Elektrofizyoloji Nedir?

Kalpteki elektriksel sistemin aktivitesinin değerlendirilmesinde kullanılan bir tür test olan elektrofizyoloji, bir dizi klinik prosedür içermektedir.

Elektrofizyoloji prosedürü, kalpteki elektriksel sistemin aktivitesinin değerlendirilmesinde kullanılan bir tür testtir. Kalp atışlarındaki anormallikler ve aritminin teşhisi kardiyak elektrofizyoloji ile gerçekleştirilmektedir. Kalbin elektriksel işlevini yerine getirme konusunda ne kadar başarılı olduğunun teşhis edilmesini sağlayan kardiyak elektrofizyoloji, bir dizi klinik prosedür içermektedir.

Elektrofizyolojik Çalışma Prosedürü

Elektrofizyolojik çalışma, elektrofizyolojinin gerçekleştirilmesi sırasındaki işlemleri de içermektedir. Elektrofizyolojide kalbe giden damarların yolu izlenerek yerleştirilen çok ince elektrot kateterler yardımıyla, kalbin çalışma şeklinin ve varsa patolojik bulguların değerlendirilmesi işlemi yapılır. Kalbe ulaşan bu iletken teller, kalpten gelen elektrik akımının sinyallerini, işlem için özel olarak tasarlanmış bilgisayar sistemi aracılığıyla değerlendirme imkanı tanır. Böylelikle bu teller kalbin atım anında meydana getirdiği anormalliklerin saptanmasına yardımcı olur. 

Elektrofizyoloji Nasıl Yapılır?

Elektrofizyoloji işleminde kalbe giden damarlara kateterler yerleştirilir. Ayrıca kalbin elektriksel aktivitesini ölçmeye yardımcı olan elektrotlar da kateterlere eşlik eder ve kalbin test işleminin gerçekleştirilmesine başlanır. 

Elektrofizyolojide Kateter Nereye Takılır?

Elektrofizyoloji prosedüründe kullanılan kateterler, kalbin elektriksel çalışma aktivitesini gözlemlemeye yararlar. Teşhisin en doğru şekilde yapılması ve gerektiğinde sorunun kaynağının bulunduğu yere müdahale edilebilmesi için kasıktan veya boyundan kateter yerleştirilmektedir. Elektrofizyoloji işleminin yöntemsel süreci hekim tarafından yapılan hasta değerlendirmesi sonrası belirlenmektedir. Ancak hangi yöntemle olursa olsun elektrofizyoloji işleminde amaç kalbin çalışması sırasında meydana gelen elektriksel aksaklıkların teşhis edilmesidir.

Elektrofizyoloji Öncesi ve Sonrası

Elektrofizyoloji yönteminden sağlıklı şekilde yararlanabilmek için öncesi ve sonrasında dikkat etmeniz ve uygulamanız gereken durumlar mevcuttur.

Elektrofizyoloji Öncesi Yapılması Gereken Ön Hazırlıklar

  • Elektrofizyoloji işleminden 6 ila 8 saat öncesinde hiçbir şey yenmemesi ve su da dahil olmak üzere hiçbir şey içilmemesi gerekmektedir. 
  • Kullanılan ilaçlar, bitkisel ürünler ve vitaminler hekime bildirilmelidir. 
  • Hekim önerisi olmadan herhangi bir ilacı elektrofizyoloji öncesi bırakmayın, doz azaltmayın ya da artırmayın. 

Elektrofizyoloji Esnasında

  • Muayene sonucunda elde edilen bulgular neticesinde elektrofizyoloji uygulanmasına karar verildi ise hastaya damar yolu açılmaktadır ve anestezik ilaçlar damar yolu ile iletilmektedir. Hastanın işlem sırasında tepki verebilmesi için yarı uyanık halde bulunması gereklidir. Bu nedenle genel anestezi uygulanmaz.
  • İşlemin başlayacağı nokta steril malzemeler yardımıyla temizlenerek enfeksiyon riski ortadan kaldırılır. Bölgede kıl var ise traşlama işlemi yapılır. Bölge uyuşturularak elektrofizyoloji yaptıranların minimum derecede acı hissetmesi sağlanır.
  • Hekim, damar yoluna bir delik açarak iletimi sağlayacak teli buradan yerleştirmektedir. Tellerin sayısı ve boyutu, uygulanacak işleme göre değişkenlik göstermektedir.
  • Telin uç bölümünde yer alan kamera sayesinde damarlardaki ilerleyiş bilgisayar ekranına yansıtılmaktadır. Bu durum, operasyonun her detayının kontrol altında olmasını sağlamaktadır. Telin ilerleyişi sırasında herhangi bir ağrı veya sızı oluşmamaktadır.
  • Elektrot teller hasta kalbine ulaştığında, test süreci başlamaktadır.
  • Uzman hekim, kalbi hızlandıracak düşük elektrik sinyalleri gönderecektir. Hasta kalbindeki hızlanmanın nedeni bu olacaktır. Bu durumda korkmaya veya gerilmeye gerek yoktur. İşlem sırasında kalbin atım ölçümü yapılmaktadır. 
  • Kalpte meydana gelen elektrik sinyalleri özel elektrot teller yardımıyla izlenmektedir ve kayıt altına alınmaktadır. Bu işlem sırasında kalpte meydana gelen herhangi bir ritim bozukluğu varsa bunun kaynağı araştırılmaktadır.
  • Elektrofizyoloji, tanısal amaçlı ise 30 ila 60 dakika sürerken tedavi amaçlı ise işlemin boyutu ile bağlantılı olarak 1 ila 4 saat arasında tamamlanmaktadır. İşlem sonrasında kateter çıkarılarak kanamanın önlenmesi için tampon uygulanmaktadır. 

Elektrofizyoloji Sonrası

Elektrofizyoloji işlemi sonrası hasta dinlenme odasına alınarak 1 ila 3 saatlik istirahat etmesi istenmektedir. Bu sırada hekim ve hemşire tarafından söylenen talimatlar yerine getirilmelidir. Gerekli uyarıları dikkate alan kişiler istirahatlerini kolayca tamamlayabilmektedir. Dinlenmenin yanı sıra aşağıdaki durumlara dikkat edilmelidir:

  • İşlemin yapıldığı bölgenin kanama ve hasar oluşturmaması için doğru pozisyonda durulmalı ve hareket edilmemelidir.
  • Kan akışının sağlıklı devam etmesi için kol veya bacağın düz bir biçimde konumlandırıldığından emin olunmalıdır.

Dinlenme süreci tamamlandıktan sonra işlem sonuçları uzman hekiminiz tarafından size aktarılacaktır.

Elektrofizyoloji Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Elektrofizyoloji sonrasında uzman hekimin vereceği talimatlar ve öneriler mutlaka uygulanmalıdır. Talimat ve uyarılar, işlem sonrasındaki dönemi konforlu ve sağlıklı geçirmenize yardımcı olmaktadır.

  • Operasyon sonrasında ilaç tedavisi yapılıyor ise ilaçlar doğru ve zamanında kullanılmalıdır.
  • İşlemin ardından 6 saat boyunca yemek yenmemelidir. 6 saatin ardından yeme, içme ve ilaç alma gerçekleştirilebilir.
  • En az 24 saatlik süre geçmeden araç kullanılmamalı ve günlük aktivitelere dönülmemelidir. 
  • İşlemin uygulandığı uzuv ve bölgede birkaç gün sürecek bir ağrı hissedilebilir. Bu olağandır. Ağrının yanı sıra kateterin girdiği bölgede hafif morluklar da oluşabilmektedir.  

Beklenmedik yan etkiler ile karşılaşıldığı durumda en kısa sürede sağlık kuruluşlarına başvurulmalıdır.

Makaleyi faydalı buldun mu?
2
0
Makeleyi Paylaşın

Elektrofizyoloji ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Kateter ablasyonu nedir?

Kalpte merkezi uyarım sisteminde herhangi bir sorun olup olmadığının teşhis edilmesini sağlayan elektrofizyolojide, elektriksel sorunların tedavisi de aynı anda gerçekleştirilebilmektedir. Özellikle bireylerin şikayetçi oldukları sorunlardan biri olarak kalbin hızlı atımı, kalbe ulaşan teller vasıtasıyla kaynağı araştırılabilir bir durumdur. Kalbin merkezi uyarım etkinliğindeki elektriksel sorunlardan kaynaklanabilen taşikardi, bu kateterler yardımıyla tedavi edilebilmektedir. Kateter ablasyonu adı verilen bu işlemde, öncelikle kalpteki elektriksel sorunun tespiti için ekstra atım ya da hızlı atım meydana getirebilecek suni uyarılar kalbe gönderilir. Bu sayede kalbin suni uyaranlara vereceği tepkilerle elektriksel çalışma şeklindeki aksaklıklar araştırılabilmektedir. 

Tespiti yapılan herhangi bir kısa devre mevcutsa bu, kalbin hızlı atmasına ve dolayısıyla ritim bozukluğuna kaynaklık edebilecek bir neden olarak belirlenir. Ritim bozukluğu nedeni olarak ortaya çıkarılan bu elektriksel aksaklık, kateterler üzerinden verilen radyo dalgaları yardımıyla giderilebilir. Bu sayede hem teşhis hem de tedavinin gerçekleştirilmesi sağlanır. 

Kateter ablasyonu, radyo dalgaları yardımıyla kalbin elektriksel çalışma sisteminin tedavi edilmesi işlemine denir. Kateter ablasyonu sayesinde günümüzde ritim bozukluğunun tedavisi kalıcı bir biçimde gerçekleştirilmektedir.

Dr. Ülkü Kılıç