Efor testi, kalp ve damar sağlığını değerlendirmek amacıyla uygulanan önemli bir tanı yöntemidir. Özellikle koroner arter hastalığı şüphesi olan bireylerde kalbin fiziksel stres altındaki performansını ölçmek için kullanılır. Bu test, egzersiz sırasında kalp ritmi, kan basıncı ve EKG bulgularındaki değişiklikleri izleyerek gizli kalmış kalp problemlerini ortaya çıkarmayı hedefler.

Efor Testi Nasıl Yapılır?
Test öncesinde hastanın göğüs bölgesine elektrotlar yerleştirilir ve istirahat halindeki EKG kaydı alınır. Ardından hasta, treadmill (koşu bandı) veya sabit bisiklet üzerinde kontrollü bir şekilde egzersiz yapmaya başlar. Egzersizin şiddeti kademeli olarak artırılır; hız ve eğim ayarlanarak kalp atış hızının hedef değerlere ulaşması sağlanır. Test süresince hasta göğüs ağrısı, nefes darlığı, baş dönmesi gibi belirtiler hissettiğinde veya EKG’de anormal bulgular görüldüğünde test sonlandırılır. Test sonrasında ise hastanın vital bulguları normale dönene kadar takip edilir.

Efor Testinin Çeşitleri

• Standart Efor Testi: Temel EKG izlemiyle yapılan en yaygın türdür.
• Nükleer Efor Testi: Egzersiz öncesi ve sonrasında radyoaktif madde enjekte edilerek kalp kasının kanlanması görüntülenir.
• Stres Ekokardiyografi: Egzersiz sırasında kalbin ultrasonografik görüntüleri çekilerek hareket bozuklukları değerlendirilir.

Kimlere Efor Testi Önerilir?

• Açıklanamayan göğüs ağrısı veya nefes darlığı şikayeti olanlar,
• Koroner arter hastalığı risk faktörleri taşıyanlar (sigara, diyabet, yüksek tansiyon),
• Kalp ameliyatı veya stent sonrası takip gereken hastalar,
• Sporcuların kardiyak kapasite değerlendirmesi istenen durumlarda,
• Kalp ritim bozukluklarının araştırılması gerektiğinde bu teste başvurulur.

Test Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hastaların test öncesinde 3-4 saat aç olması ve kafeinli içecekler tüketmemesi önerilir. Beta bloker gibi ilaçlar geçici olarak kesilebilir. Test sırasında rahat kıyafetler ve spor ayakkabı giyilmesi hareket kolaylığı sağlar.

Efor Testi Sonuçları Nasıl Yorumlanır?
Test sonucunda EKG’de ST segment çökmesi veya yükselmesi, koroner arter darlığını işaret edebilir. Hedef kalp hızına ulaşılamaması veya kan basıncında düşüş görülmesi anormal kabul edilir. Ancak yalancı pozitif/negatif sonuçlar olabileceğinden, şüpheli durumlarda ekokardiyografi veya anjiyografi gibi ileri tetkikler istenebilir.

Testin Riskleri ve Sınırlamaları
Efor testi genellikle güvenli kabul edilse de nadiren kalp krizi, ritim bozukluğu veya bayılma gibi komplikasyonlar gelişebilir. Bu nedenle test, deneyimli sağlık personeli gözetiminde yapılmalıdır. Ayrıca, eklem hastalığı olanlar veya yürüme güçlüğü çekenler için bisiklet alternatif olarak kullanılabilir.

Efor Testi ile İlgili Sık Sorulan Sorular

• Test ne kadar sürer? Ortalama 10-15 dakika egzersiz süresiyle birlikte toplam 30-45 dakika.
• Sonuçlar hemen belli olur mu? Ön değerlendirme test sırasında yapılır, ancak detaylı rapor birkaç saat içinde hazırlanır.
• Egzersiz yapamayan hastalar için alternatif var mı? İlaçlı (Dobutamin) stres testi gibi seçenekler mevcuttur.