ECMO Nedir?
Bypass ile benzerlik taşıyan ecmo teknolojisi, bir nevi kalbin işlevlerinin bir makine üstlenilmesi olarak tanımlanabilmektedir.
ECMO teknolojisi, kardiyovasküler cerrahide kullanılan kardiyak-pulmoner baypas gibi- bir makinenin kalbin işlevlerini üstlenmesi- tekniklerine benzer. Hastanın kanı, boyundaki geniş bir damara yerleştirilen bir tüp (kateter) vasıtasıyla yerçekimi ile boşaltılır. Bu kan daha sonra yapay akciğer görevi gören, kana oksijen yerleştiren ve karbondioksiti gideren membran oksijenatörden pompalanır. Geçen kan, vücut sıcaklığında olacak şekilde bir ısı eşanjörü ile ısıtılır. Sonunda kan, boyundaki bir artere yerleştirilen büyük bir kateter yoluyla vücuda geri döner. Doktor hasta bireye ne zaman bu işlemi uygulayacağına karar verecektir. Bu tedaviye ihtiyacınız varsa, doktorunuz ve eğitimli solunum terapistleri sizi bu işlem için hazırlayacaktır. Ekstrakorporeal membran oksijenasyonunun kullanılabileceği bazı kalp rahatsızlıkları şunları içerir:
- Kalp krizi (akut miyokard enfarktüsü)
- Kalp kası hastalığı (dekompanse kardiyomiyopati)
- Kalp kası iltihabı (miyokardit)
- Enfeksiyona karşı yaşamı tehdit eden yanıt (sepsis)
- Düşük vücut ısısı (şiddetli hipotermi)
- Nakil sonrası komplikasyonlar
- Kalbin yeterince kan pompalamamasından kaynaklanan şok (kardiyojenik şok).
Bu prosedürün kullanılabileceği bazı akciğer koşulları şunları içerir:
- Akut Respiratuvar Distres Sendromu (ARDS)
- Diyafram defekti (doğuştan diyafram fıtığı)
- Mekonyum aspirasyonu
- Hantavirüs pulmoner sendromu
- Akciğer iltihaplanması
- Solunum yetmezliği
- Travma
Ekstrakorporeal membran oksijenasyonu (ECMO), kısa süreli ekstrakorporeal solunum ve dolaşım mekanik destek sistemidir. Bir intra-aortik balon pompası kullanımı dahil olmak üzere geleneksel tıbbi veya cerrahi tedavi önlemleri başarısız olduğunda, kardiyojenik şokta ve herhangi bir nedenle yaşamı tehdit eden solunum yetmezliğinde endikedir. Diğer mekanik dolaşım destek sistemlerine göre avantajları şunlardır:
- Periferik kanülasyon yoluyla yardımın hızlı başlatılması.
- Çok agresif bir teknik değildir, bu nedenle kritik hastalarda daha iyi tolere edilir.
- Torakotomi gerektirmediğinden, kalp durması olan hastalarda kardiyopulmoner resüsitasyon (kalp masajı) önlemlerinin devamına izin verir.
- Pulmoner (Akciğer) destek sağlar.
ECMO Cihazı
ECMO, "ekstrakorporeal membran oksijenasyonu" nun kıslatmasıdır. Bu cihaz, bireyin kalbi ve/veya akciğer fonksiyonu zayıf olduğunda kalp ve/veya akciğer fonksiyonunu desteklemek için tasarlanmıştır. ECMO cihazı akciğeri ve kalbi iyileştirmez; Hastanın yalnızca akciğerlerinin veya kalbinin dinlenmesine olanak tanır.
Yapay akciğer ve pompa kullanarak ekstrakorporeal dolaşım devresi ile tedavi ECMO olarak adlandırılır. Suni solunum maskeleri ve baskı ilaçları gibi geleneksel tedavi ile kurtarılması zor olan şiddetli solunum yetmezliği ve dolaşım yetmezliği gibi geri dönüşlü patolojik durumlar için endikedir.
ECMO, radikal bir tedavi değil, solunum ve dolaşım için geçici, semptomatik tedavidir. Normal tedavi ile hemen ölen veya organlarında onarılamaz hasarlar bırakan aşırı şiddetli solunum ve dolaşım yetmezliği olan hastalarda solunum ve dolaşım fonksiyonlarının iyileşene kadar yerini alan bir tedavi cihazıdır.Yani amacı, asıl tedaviye kadarki süreçte zaman kazandırmaktır.
ECMO Tedavisi
Ekstrakorporeal Membran Oksijenasyonu, Tedaviye dirençli ve solunumsal veya kardiyak kaynaklı ciddi patolojilerde kısa süreli yaşam desteği olarak kullanılan bir tedavidir. Bu tedavi, hastanın hemodinamiğinin nakil yapılana kadar istikrarlı bir şekilde sürdürülmesi için kullanılır. Sistemin karmaşık yapısı nedeniyle, hemşire personelinin yeterliliği ve eğitimi, sistemin başarısı için temel unsurlardır.
Kalp cerrahisi sırasında kullanılan ekstrakorporeal dolaşımdaki değişiklikler sayesinde bu teknik yoğun bakım odalarında kullanılabilir. İntravenöz ECMO, solunum yardımı olarak kullanılır ve venöz arteriyel ECMO, kardiyak ve/veya solunum yardımı olarak kullanılır. ECMO, kalbi veya akciğerleri iyileştirmez, ancak hastalara bu organların verimsiz dönemlerinde hayatta kalma fırsatı verir. Ek olarak, epidermal oksijenasyon, şiddetli ARDS (Akut Solunum Cerrahisi Sendromu) olan hastalarda invazif yapay ventilasyonla ilişkili akciğer hasarı riskini azaltır veya ortadan kaldırır. ECMO, oldukça invaziv bir tedavidir ve yalnızca geleneksel tedavilerle etkisiz olan çok şiddetli solunum yetmezliği olan hastalarda kullanılmalıdır. Günümüzde bu yöntem olağanüstü durumlarda kullanılmakta olup sürekli uygulanan bir tedavi değildir.