Eksizyonel Biyopsi Nedir?

Eksizyonel biyopsi, küçük boyutlu lezyonların çıkarılarak mikroskop altında incelenmesine imkan sağlayan tanı ve aynı zamanda tedavi yöntemidir. Eksizyonel biyopsi ile cilt, cilt altı yağ dokusu ve kaslarda bulunan lezyonlar çıkarılabilmektedir. Bu sayede lezyon ortadan kaldırılabilir ve bütün olarak incelenebilir.

Eksizyonel Biyopsi Hangi Durumlarda Kullanılır?

Eksizyonel biyopsi cilt ve cilt altında bulunan kitlelerin değerlendirilmesinde önemli bir yere sahiptir. 1 cm’den daha küçük, yerleşim olarak elverişli kitlelere eksizyonel biyopsi uygulanabilir. Deri tümörleri, deri altı yağ dokusunda bulunan tümörler, benign (iyi huylu) kitleler, iltihabi odaklar ve cilt üzerindeki çeşitli lezyonları patolojik olarak inceleme imkanı sunmaktadır. Eksizyonel biyopsi uygulanan başlıca durumlar şu şekildedir:

• Bazal hücreli karsinom (bazal hücre kökenli kanser)
• Yassı epitel hücreli karsinom (yassı epitel kökenli kanser)
• Melanom (melanin salgılayan hücre kanseri)
• Meme kanseri
• Yüzeyel lenf nodu çıkarılması

Eksizyonel Biyopsi Nasıl Yapılır?

Hazırlık

• Eksizyonel biyopsi öncesinde hastaya standart bir ön muayene uygulanır. 
• Uygulama yapılacak lezyonun incelenmesi ve özelliklerinin tanımlanması gerekmektedir. 
• Lezyon büyüklüğü, derinliği, sertliği, hareket durumu ve komşu yapılar biyopsiye uygunluk açısından değerlendirilir. 
• Hastaya işlem ve olası yan etkiler hakkında bilgi verilerek uygulama için yazılı veya sözlü onayı alınmalıdır.

Uygulama

• Biyopsi alınması için uygun mikrocerrahi şartlara elverişli bir odaya alınan hastanın lezyon bölgesi açılır. 
• Ciltteki çizgilenmeler ve gerginlik hekim tarafından elle kontrol edilerek kesi için uygun hat çizgileri belirlenir.
• Genellikle lezyonu 1-2 mm dıştan (kötü huylu olma ihtimali olan kitlelerde derinlik veya büyüklüğe bağlı olarak değişebilir) çevreleyecek şekilde kesi hattı işaretlenir. 
• Uygulama bölgesine ve 1 cm çevresine lokal anestezik ilaçlar enjekte edilir. 
• Biyopsi alanı ve çevresi 5 cm genişliğinde antiseptik solüsyonlar ile temizlenir. 
• Biyopsi alınacak bölgede daha önce belirlenen hatta kesiler açılarak kitlenin tamamı bulunduğu bölgeden çıkarılır. 
• Kanama kontrolünün sağlanmasının ardından bölge yıkanarak temizlenir. Yara kenarları üst üste getirilerek dikiş atılır. Antibiyotik krem uygulanarak gazlı bezle örtülür.
• Biyopsi uygulaması ile elde edilen kitle özel yöntemler ile patoloji kliniklerine ulaştırılır. 
• Materyalin incelenmesi ile kitlenin iyi huylu mu yoksa kanser mi olduğu ortaya konabilir. 
• Eksizyonel biyopsi sonucu sonraki süreçte tedavinin ilerleyişini belirleyecektir.

Eksizyonel Biyopsi Hangi Durumlarda Kullanılmaz?

Eksizyonel biyopsi bazı cilt bölgelerinde kullanılması başta estetik olmak üzere çeşitli sorunlara sebep olabilmektedir. 

• Yaygın cilt hastalığı olanlarda, 
• Alınan örneğin patolojik olarak anlamsız olduğu durumlarda,
• Kozmetik sorunlara yol açabilecek bölgelerde eksizyonel biyopsi uygulanmamalıdır.

Diz seviyesinin altındaki bölgelerde biyopsi uygulaması sonrası enfeksiyon riski yüksektir. Esneme ve deforme olma eğilimindeki bu bölgelerde yara iyileşmesi bozulacağından dolayı eksizyonel biyopsi tercih edilmemelidir. Bunun dışında kozmetik ve iyileşme sorunları bakımından biyopsi uygulanması tercih edilmeyen bölgeler arasında merkezi yüz bölgesi ve ön kol yer almaktadır.

Eksizyonel Biyopsi Riskleri Nelerdir?

Kanama ve Enfeksiyon

Eksizyonel biyopside ortaya çıkabilecek kanama ve enfeksiyon tüm girişimsel uygulamaların ortak riskleri arasında yer almaktadır. Özellikle biyopsi bölgesinin kanlanma oranı, kitlenin damarlarla ilişkisi, biyopsi derinliği ve büyüklüğü kanama riski ile yakından ilişkili durumlardır. Ayrıca uygulama sonrası aşırı zorlamaya bağlı dikişlerde ayrılma dolayısıyla kanama görülebilir. 

Eksizyonel biyopsi sonrası bozulan cilt bütünlüğü mikroorganizmalar için vücuda giriş yollarından biridir. Özellikle yara bakımı ve genel hijyene dikkat etmeyenlerde enfeksiyon riski oldukça yüksektir. Uygulama bölgesinde kızarıklık, yanma, yara ağzının açılarak içinden akıntı gelmesi enfeksiyon göstergesidir.

Sinir Hasarı

Cerrahi girişim uygulanan bölgenin özelliklerine göre zarar gören yapılar çeşitli risklere sebep olabilir. Kitleye yakın konumda bulunan sinirler, kan damarları uygulama sırasında zarar görebilir. Bu durum kitlenin yapısı ile de yakından ilişkilidir. Buna bağlı olarak bölgesel duyu ve hareket kaybı gibi durumlar nadir olarak ortaya çıkabilmektedir.

Estetik Sorunlar

Eksizyonel biyopsi kesisi sonrası uygulama bölgesinde iz kalması, yara kenarlarının uyumlu şekilde birleşmemesi, potluk veya kabarıklık gibi durumlar ortaya çıkabilir. Özellikle dikişlerin ayrılması ve enfeksiyon gibi durumlar yaradan iz kalmasına ve estetik sorunlara sebep olabilir.

Keloid Oluşumu

Keloid yara iyileşmesi sürecinde ortaya çıkan sorunlara bağlı olarak görülebilir. Yaranın iyileşmesi ile yeni hücre oluşumunun durması beklenir. Hücre çoğalması çeşitli sebeplerden dolayı devam ederse bu bölgede doku birikimi ortaya çıkar. Yara bölgesinde ortaya çıkan pembe-kırmızı veya ten rengi yumruya keloid adı verilmektedir.

Eksizyonel Biyopsi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Eksizyonel biyopsi sonrası yan etkiler açısından kısa süre gözetim altında tutulan hasta taburcu edilebilir. 
• Genellikle küçük boyutlu biyopsi kesileri bulunduğu bölgeye göre kişinin günlük hayatını kısıtlayabilmektedir. 
• Yara kenarlarını gerdirici hareketlerden ve su temasından kaçınmak gerekir.
• Uygulama sonrası 1-2.günde yara açılarak izotonik solüsyonlarla yıkanmalıdır. 
• Hassas bir şekilde kurutulan bölgeye antibiyotik krem uygulaması yapılarak gazlı bezle basit bir pansuman yapılabilir. Dikişlerin alınma zamanına kadar günlük pansuman uygulanarak yara bakımı sağlanmalıdır.
• Eksizyonel biyopsi sonrası dikişlerin hekim tarafından alınması gerekmektedir. 
• Dikiş alınma zamanı uygulama bölgesine göre farklılık gösterir. Yüz bölgesinde bulunan dikişler 3-5 gün, boyunda bulunan dikişler 7 gün, saçlı deri, gövde ve kol-bacaklarda bulunan dikişler ise 10-14 günün ardından alınabilir.
• Dişlerin alınmasının ardından günlük hayata yavaşça dönülebilir. 
• Genellikle 4 hafta süre ile ağır egzersiz ve aktivitelerden kaçınılması yaranın sağlıklı ve hızlı bir şekilde iyileşmesi açısından önemlidir.