Fundus

Fundus Nedir?

Fundus; rahmin tepe noktasında yer alan bölümdür ve genellikle gebelik dönemi içerisinde ölçümlenmesi gereken bir değeri mevcuttur. Gebelik dönemi içerisinde, gebeliğin süresine de bağlı olarak değişik değerlerde ele alınır. Uzman bir hekim tarafından düzenli aralıklar ile fundus ölçümlerinin yapılması, gebelik sürecinin rutin kontrollerinin düzenli ve düzgün bir şekilde yapılabilmesi açısından oldukça önemlidir.

Fundus Normal Değerleri Kaç Olmalı?

Fundus normal değerleri, gebeliğin süresine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Gebelik haftasına göre kabul edilen fundus yüksekliği tablosu esas alınarak değerlendirmeler yapılmaktadır.

Gebelik haftasına göre fundus yüksekliği aşağıdaki gibidir:

• 12 haftalık gebelikte fundus yüksekliği pubis ismi verilen kemiğin üst sınırında derin palpasyon ile palpe edilebilmektedir.
• 16 haftalık gebelikte fundus yüksekliği pubis kemiğinin üst sınırı ile göbek arası aralığın orta kısmındadır.
• 20 haftalık gebelikte fundus yüksekliği göbeğin iki parmak kadar altındadır.
• 24 haftalık gebelikte fundus yüksekliği göbek hizasındadır.
• 32 haftalık gebelikte fundus yüksekliği göbek ile ksifoid adı verilen çıkıntının ortasındadır.
• 36 haftalık gebelikte fundus yüksekliği sternum ksifoid çıkıntı seviyesindedir. 
• 40 haftalık gebelikte fundus yüksekliği 32. ila 36. hafta arasında olması gereken yerlerde seyretmektedir. Bebeğin başı pelvis içerisine yerleştiğinde ise 32. hafta düzeyinde yani göbek ile ksifoid adı verilen çıkıntının ortasındadır. 

Fundus Yüksekliği Nasıl Ölçülür?

Fundus, alanında uzman bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı (jinekolog) tarafından parmak uçları ile ölçümlenmektedir. Yapılan ölçüm sonucunda, rahmin tepe noktasının kontrolü sağlanarak yani fundus yüksekliği hesaplama ile gebelikle ilgili bazı değerlere ulaşılır. Bu değerler;

• Bebeğin kaç aylık olduğu
• Bebeğin kilosunun kaç olduğu
• Gebeliğin kaçıncı ayında olunduğu şeklindedir.

Elde edilen değerler gebenin durumuna, kişiden kişiye, anatomik ve fiziki yapıya göre değişiklik gösterebilir niteliktedir.

Fundus ve pubis ismi verilen diğer nokta arasında bir mezura yardımı ile ölçülerek ele alınan bu değer; bazı özel formüllerin de katkısı ile hesaplanır. Genellikle ultrason cihazının olmadığı yerlerde ve doktora erişimin kolay olmadığı durumlarda ebeler tarafından uygulanmaktadır.

Fundus muayenesinin amacı; kişinin gebeliğinin içinde bulunulan hafta ile uyumlu olup olmadığını ve de bebeğin haftasına göre genel sağlık durumunu kontrol etmektir. Bu açıdan hem anne adayı hem de bebek sağlığı açısından oldukça önemlidir.

Hamilelikte Fundus Nasıl Olmalı?

Fundal yükseklik; hamilelik sürecinde aşırı bir şekilde kapalı ise ya da herhangi bir ilerleme göstermiyorsa bu bir sorunun işareti niteliğinde olabilir. Fetüs, çok fazla büyüme gösteriyor olabilir ya da tıbbi açıdan bir komplikasyona bağlı olarak yetişmiyor olabilir. İkiz, üçüz ya da dördüz gibi çoğul gebeliklerde uç yükseklikte bükülme yaşanabilir. Gebeliğin beklendiği gibi ilerlemediği durumlarda hekim kontrolü sağlanmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.

Fundus Düşüklüğü Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

Fundus ölçümü sonucunda elde edilen değerlerin düşük olması farklı farklı sağlık sorunlarının varlığı niteliğinde olabilir. Fundus düşüklüğü genellikle 27 santimetre ve altında seyreder şekildedir. Kesinlikle göz ardı edilmemesi gereken bir durumdur ve bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı (jinekolog) tarafından kontrol edilmesi, yapılan muayene sonucunda doktorun önerdiklerine harfiyen uyulması oldukça önemlidir.

Fundus düşüklüğü;

• Anormal şekilde ilerleyen bir gebelik süreci
• Bebeğin yeterli şekilde gelişememesi
• Anne adayının düzensiz bir şekilde beslenmesi
• Anne adayının sigara ve alkol gibi maddeler kullanıyor olması gibi durumlara bağlı olarak görülebilir. 

Fundus düşüklüğü erken doğum, prematüre doğum, kilo altı doğum (az kiloda doğum), anomalili doğum, sakatlık gibi rahatsızlıklara sebebiyet verebilir niteliktedir.

Fundus Düşüklüğü Belirtileri

Fundus düşüklüğünün gebelik haftasına göre santimetre açısından değerlendirilip ölçüldüğünde; olması gereken değerin altında olması dışında herhangi özel bir belirtisi bulunmamaktadır. Her gebenin, hamilelik döneminde farklı gelişimler göstereceği ve doğacak olan her bebeğin birbirinden farklı olabileceği unutulmamalıdır.

Fundus Düşüklüğü Tedavisi

Fundus düşüklüğünde, anne karnındaki bebeğin gelişim süreci ile ilgili olarak sıkıntılı bir süreç olabilir. Bu sebeple anne adayının alanında uzman bir hekim tarafından muayene edilmesi, gereken ölçümlerin yapılması ve bebeğin gelişim haritasının belirlenmesi gerekir. Buna bağlı olarak bebeğin gelişimini desteklemek ve de annenin sağlığını kontrol altında tutabilmek amacı ile beslenme düzeninde değişiklikler yapılması, diyet şeklinin değiştirilmesi önerilebilir.

Fundus Düşüklüğü Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Fundus düşüklüğü tedavi edilmez ise; anne karnındaki bebeğin gelişim sürecindeki problemlerin oluşumu söz konusu hale gelir. Bu sebeple göz ardı edilmeden ciddiye alınarak ve şayet mümkünse mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir.

Fundus Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

Fundus ölçümünden elde edilen sonucun yüksek olarak değerlendirilip kabul edilmesi için 30.hafta itibari ile 33 santimetre üzerinde olması gerekmektedir. Gebelikte fundus yüksekliği gebeliğin haftasına göre değişiklik gösterir nitelikte olduğu ve her haftanın kendine has bir ölçüsü olduğu unutulmamalıdır.

Doğumdan sonra fundus yüksekliği zaman içerisinde özellikle lohusalık dönemi sonlandıktan sonra normal düzeyine inecektir.

Fundus yüksekliği;

• Anormal şekilde ilerleyen bir gebelik süreci
• Bebeğin olması gereken değerlerden fazla bir şekilde gelişiyor olması
• Anne adayının beslenmesine dikkat etmemesi ve aşırı miktarda gıda alımı
• Anne adayının egzersiz yapmaması gibi durumlara bağlı olarak görülebilir. 

Fundus yüksekliği aşırı kiloda doğum ve normal doğumun yapılamaması gibi rahatsızlıklara sebebiyet verebilir.

Fundus Yüksekliği Belirtileri

Fundus yüksekliğinin gebelik haftasına göre santimetre açısından değerlendirilip ölçüldüğünde; olması gereken değerin üstünde olması dışında herhangi özel bir belirtisi bulunmamaktadır. Genellikle annenin karnının aşırı bir şekilde büyüme göstermesi ve anne karnındaki bebeğin haftasına göre beklenen kilo ve boy açısından oldukça yüksek olması en belirgin şekilde görülen belirtilerdendir. Her gebenin, hamilelik döneminde farklı gelişimler göstereceği ve doğacak olan her bebeğin birbirinden farklı olabileceği bu noktada unutulmamalıdır.

Fundus Yüksekliği Tedavisi

Fundus yüksekliğinde anne karnındaki bebeğin herhangi bir sağlık probleminin olup olmadığının kontrolü mutlaka alanında uzman bir hekim tarafından yapılmalıdır. Gebelik sürecini takip ve kontrol eden hekim, gerekli ölçümleri yaparak bebeğin gelişim haritasını belirleyecektir. Buna bağlı olarak bebeğin gelişiminin kontrol altına alınması, çok fazla büyümenin önlenmesi de annenin sağlığını kontrol altında tutabilmek amacı ile beslenme düzeninde değişiklikler yapılması, diyet şeklinin değiştirilmesi, egzersiz yapılması, düzenli olarak yürüyüşlere gidilmesi ya da yürüyüş yapılıyorsa sıklığının arttırılması önerilebilir.

Fundus Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Fundus yüksekliği tedavi edilmez ise; anne karnındaki bebeğin gelişim sürecindeki problemlerin oluşumu söz konusu hale gelir. Aşırı büyüme, devlik gibi problemler söz konusu olabileceğinden göz ardı edilmeden ciddiye alınarak ve şayet mümkünse mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir.