Ejeksiyon Fraksiyonu Nedir?

Kalp, gerekli oksijen ve besin maddelerini taşıyarak kanın vücudumuza pompalanmasını sağlayan hayati derecede önem taşıyan bir organdır. Kalp bazı durumlarda eskisine oranla pompalama gücünü kaybederek olması gerekenden daha düşük seviyelerde pompalama yapar. Bu tıbbi dilde kalp yetmezliği olarak bilinmektedir. Kalp yetmezliği durumunda, kalp içindeki basınç artar çünkü kanı yeterli hızda ve miktarda organlara gönderemez.

Ejeksiyon Fraksiyonu ise kalbin kasılma gücünün ölçümünün yapılması uygulamasıdır. Ejeksiyon fraksiyonu (EF) ile ölçüm yapılarak kalbin her bir atışı sırasında ne kadar iyi derece kasılıp kasılmadığı hakkında sistolik kalp yetmezliği veya diyastolik kalp yetmezliği ayrımı yapılmaktadır.

• Sistolik Kalp Yetmezliği: Sistol kelimesi kalbin kasılması anlamına gelen terimdir. Kalp kasının yeteri oranda kasılmaması tıbbi dilde kalp yetmezliği olarak adlandırılır. Kalp belirli bir süre boyunca kasılamazsa buna kalp yetmezliği denir.
• Diyastolik Kalp Yetmezliği: Diyastol kelimesi ise kalbin gevşemesi anlamında kullanılır. Burada kalp normal olarak kasılmasına rağmen normal olarak tam bir gevşeyeme sağlayamaz. Gevşeme sağlanmamasıyla beraber kalbe girecek olan kan ve pompalanan kan miktarında bir miktar azalma görülmeye başlanır.

Ejeksiyon fraksiyonu radyonüklid veya anjiyografik metotlar aracılığıyla ölçülmektedir. Ejeksiyon fraksiyonu işlemiyle beraber kalbin her atmasından sonra kalbe gelen kanın ne kadarını geri pompaladığını gösterir. Test yapılan kişide ejeksiyon fraksiyonu normal değeri yüzde 50 ile yüzde 70 arasında değişiklik gösteren bir değere sahiptir. Bu normal değer kalbe gelen kanın yüzde 50 ile yüzde 70 arasındaki bir kan miktarını tekrar vücuda pompaladığını ifade etmektedir. Yüzde 40 değerinin altında çıkan ejeksiyon fraksiyonu değerinde ise kişiye sistolik kalp yetmezliği tanısı konulmaktadır. Normal ejeksiyon fraksiyonuna sahip olan hastalarda ise diyastolik kalp yetmezliği olabilir.

Ejeksiyon Fraksiyonu Nasıl Hesaplanır?

Ejeksiyon fraksiyonu hesabı yapılırken kullanılan iki yol vardır. Birincisi radyonüklid yöntemler iken diğeri ise anjiyografik yöntemlerdir. Ejeksiyon fraksiyonu hesaplanırken en sık kullanılan yöntem ekokardiyogramdır. Ancak kalp kateterizasyonu sırasında da hastanın ejeksiyon fraksiyonu MUGA taramasıyla ölçülebilmektedir.

Ejeksiyon fraksiyonu ile beraber kalbin genel anlamda ne kadar kuvvetli olup olmadığı hakkında ölçüm yapılmaktadır. Ejeksiyon fraksiyonu değeri ne kadar düşük olursa kalp kası bir o kadar zayıf anlamına gelmektedir. Ejeksiyon fraksiyonu değerleri düşük çıkmasıyla beraber kalp kasının zayıfladığı artmasıyla beraber ise kalp kasının normal olduğu anlamı ortaya çıkar.

Uzman doktorlar kişinin ejeksiyon fraksiyon ölçümünü yaparak, kalp yetmezliği için en iyi tedavi yöntemini tespit etmek üzere hareket ederler.

Ejeksiyon Fraksiyonu Yüksek Çıkan Kalp Yetmezliği Olan Kişilerin Dikkat Etmesi Gerekenler

Ejeksiyon fraksiyonu ölçümünün yüksek çıkması ve kalp yetmezliği olan kişilerin dikkat etmesi gereken bazı hususlar vardır. Bunlara dikkat edilmediği takdirde hayati riskler meydana gelebilir. Dikkat edilmesi gerekenler şu şekildedir:

1. Doktorun önerdiği ilaçları düzenli olarak kullanmalı ve önerdiği yaşam tarzına uyulmalıdır.
2. Kan basıncı kontrol altında tutulmalıdır. Aksi halde kalp daha fazla çalışarak kalbe dayatılan yük miktarını arttıracaktır.
3. Doktorun belirttiği kontrol zamanları geldiğinde kontrole gidilerek doktor ile iletişim halinde olunmalıdır.
4. Sigara tüketimi, alkol tüketimi ve tütün tüketiminden vazgeçilmelidir.
5. Vücut kitle indeksine göre sağlıklı sayılan seviyedeki kiloda kalınmalıdır. Kilo takibi düzenli ve sıkı bir şekilde yapılmalıdır. Fazla kilo kalbi oldukça fazla yorucu etkiye sahiptir.
6. Diyabet ve kolesterol düzeyi kontrol altına alınmalıdır.
7. Doktorun öneri listesinde egzersiz listesi oluşturulduysa bu egzersiz uygulanmalıdır
8. Cerrahi müdahale gerekirse geri çevrilmemelidir.
9. Günlük tüketilmesi gerektiği kadar sıvı tüketerek, sıvı takibi sıkı bir şekilde yapılmalıdır. 
10. Doktorun önerileri arasında tuz alımını sıfıra indirmek veya kısıtlamak varsa buna uyulmalıdır.
11. Şikâyetlerin takip edilmesi gerekmektedir. Eğer bir şikâyet ile karşılaşılırsa bu durumdan doktora hızlı bir şekilde haber edilmelidir.
12. Doktorun önerdiği ilaçların kullanım yöntemi ve sıklığına uyulmalıdır. 

Ejeksiyon Fraksiyonu Nasıl Yükseltilir?

Ejeksiyon fraksiyonu yükseltmekten ziyade, korunması gereken bir değerdir.Bunun için kalp yetmezliğinin faydasına davranışlarda bulunmak gerekir. Tüm bu davranış biçimlerine ayak uydurarak uyum sağlanması durumunda ejeksiyon fraksiyonu değeri normal kalarak sağlıklı bir kalbe ulaşmak mümkündür. Hayat kalitesiyle beraber ejeksiyon fraksiyonunun normal kalması için dikkat edilmesi gerekenler başlıca şöyledir:

• Solunum yolu enfeksiyonlarından korunmak için gerekli tedbirler alınmalıdır.
• Doktor tarafından hastaya özel şekilde yazılan ilaçlar zamanında ve uygun dozda tüketilmelidir. Doktor tarafından yeni bir uyarı yapılmadıkça ilaç kullanımı kesilmemelidir. 
• Kalp yetmezliği psikolojik anlamda zor bir hastalıktır. Gerek duygusal gerek ise psikolojik destek olması amacıyla aile bireyleri yardımcı olmalıdır. Bunun haricinde akla takılan tüm sorular doktora danışılmalıdır.
• Kalp yetmezliği olan kişilerin ejeksiyon fraksiyonu değerini koruması için dikkat etmesi gereken en önemli detaylardan birisi de hastanın kendisini yormamasından geçmektedir. Ağır cisimleri kaldırmak, itmek, çekmek ve kürek yardımıyla toprak kazmak gibi çeşitli yorucu faaliyetler kalp yetmezliğinin ilerlemesini sağlayabilir.
• Doktorun önerdiği egzersiz program dahilinde program uygulanmaya özen gösterilmelidir. Düzenli egzersiz sayesinde daha zinde ve sağlıklı hissedilerek kalp yetmezliğinin ilerlemesi oldukça yavaşlamaktadır.
• Günlük sodyum alım miktarını maksimum 2 gram olacak şekilde sağlamaya özen gösterip yüksek lif ve potasyuma sahip olan besinler seçilmelidir. Bu sayede sağlıklı bir diyet uygulaması yapılacak ve ejeksiyon fraksiyonu değerinin korunması sağlanacaktır.
• Yağ ve kolesterol içeren gıdalardan uzak durulmalıdır.

Tüm bunlar uygulandığı takdirde yaşam standartları ve beraberinde ejeksiyon fraksiyonu değerleri korunacaktır.