EBUS

EBUS Nedir?

Solunum yolları ile akciğer enfeksiyonlarının tanısında kullanılan bronkoskopi, havayollarının içerisindeki enfeksiyonların doğrudan gözlemlenebilmesini sağlamaktadır. Bununla birlikte gerekli noktalardan örnekler de alınmasını sağlayan bronkoskopi yöntemi, anormallik göstermeyen bazı durumlarda rahatsızlığın teşhisinde yeterli olmamaktadır. Bu sebeple son yıllarda geliştirilen EBUS yöntemi ile bronkoskopinin yeterli olmadığı hastalıkların tanısı rahatlıkla konmaktadır.

Bronkoskop cihazına eklenen ultrasonografi cihazı ile solunum yolları üzerinde, özellikle bronşlarda problemli görülen bölgeler kolaylıkla tespit edilerek tanı konulmakta ve hastanın durumuna göre tedaviye başlanmaktadır. Bronş problemleri dışında bölgede görülen tümörler, büyüyen lenf bezleri ve bazı hastalıklar için Endobronşiyal Ultrasonografi (EBUS) yöntemi ile uygun örnekler alınarak tedavi sağlanmaktadır.

Ultrasonografi yönteminden çok daha net görüntü ve örnek alma işleminde kullanılan EBUS yöntemi ile bir yandan solunum yolları görüntülenirken diğer yandan bronş duvarının arkasında görüntülenmesi zor olan doku ve kan damarlarındaki problemler rahatlıkla görüntülenmektedir. Ayrıca bu yöntem sayesinde görüntülenen noktalarda herhangi bir problem tespit edildiğinde ve doktorlar tarafından gerek duyulduğunda EBUS bronkoskopi ile EBUS iğnesi gönderilerek dokulardan örnekler de alınabilmektedir.

Özel iğne sayesinde özellikle ağız bölgesinden girilerek göğüs bölgesinin tamamının özel ultrasonografi cihazı ile görüntülenmesini sağlayan EBUS yöntemi daha çok göğüs hastalıklarının tanı ve tedavisinde kullanılmaktadır. EBUS sonucu alınan örnekler değerlendirilerek problemin kaynağı tespit edilmektedir.

EBUS Yöntemi ile Tanı Konulan Hastalıklar

EBUS yöntemi genel olarak göğüs bölgesindeki hastalıkların tanısında ve bu hastalıkların tedavisi açısından önemli olan örneklerin alınmasında kullanılmaktadır.

Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

• EBUS ile tanı konulan hastalıkların başında akciğer kanseri gelmektedir. Akciğer kanseri için konulan tanı ile birlikte kanserin kaçıncı evre olduğunun tespiti de EBUS yöntemiyle yapılmaktadır.
• Lenf bezlerinde büyüme problemi
• Lenfoma (lenf bezi kanseri)
• Tüberküloz
• Sarkoidoz (akciğeri etkileyen sistematik bir rahatsızlık)

EBUS Nasıl Uygulanır?

Birçok hastalığın tanısında önemli bir yöntem olan EBUS şu şekilde uygulanmaktadır:

• EBUS öncesinde hastanın ayrıntılı tıbbi öyküsü doktorlar tarafından dinlenir.
• Kronik rahatsızlıkları ve bunlarla ilgili kullandığı ilaçlar varsa tespit edilir.
• Ön tetkikler tamamlandıktan sonra bronkoskopi uygulanır.
• Bronkoskopinin yeterli olmadığı durumlarda doktorlar tarafından EBUSa karar verilir.
• İşlem sırasında ancak gerekli görüldüğünde hastaya anestezi uygulanır. Diğer durumlarda genel anestezi uygulanmamaktadır.
•  Bronkoskop cihazının ucuna özel bir ultrasonografi cihazı takılır.
• Daha sonra hastanın ağzından göğüs bölgesine doğru inilir.
• Bu sayede hava yolu duvarı ile göğüs boşluğundaki lenf bezlerinin patolojik incelemesi yapılır, görüntüsü alınır.
• Yeterli görüntü ve örnekler alındıktan sonra işlem tamamlanır.
• İşlem sırasında hastanın nabız, tansiyon, oksijen vb. durumları bir monitörle takip edilir.
• Tüm bu işlemler genellikle yarım saat sürmektedir.
• EBUS sonrası hasta aynı gün taburcu edilmektedir.

EBUS Yönteminin Avantajları

Göğüs hastalıklarının tanısında kullanılan bronkoskopi yöntemine göre daha avantajlı ve faydalı olan EBUS yönteminin avantajlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• EBUS yönteminde problemli olan bölge net bir şekilde tespit edilmektedir.
• Bronkoskopi yöntemine göre daha net görüntüler ve bulgular elde edilmektedir.
• Yine EBUS yönteminde görerek biyopsi alınması önemli bir avantajdır.
• EBUS yönteminde yanlış noktadan örnek alınması mümkün değildir. Çünkü yöntem görüntüleme ile yapılmaktadır.
• EBUS yöntemi sırasında kan damarları gözlem altında tutulmaktadır. Bu sayede damar yaralanmalarının önüne geçilmektedir.
• EBUS yönteminin kullanılması birçok hasta için gereksiz ameliyatların önüne geçmektedir. Sadece tanı konmak için yapılacak cerrahi müdahalelere EBUS yöntemi sayesinde gerek kalmamaktadır.

Bunlarla birlikte EBUS yöntemi uygulanırken hafif yan etkilerin görülmesi ihtimali vardır. EBUS operasyonunda görülme ihtimali olan olası yan etkiler şu şekildedir;

• İşlem sırasında nadiren alerjik reaksiyon
• Öksürük
• İğnenin dokunduğu yerlerde kanama
• Anestezi alınarak yapılan uygulamalarda anesteziye bağlı olarak uyuşukluk ve sersemlik

EBUS Uygulayan Hastaneler

Göğüs hastalıkları kliniklerinde EBUS yöntemi birçok hastanede uygulanmaktadır. Kamu hastaneleri başta olmak üzere özel sağlık kuruluşlarında ve dahiliye uzmanı doktorların özel kliniklerinde EBUS yöntemi ile tanı gerçekleştirilmektedir. Bu çerçevede hastalara hastanelerin göğüs hastalıkları bölümünden randevu alarak uzman hekime muayene olmaları gerekmektedir. Uzman hekimlerin gerekli gördüğü durumlarda EBUS yöntemine başvurulmaktadır.