ERCP (Endoskopik Retrograd Kolanjiyopankreatografi), safra yolları ve pankreas kanalındaki problemleri teşhis ve tedavi etmek için kullanılan özel bir endoskopik yöntemdir. Bu teknik, hem görüntüleme hem de müdahale imkanı sunarak tıkanıklık, taş veya darlık gibi sorunların giderilmesinde etkin bir rol oynar. İşte ERCP hakkında merak edilen tüm detaylar:
ERCP Hangi Durumlarda Kullanılır?
ERCP, safra yolları ve pankreasla ilgili şu durumlarda tercih edilir:
- Safra kanalı taşları (koledok taşları)
- Safra yolu darlıkları veya tümörleri
- Pankreas kanalı anomalileri
- Kronik pankreatit komplikasyonları
- Sarılık (tıkanma kaynaklı)
ERCP Öncesi Hazırlık Süreci
Hastaların işlemden 6-8 saat önce aç kalması gerekir. Kan sulandırıcı ilaç kullananların bu ilaçları doktor kontrolünde kesmesi önemlidir. Diyabet hastaları ise insülin dozlarını ayarlamak için hekimleriyle görüşmelidir. İşlem öncesinde sedasyon için hasta onay formu imzalanır.
ERCP Nasıl Uygulanır?
- Hasta sedasyon altında sol yan pozisyona alınır.
- Ağızdan ilerletilen endoskop ile ince bağırsağa ulaşılır.
- Safra kanalı ağzına kontrast madde enjekte edilerek görüntüleme yapılır.
- Gerekirse taş çıkarma, stent yerleştirme veya darlık genişletme işlemleri uygulanır.
- İşlem sonunda hasta 1-2 saat gözlem altında tutulur.
ERCP ile Gerçekleştirilen Tedaviler
- Taş Çıkarılması: Safra kanalındaki taşlar özel sepetlerle alınır.
- Stent Yerleştirme: Tümör veya darlık nedeniyle tıkanan kanallara stent konulur.
- Sfinkterotomi: Safra kanalı ağzı kesilerek taş düşmesi kolaylaştırılır.
ERCP Riskleri ve Olası Komplikasyonlar
- Pankreatit: İşlem sonrası %3-5 oranında hafif-şiddetli pankreatit gelişebilir.
- Kanama: Sfinkterotomi sonrası kanama riski %1-2’dir.
- Enfeksiyon: Safra yolu enfeksiyonu (kolanjit) antibiyotikle tedavi edilir.
- Delinme: Endoskopik müdahale sırasında nadiren organ delinmesi görülebilir.
ERCP Sonrası İyileşme Süreci
Hastalar genellikle aynı gün taburcu edilir. İşlem sonrası 24 saat boyunca araç kullanılmamalı ve ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır. Karın ağrısı, ateş veya kusma gibi belirtilerde acilen hastaneye başvurulmalıdır.
Alternatif Yöntemler
- MRCP: Görüntüleme için manyetik rezonans kullanılır, tedavi imkanı yoktur.
- EUS (Endoskopik Ultrason): Safra yolu değerlendirmesinde kullanılır, biyopsi alınabilir.
- Cerrahi: Laparoskopik veya açık cerrahi, ERCP’nin başarısız olduğu durumlarda tercih edilir.
ERCP’nin Avantajları
- Minimal invaziv bir yöntem olması nedeniyle iyileşme süresi kısadır.
- Teşhis ve tedavi aynı seansta gerçekleştirilebilir.
- Ameliyat gerektiren durumların bir kısmını ortadan kaldırır.