Dupuytren Kontraktürü

Dupuytren Kontraktürü Nedir?

Dupuytren kontraktürü, ellerde en sık görülen değişikliklerden biridir. Erkeklerde kadınlardan daha sık görülür. 45 yaştan sonra hastalığın sıklığı artar. Avucunun içinde sıkı kordların oluşması sonucu parmakları serbestçe uzatma yeteneği bozulur. 

Eller eğilmiş olarak kalırlar. Yüzük parmağı ve serçe parmak etkilenir. Parmaklar avuç içine bükülür ve tam uzantısı imkansızdır. 

Bu, elleri tutan bağ dokusunun kalıtsal bir hastalığıdır. Hastalığın adı, cerrahi tedavisinin yapan cerrah Guillaume Dupuytren adından alınmıştır.

Dupuytren Kontraktürü Belirtileri Nelerdir?

İlk başta dupuytren kontraktürü genellikle avucunun içinde bir nodül olarak kendini gösterir. Nodüller acıtabilir yada rahatsızlığa neden olmayabilir. Hastalığın gelişimi sürecinde, etkilenen parmakların hareket aralığında bir azalma meydana gelir.

Kontraktürün en erken belirtisi, elin avuç içi derisinin kırışmasıdır. Genellikle kontraktürler rahatsızlığa neden olmaz. Hastaliğın özgül belirtileri çıkmadan önce; parmakların uyuşması, ellerin sabah sertliği, cilt kıvrımlarının düzleştirilmesi, cildin sertleşmesi, bozulması ve kuru cilt gibi belirtiler gözlenebilir.

Dupuytren kontraktürünün belirtileri kendini aşamalı olarak gösterir.

• İlk aşamada, önemli kusurların olmaması ile karakterizedir. Parmakların hareketliliğinin fark edilmeyen bir sınırlaması, avuç içi üzerinde cilt kalınlaşması gelişir.
• Hastalığın 2. aşaması, parmağın pasif olarak 30 dereceden fazla açılmasını sınırlanır. Bu aşamadaki lezyonlar hala belirgin olmadığından, elin fonksiyonları tamamen geri dönüşümlüdür.
• Üçüncü aşama, 30 ila 90 derece arasında parmakların bükülmesi ve ağrıları ile görülmeye başlar.. Elin işlevleri önemli ölçüde ihlal edilir ve cerrahinin etkisi tam olarak ortaya çıkmayabilir.
• Dördüncü aşamada, eklemlerin ve sinirlerin kalıcı lezyonları, parmakların patolojik pozisyonlarının gelişimi ve eklem yüzlerinin birleşmesi gözlenir. Hastaların parmakları uzama yeteneğini kaybeder ve cerrahi bakım neredeyse hiç rahatlama sağlamaz, elin işlevselliği kaybolur ve ciddi deformasyonu ortaya çıkar.

Dupuytren Kontraktürü Nedenleri Nelerdir?

Bu hastalık en çok orta yaş erkeklerde gözlenir. Genç yaşta ortaya çıkmaz, ancak daha agresif bir şekilde gelişebilir ve daha kalıcı lezyonlara yol açabilir.

Hastalığın kesin nedenleri tanımlanmamıştır. Bu hastalığa  ailelerde genetik bir yatkınlık gözlenir.

Dupuytren kontraktürü için provoke edici faktörler:

• Bağ dokusu hastalıkları
• Parmak yaralanmaları
• Ellerin sinirlerinin iltihabı
• Fiziksel aşırı yük
• Endokrin bozukluklar
• Ellerin bağ aparatının iltihabı

Çoğu zaman, kontraktür diyabetliler, epileptikler, sigara ve alkol kullanan kişilerde görülür.

Dupuytren Kontraktürü Teşhisi

Bu hastalıktan şüphelenmek için doktor, hastanın ailesindeki bu tür anomalilerin varlığını belirlemek için hastanın yaşam geçmişini incelemeye ve toplamaya çalışır. 

Fizik muayenede, doktor elin deformasyon (şekil bozuklukları) değişikliklerinin derecesini ve hastanın elinin işlevselliğini belirler, parmakların bükülme açısına bakar. Elin nodüler oluşumların tanımlanmasına da dikkat edilir. 

Hastalığın belirgin bir klinik seyri ile ek tanı çalışmalarının atanması gerekli değildir.

Dupuytren Kontraktürü Tedavisi

Kural olarak, konservatif tedavi veya cerrahi yöntem kullanılır. İkincisi, özellikle eklemlerin hareket kabiliyeti ve elin bozulmuş işlevselliği tedavi edilmeye çalışılır.

Tedavinin amacı:

• Skar oluşum sürecinin yavaşlatılması
• Lezyon bölgesinde damar genişletilmesi
• El kaslarının uyarılması
• Parmakların hareket kabiliyeti arttırmak

Bu amaçlara ulaşmak için aşağıdaki yöntemler kullanılır:

• Fizyoterapi: Vücudun hasarlı bölgeleri üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir. Anti iltihap ve analjezik bir etkiye sahiptir. Dokulardaki metabolik süreçleri iyileştirir ve şişliği hafifletir. Tüm vücudun kas çerçevesini güçlendirmeye ve vücudu iyi durumda tutmaya yardımcı olur. Eklemlerin fonksiyonların geri kazandırmasını sağlar, hastalıkların komplikasyonlarını ortadan kaldırır.
• Osteopati ve manuel terapi: Kasları güçlendirmeye, eklem hareketliliğini geliştirmeye ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olur. Kan akışını düzeltmeye izin verir, kasların ve bağların sertleşmesinde azalmaya katkıda bulunurlar.
• Refleksoloji: Hasar görmüş eklemlerin işleyişini iyileştirir ve kan dolaşımını ve metabolik süreçleri normalleştirir. İltihabı hafifletir, dokuların iyileşmesini sağlar.
• Fizyoterapi egzersizleri: İyi durumda olan ve kasları güçlendiren kasları gevşetmeye yardımcı olur. Kas-iskelet sisteminin hasarlı özelliklerini geri kazanmaya, hareketlerin doğru ve güvenli performansını güçlendirmeye, kan dolaşımını, gücü ve koordinasyonu arttırmaya yardımcı olur.

Yoğun ağrı varsa, hormonal ilaçlarla sinir blokajlar kullanılır. Hormon, lokal bir anestezik ile karıştırılır ve ağrılı nodül alanına enjekte edilir. İlaç uygulamasının etkisi 6 veya 8 hafta sürebilir.

Cerrahi tedavi: 30 veya daha fazla açıyla bükülme kontraktürü varlığında, hastalığın ikinci aşaması uygulanır. Cerrahi müdahale, yaralı dokuyu çıkartmak  ve eklemlerdeki tüm hareket aralığını düzeltmeyi amaçlamaktadır. Cerrahi tedavi seçenekleri: seçici fasiyektomi, dermofasiektomi, perkütan iğne fasyotomidir. 

Cerrahi tedavi dikkatle yapılmalıdır. Çünkü çıkarılan doku sinirler ve damarlarla çevrilidir. Hasar gören bölgelerin eksik çıkarılması tekrarlayan kontraktüre yol açabilir.

Dupuytren Kontraktürü Tedavi Edilmezse

Dupuytren kontraktüründe tedaviye mümkün olduğunca erken başlanması tavsiye edilir.

Eğer tedavi edilmezse ellerin fonksiyonu tamamen kaybolur ve bazı durumlarda amputasyon (organın tamamının ya da bir kısmının kesilip atılması) gerekebilir. 

O yüzden erken tedaviyi ihmal etmemek gerekir. Tedavinin amacı eklemdeki fonksiyonu ve hareketliliği mümkün olduğunca korumaktır. 

Dupuytren Kontraktürüne Ne İyi Gelir?

Dupuytren kontraktürünün kalıtsal bir hastalık olduğunu ve mevcut tedavi yöntemlerinin tekrarlama garantisi veremeyeceğini hatırlamak önemlidir. Hastalığın ilerlemesini önlemek için fizyo terapötik prosedürlerin seyrini yılda iki kez, tıbbi parafin ve ozokerit uygulaması dupuytren kontraktürünün tekrarlamasını indirmeye yardımcı olabilir. 

Eğer ailesel olarak bu hastalık varsa, geliştirilmesini önlemek, daha sonra tedavi etmekten çok daha kolaydır. Elleriniz konusunda dikkatli olmanız gerekir, aşağıdaki önlemler de yardımcı olacaktır:

• Ağır fiziksel işlerde, cilt için bir yumuşatıcı krem kullanın ve koruyucu eldiven giyin
• Periyodik olarak ellerin ısınmasını, parmakların bükülmesini gerçekleştirin;
• Herhangi bir yaralanma için düzenli tıbbi muayeneye yapılmalı

Dupuytren Kontraktürüne Ne İyi Gelmez?

Dupuytren kontraktürü yapan nedenler arasında alkol ve sigara kullanımı olduğu için hastaların onları tamamen bırakmaları gerekiyor. 

Şeker hastalığı da nedenler arasında olduğu için şeker kontrolünü ihmal etmeleri de dupuytren kontraktürü oluşmasında katkı sağlayabilir.

Dupuytren Kontraktürü Ameliyatı

Cerrahi Tedavi Seçenekleri

Seçici Fasiyektomi

Selektif fasiyektomi en sık yapılan ameliyattır. Patolojik doku çıkarılır. İşlem sırasında hasta lokal veya genel anestezi altındadır. Genellikle cilt üzerinde Z şeklinde bir kesi yapılır. 

El bileğinin skar bölgeleri kapsamlı kesilip çıkarılır. Dikişler ameliyattan 10 gün sonra alınır. Ameliyattan sonra, bir hafta boyunca kolda basınç bandajı giymek gerekir. Anestezi etkisi gittigi zaman hastalar, hareket etmeye, parmaklarını bükmeye ve uzatmaya başlar. 

Ameliyattan yaklaşık 6 hafta sonra hastalar ellerini tamamen kullanabilecektir.

Dermofastsiektomi

Dermofasiektomi, genellikle hastalığın tekrarlanan klinik belirtileri durumunda yapılan cerrahi bir müdahaledir. Bu operasyon ayrıca yüksek tekrarlama riski olan hastalar için de yapılır. Seçici fasiyektomi olduğu gibi, dermofasciektomide el bileğindeki skar çıkarılır. Ek olarak cildin geniş kesisi gerçekleştirilir. Daha sonra bu alan bir cilt nakli ile kapatılır. 

Bunun için dirseğin dışından veya omuzun iç yüzeyinden alınan cilt kullanılır. Alınan cilt yarayı çevreleyen deriye dikilir. Ameliyat edilen bölgeye bir hafta boyunca giyilmesi gereken bir bandaj uygulanır. 

Daha sonra bandaj çıkarılır ve parmakları dikkatlice geliştirmeye başlayabilir. Egzersizleri yavaş yavaş genişletebilir. Bu müdahaleden sonra, tekrarlama olasılığı azalır.

Minimal Girişimsel Müdahaleler

Perkütan İğne Fasyotomi

Küçük bir iğne tarafından yapılan manipülasyonlar sonucunda gerilimini azaltan minimal girişimsel bir tekniktir. Cerrah, 10 ml'lik bir şırınga üzerine monte edilmiş 25 ayarlı bir iğne kullanır. 

Bir gün sonra hasta ellerini her zamanki gibi kullanabilir. Alçı dökümü uygulaması gerekli değildir. F

izyoterapi de reçete edilmez. Operasyon lokal anestezi altında gerçekleşir ve rehabilitasyona gerek kalmadan hızlı bir şekilde normal yaşama dönmeyi sağlar.

Dupuytren Kontraktürü için Hangi Doktora Gidilmeli?

Bu hastalığı Ortopedi ve Travmatoloji doktoru tedavi etmektedir. 

Parmak uyuşması, sabah sertliği, cilt kıvrımlarının düzleşmesi, cilt hareketliliğinin sıkışması ve bozulması gibi belirtiler varsa hemen doktora başvurulmalıdır. 

Tedaviye mümkün olduğunca erken başlanmalıdır. Cerrahi tedavi, hastalığın erken aşamalarında en büyük etkiyi getirir.