Dupuytren kontraktürü, el avuç içindeki bağ dokusunun kalınlaşması ve büzülmesi sonucu parmakların bükülmesine yol açan bir hastalıktır. Genellikle yavaş ilerler ve özellikle 50 yaş üstü erkeklerde daha sık görülür. Bu makalede, Dupuytren kontraktürünün nedenleri, belirtileri, teşhis yöntemleri ve güncel tedavi seçeneklerini detaylı bir şekilde ele alacağız.

Dupuytren Kontraktürünün Nedenleri
Hastalığın kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik yatkınlık önemli bir rol oynar. Ailesinde Dupuytren öyküsü olan bireylerde risk 3-5 kat artar. Diyabet, epilepsi, sigara kullanımı ve alkol tüketimi de hastalığın gelişimini tetikleyebilir. Kuzey Avrupa kökenli insanlarda daha yaygın olarak görülür.

Belirtiler ve İlerleme Süreci

• Erken Evre: Avuç içinde sert nodüller veya çukurlar oluşur. Bu nodüller genellikle ağrısızdır.
• Orta Evre: Parmaklarda hafif bükülme (özellikle yüzük ve serçe parmak) başlar. Elde çizgiler belirginleşir.
• İleri Evre: Parmaklar avuç içine doğru kalıcı şekilde bükülür. Günlük aktiviteler (nesneleri tutma, eldiven giyme) zorlaşır.

Teşhis Yöntemleri

• Fizik Muayene: Avuç içindeki nodüller ve ciltteki çekintiler elle muayene edilir.
• Tabletop Testi: Hastadan elini masaya düz bir şekilde koyması istenir. Parmaklar masaya temas etmiyorsa kontraktür tanısı desteklenir.
• Ultrason: Kalınlaşan fasya dokusunun görüntülenmesi için kullanılır.

Tedavi Seçenekleri

1. Konservatif Yaklaşımlar

   • Fizik Tedavi: Germe egzersizleri ve masajla parmak hareket açıklığı korunmaya çalışılır.
   • Şok Dalga Tedavisi: Erken evrelerde nodüllerin yumuşatılması için uygulanır.

2. Cerrahi Olmayan İşlemler

   • İğne Aponevrotomi: Lokal anestezi altında iğneyle kalınlaşan dokuya müdahale edilir. İşlem sonrası parmaklar düzeltilir.
   • Enzimatik Tedavi (Xiaflex): Kollajenaz enzimi enjekte edilerek fasya dokusunun eritilmesi sağlanır.

3. Cerrahi Tedavi

   • Parsiyel Fasiektomi: Kalınlaşan fasya dokusunun cerrahi olarak çıkarılması. İleri evrelerde tercih edilir.
   • Dermatofasiektomi: Cilt ve fasya dokusunun birlikte çıkarıldığı agresif bir yöntem. Nüks riskini azaltır.

Hastalığın Seyri ve Nüks Riski
Dupuytren kontraktürü genellikle yavaş ilerler ancak tedavi sonrası nüks oranı %20-50 arasındadır. Sigara kullanımı ve ağır el travmaları nüks riskini artırır. Cerrahi sonrası fizik tedavi ile hareket açıklığı korunmalıdır.

Korunma ve Yaşam Tarzı Önerileri

• Elleri aşırı zorlayan aktivitelerden (ağır yük kaldırma) kaçının.
• Düzenli el egzersizleriyle parmak esnekliğini koruyun.
• Diyabet ve alkol kullanımı kontrol altında tutulmalı.

Erken Teşhisin Önemi
Avuç içinde nodül veya ciltte sertleşme fark edildiğinde ortopedi uzmanına başvurmak, parmak deformitesinin önlenmesi açısından kritiktir. Erken evrede enjeksiyon tedavileriyle cerrahi gereksinimi azaltılabilir.