Frostig Görsel Algı Testi, çocuklarda görsel algı becerilerini değerlendirmek için kullanılan önemli bir psiko-pedagojik araçtır. Özellikle öğrenme güçlüğü, dikkat eksikliği veya okul öncesi dönemde gelişimsel risk taşıyan çocukların değerlendirilmesinde yaygın olarak tercih edilir. Bu test, çocuğun görsel bilgiyi işleme, organize etme ve yorumlama yeteneğini ölçerek eğitimcilere ve uzmanlara yol gösterici veriler sunar.
Frostig Testi Hangi Alanları Ölçer?
Test, görsel algının beş temel bileşenini değerlendirmek üzere tasarlanmıştır:
- Göz-Motor Koordinasyonu: El-göz uyumunu ölçen çizim ve kopyalama becerileri.
- Şekil-Zemin Ayrımı: Bir resimdeki ana figürü arka plandan ayırt edebilme yeteneği.
- Şekil Sabitliği: Nesnelerin farklı açılar veya boyutlarda bile aynı kaldığını anlama.
- Mekân İlişkileri: Nesnelerin konumunu ve birbirine göre mesafesini algılama.
- Uzaysal İlişkiler: Şekillerin bütünlüğünü ve parçalar arasındaki bağlantıları kavrama.
Test Kimlere ve Hangi Durumlarda Uygulanır?
Frostig testi genellikle 4-10 yaş arası çocuklara uygulanır. Okul öncesi dönemde okuma yazma becerilerinde gecikme yaşayan, harfleri karıştıran (b-d, p-q), tahtadan not almakta zorlanan veya görsel hafıza sorunu olduğu düşünülen çocuklar için önerilir. Ayrıca disleksi, dispraksi veya dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) şüphesi olan çocukların değerlendirilmesinde de kullanılır.
Test Nasıl Uygulanır?
Test, lisanslı bir psikolog, psikolojik danışman veya özel eğitim uzmanı tarafından bireysel olarak uygulanır. Ortalama 30-45 dakika süren test sırasında çocuktan belirli talimatlara göre şekilleri kopyalaması, eksik parçaları tamamlaması veya yönergelere uygun çizimler yapması istenir. Örneğin, noktalı bir şeklin üzerinden kalemle gitme, karmaşık bir resimdeki saklı nesneleri bulma gibi aktiviteler yer alır. Uygulayıcı, çocuğun hızını, doğruluğunu ve stratejilerini gözlemleyerek puanlama yapar.
Değerlendirme ve Sonuçlar Nasıl Yorumlanır?
Test sonuçları, her bir alt ölçek için standart puanlar ve yaşa göre percentil değerleri şeklinde raporlanır. Örneğin, "şekil-zemin ayrımı"nda düşük puan alan bir çocuğun okuma sırasında satır atlama veya harfleri kaydırma sorunu yaşaması beklenebilir. Uzmanlar bu sonuçları çocuğun bireysel eğitim planına (BEP) entegre ederek hedefli müdahaleler (görsel tarama egzersizleri, puzzle aktiviteleri) planlar.
Ebeveynler ve Eğitimciler İçin Öneriler
- Test öncesinde çocuğa "sınav" gibi hissettirmeden rahat bir ortam sağlanmalı.
- Sonuçlar tek başına tanı koymak için yeterli değildir; nöropsikiyatrik değerlendirme ile desteklenmeli.
- Görsel algı sorunu tespit edilen çocuklar için evde yapboz, labirent oyunları veya lego gibi aktiviteler önerilir.
Frostig Testinin Sınırlılıkları
Test, görsel algıyı kapsamlı şekilde ölçse de motor becerilerden etkilenebilir. Örneğin, ince motor gelişimi zayıf olan bir çocuk, göz-motor koordinasyonu iyi olsa bile çizimlerde düşük puan alabilir. Bu nedenle sonuçlar çocuğun gelişimsel profiliyle birlikte ele alınmalıdır.