, şikayetlerini gidermek ve yaşam kalitesini arttırmaktır.
Diz yaralanmalarından sonra doktor aktivite kısıtlamayı, bir süre istirahat etmeyi önerebilir.
Yaralanma sonrası ödem ve ağrılarda soğuk uygulamak şikayetlerin giderilmesinde faydalıdır.
Soğuk uygulamayla birlikte bacağı bir yastık yardımıyla yukarıda pozisyonlama, dizlik kullanımı, bandajlama hastalara sıkça önerilir. Diz hastalığı olan hastalar iyileşebilmek için sigaradan uzak durmalıdır. Bunun yanı sıra özellikle diz kireçlenmesi gibi rahatsızlıkları bulunan hastalara kilo kontrolü önerilir.
- Diz hastalıklarının tedavisinde ilaçlardan, fizik tedaviden ve cerrahi tedaviden yararlanılır.
İlaç Tedavisi: Diz hastalıklarının ve/ veya hastalık sonucu oluşan şikayetlerin giderilmesinde ilaçlar kullanılır. Ödem, ağrı gibi şikayetlere yönelik ağrı kesiciler, kas gevşeticiler, steroidler, non- steroid antiinflamatuar ilaçlar doktor önerisiyle kullanılır.
Fizik tedavi: Fizik tedavi ağrı, kas spazmı, ödemin giderilmesinde etkilidir. Eklem hareketlerini ve kas kuvvetini korumayı ve arttırmayı sağlar. Fizik tedavinin esas amacı ise hastanın fonksiyonelliğini ve yaşam kalitesini arttırmaktır. Fizik tedavi programı hastaya özel olarak oluşturulur.
Diz hastalıklarında uygulanan bazı fizik tedavi yöntemleri şunlardır:
- Egzersiz programı: Germe egzersizleri, esnekliği arttıran egzersizler, miyofasial gevşetme, diz- kalça çevresi kasları kuvvetlendirme egzersizleri, denge egzersizleri hastalar için oluşturulan programda sıkça yer alır. Sporcularda spora özgü egzersizlere de ağırlık verilir.
- Manuel terapi: Fizyoterapistler tarafından uygulanan manipülasyon ve mobilizasyon teknikleri diz hastalıklarının tedavisinde kullanılır.
Masaj: Terapatik masaj kas spazmlarının tedavisinde, ağrı ve ödem kontrolünde kullanılır.
- Elektroterapi yöntemleri: Fizik tedavide elektroterapi yöntemlerinden sıkça yararlanılır. Lazer, TENS (Transkutanöz Elektriksel Sinir Stimülasyonu), iyontoforez gibi çeşitli uygulamalar yapılabilir.
- Bantlama: Bantlama diz rahatsızlıklarında sıklıkla uygulanır. Rijit veya esnek bantlar kullanılır.
Kinezyolojik bantlama: Diz rahatsızlıklarında kinezyolojik bantlar kullanılabilir. Bu bantlar esnektir, hava alır, eklem hareketlerine izin verir.
- Sıcak ve soğuk ajanlar: Hastalığa uygun olarak sıcak( sıcak paketler, parafin, ultrason) veya soğuk( buz paketi, soğuk sprey) modaliteler uygulanır.
- Hidroterapi: Tedavide suyun kullanılmasıdır. Diz rahatsızlıklarının tedavisinde hidroterapiden de yararlanılabilir.
Cerrahi tedavi: Kırık, bağlarda yırtık, menisküs yırtığı, eklem harabiyeti gibi durumlarda cerrahi tedaviye ihtiyaç duyulabilir. Açık veya kapalı ameliyat uygulanabilir.
- Artroskopik Diz Ameliyatı: Kapalı diz ameliyat da denilen yöntemde ameliyat küçük delikler açılarak ve artroskop ile eklem yüzeyi görüntülenerek yapılır. Küçük kesiler açılarak eklem içine girildiğinde eklem yüzeyi kamerayla görüntülenir ve hasarlı yapılar temizlenir, tedavi edilir. İşlem sonrasında dizdeki küçük kesikler dikişle kapatılır. Hastalar çoğunlukla ameliyat sonrası aynı gün evine gidebilir. Dizdeki bağ yaralanmalarının, menisküs yırtıklarının tedavisi bu yöntemle başarılı bir şekilde yapılır.
- Ameliyatla Kırık Tespiti: Bölgedeki bazı kırıklar için ameliyat gerekebilir. Kırık ameliyatında kırık hizalanarak plak ve vidalar yardımıyla tespit edilir. Ameliyat sonrasında bölge alçıya alınabilir. Kırık sonrası sertliklerin önlenmesi, eklem hareketlerinin korunması, fonksiyonelliğin arttırılması için fizik tedavi gerekir.
- Diz Protezi Ameliyatı: Diz protezi ameliyatı eklem harabiyeti bulunan, ağrıları ve fonksiyonel kısıtlılıkları olan, yaşam kalitesi bozulan hastalara uygulanır. Diz protezi ameliyatları sonrası genellikle ertesi gün hastalar ayağa kaldırılabilir. Ameliyat sonrası süreçte bir süre yürüteç, koltuk değneği, baston gibi yürüme yardımcıları kullanılır.
Diz protezi ameliyatlarında total ya da parsiyel diz protezi uygulanır. Parsiyel (kısmi) diz protezinde eklem yüzeylerinin harabiyete uğrayan bir kısmı değiştirilir.
Total diz protezindeyse tüm eklem yüzeyleri protezle yer değiştirilir. İleri derece harabiyetlerde ve yaşlı hastalarda tercih edilir.
Diz hastalıkları Tedavi Edilmezse Ne Gibi Komplikasyonlara Yol Açar?
Yürüme, merdiven çıkma, oturup- kalkma gibi günlük yaşantımızın içerisinde bulunan aktiviteler yardımıyla gerçekleşir. Sağlıklı bir dize sahip olanlar bunları kolaylıkla yapabilir. Ancak diz rahatsızlıklarında diz hareketleri etkilenir ve hastalık tedavi edilmezse bu aktiviteler zorlukla yapılır veya yapılamaz. Hareketler sırasında veya istirahatte ağrı açığa çıkar, ağrı kronikleşebilir. Kronik bir ağrı hastaları hem fiziksel hem de psikolojik olarak olumsuz etkiler ve yaşam kalitesini düşürür.
Diz hastalıkları tedavi edilmezse eklem hasarı kalıcı hale gelebilir. Hastanın hareketleri kısıtlanabilir, fonksiyon kayıpları görülebilir, yürüme mesafesi ile bağımsızlığı azalabilir. Bunların sonucunda da yaşam kalitesi ciddi şekilde etkilenir.
Diz hastalığı tedavi edilmezse sadece dizde değil birçok eklemde, tendonda, bağda problemler açığa çıkabilir. Hastanın yürüyüşü, dengesi etkilenebilir. Bununla beraber hasta yaralanmalara karşı daha savunmasız hale gelebilir.
Diz ağrısı kireçlenme, eklem romatizması gibi hastalıklardan kaynaklanabilir. Bu hastalıkların takip ve tedavisi yapılmazsa ilerleyen dönemlerde diz ekleminde ilerleyici deformiteler görülebilir, hareket kayıpları oluşabilir.
Diz hastalıkları tedavi edilmezse;
- Fonksiyonel kısıtlılık
- Fonksiyon kaybı
- Kalıcı eklem hasarı
- Kronik ağrı
- İlerleyici deformiteler, şekil bozuklukları
- Sakatlık
- Yürüme mesafesinin azalması
- Merdiven çıkma gibi aktivitelerde zorluk
- Bağımsızlığın azalması
- Psikolojik ve sosyal problemler
- Yaşam kalitesinin düşmesi
Diz hastalıklarıda Kullanılan İlaçlar
Diz hastalıklarının tedavisinde ilaçlardan yararlanılır. İlaçlar hastanın şikayetlerini gidermek amacıyla doktor tarafından reçete edilir. İlaçlar ağızdan alınabilir, enjeksiyon yapılabilir veya jel formları ağrılı bölgeye sürülerek uygulanabilir.
Diz hastalıklarının medikal tedavisinde kullanılan ilaçlar şöyle sıralanabilir:
- Diz eklemin iltihabi hastalıklarında nonstreroid anti- inflamatuar( NSAII) ilaçlar iltihap baskılayıcı, ağrı kesici olarak kullanılır. Naproksen, ibuprofen, diklofenad, indometazin, piroksikam nonstreroid anti- inflamatuar( NSAII) ilaçlar arasında yer alır.
- Diz ve çevresinde ağrı ve kas spazmlarının giderilmesi için kas gevşeticiler sıkça kullanılır. Kas gevşeticilerin kapsül, tablet formları ve ağrılı bölgeye sürülerek uygulanan jel- krem formları bulunur.
- Diz hastalıkları ve yaralanmaları sonucu oluşan ağrıları gidermek için analjezikler olarak isimlendirilen ağrı kesiciler kullanılabilir. Bu ilaçlar parasetamol veya metamizol ihtiva eder.
- Diz eklemindeki inflamasyonu( iltihabı) gidermek tedavi etmek için eklem içi steroid enjeksiyonu uygulanabilir. Eklemdeki ağrıların azalmasını, şişliğin giderilmesinde etkilidir. Uzun süreli kullanımında dikkatli olunmalıdır.
- Kireçlenme gibi bazı hastalıklarda diz eklemi içine hiyalüronik asit enjeksiyonu yapılabilir. Hiyalüronik asit eklem sıvısında bulunan bir proteindir.
- Eklemde enfeksiyon varlığında antibiyotik tedavisi uygulanır.
Diz hastalıklarında kullanılacak ilaçlar için dikkatli olunmalı, ilaçlar doktor tavsiyesiyle kullanılmalıdır. Bilinçsiz ilaç kullanımı sağlığınıza zarar verebilir.
Çocuklarda Diz hastalıkları
Diz hastalıkları çocukluk çağında da görülebilir. Diz hastalıkları düşme, spor yaralanmaları gibi travmatik durumlardan, mekanik problemlerden veya eklem iltihabından kaynaklanabilir.
Çocuklarda görülen diz hastalıklarından bazıları şunlardır:
Osgood schlatter hastalığı kaval kemiğinin dizin hemen altında bulunan çıkıntısında ağrı ve şişlik ile seyreden ve genellikle ergenlikteki çocuklarda görülen bir hastalıktır. Sporla uğraşan çocuklarda daha sık görülür. Diz kapağının altında ağrı, hassasiyet, şişliğe yol açar. Özellikle aktiviteler sırasında diz ağrısı ortaya çıkar. İstirahatle ağrı azalır. Buz, bandaj uygulaması, dinlenme gibi koruyucu tedavilerle genellikle diz ağrısında rahatlama sağlanır.
Osteokondritis dissekans kemikteki bir bölgenin beslenmesinin bozulması sonucunda eklem kıkırdağının ve bazen beraberinde kıkırdak altındaki kemiğin de eklemden ayrılmasıdır. Çocuklarda görülen hastalıklardandır. Kıkırdak bütünlüğünün bozulmadığı durumlar ameliyatsız iyileşebilir, ayrılmanın olduğu durumda ise cerrahi tedavi uygulanır.
Sinding Larsen Johansson Hastalığı patellar tendonun diz kapağına tutunma yerinin uzun tekrarlayan çekmeler sonucu oluşan rahatsızlığıdır. Çocuklarda görülen diz hastalıklarındandır, erkek çocuklarda, spor yapan çocuklarda daha sık görülür. Diz kapağının altında ağrı ve hassasiyet bulunur. Buz, dinlenme, sportif aktivite düzeyinin azaltılmasıyla rahatlama sağlanır. Bunun yanı sıra kas güçlendirme egzersizleri, kilo kontrolü gereklidir.
Diz hastalıklarında Hangi Doktora Gidilir?
Diz hastalıkları çok sayıdaki hastalığı kapsar. Bu yüzden tedavinin yürütüleceği bölüm hastalığa göre şekillenir.
Genel olarak diz hastalıkları için fiziksel tıp ve rehabilitasyon veya ortopedi ve travmatoloji bölümlerine başvurulabilir.
Başlıca şikayet diz ağrısıysa öncelikle fiziksel tıp ve rehabilitasyon bölümüne başvurulabilir.
Kırık gibi diz ve çevresinin travmatik yaralanmalarının tedavisi ortopedi ve travmatoloji bölümünde yapılır. Trafik kazası gibi ani gelişen yaralanmalarda vakit kaybetmeden bir hastanenin acil servisine başvurulmalıdır.
Bunun yanı sıra romatolojik hastalıklar dizde eklem iltihabına neden olabilir. Bu durumda takip ve tedaviniz romatoloji bölümünde, bir romatolog tarafından yapılır.
Şiddetli ağrı, geçmeyen ağrı, dizde hareket kısıtlılığı, şişlik ve morluk gibi belirti ve şikayetleriniz varsa bir doktora başvurmalısınız.