Geniz eti (adenoid), burun boşluğunun arka kısmında yer alan ve bağışıklık sisteminin bir parçası olan lenfoid dokudur. Özellikle çocukluk döneminde sık enfeksiyon geçirilmesi veya alerjik nedenlerle büyüyebilir. Bu durum, nefes almada zorluk, uyku apnesi veya tekrarlayan sinüzit gibi sorunlara yol açtığında geniz eti ameliyatı (adenoidektomi) gündeme gelebilir.
Geniz Eti Ameliyatı Hangi Durumlarda Gereklidir?
- Tekrarlayan Enfeksiyonlar: Yılda 4-5’ten fazla sinüzit, orta kulak iltihabı veya üst solunum yolu enfeksiyonu.
- Nefes Alma Güçlüğü: Burundan nefes alamama, ağız açık uyuma ve horlama.
- Uyku Apnesi: Uyku sırasında solunumun geçici durması ve buna bağlı büyüme-gelişme geriliği.
- İlaç Tedavisine Yanıtsızlık: Antibiyotik veya kortizonlu spreylerle düzelmeyen şikayetler.
Ameliyat Öncesi Hazırlık Süreci
Ameliyat kararı, kulak burun boğaz uzmanının fizik muayene ve endoskopik incelemesiyle verilir. Çocuklarda genellikle 2-6 yaş arasında uygulanır. Kan sulandırıcı ilaçların 1 hafta önce kesilmesi ve 6 saatlik açlık süresi gerekir. Ebeveynlerin ameliyat öncesi çocuğu psikolojik olarak hazırlaması önemlidir.
Geniz Eti Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ameliyat, genel anestezi altında gerçekleştirilir ve ortalama 20-30 dakika sürer. İki temel yöntem kullanılır:
- Klasik Cerrahi (Küretaj): Özel bir aletle geniz eti dokusu kazınarak çıkarılır.
- Lazer veya Radyofrekans: Doku buharlaştırılarak kanama riski azaltılır.
Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci
- İlk 24 Saat: Boğaz ağrısı ve hafif kanama normaldir. Soğuk ve yumuşak gıdalarla beslenme önerilir.
- 1. Hafta: Okula veya işe dönüş için 3-5 gün yeterlidir. Ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır.
- 1. Ay: Kontrol muayenesinde iyileşme durumu değerlendirilir.
Riskler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Geniz eti ameliyatı düşük riskli bir prosedür olmakla birlikte, nadiren şu komplikasyonlar görülebilir:
- Kanama: Özellikle ilk 24 saatte kontrol edilmeyen kanama acil müdahale gerektirir.
- Enfeksiyon: Ateş veya kötü kokulu akıntı durumunda antibiyotik başlanır.
- Nazal Tıkanıklık: Geçici olarak burun açıcı spreyler kullanılabilir.
Geniz Eti Ameliyatının Faydaları
- Nefes alma ve uyku kalitesinde belirgin iyileşme.
- Tekrarlayan enfeksiyonların ve kulak problemlerinin azalması.
- Çocuklarda büyüme-gelişme hızının normale dönmesi.
Sık Sorulan Sorular
- Ameliyat sonrası geniz eti tekrar büyür mü? Nadiren (%1-2) doku yeniden büyüyebilir.
- Bademciklerle birlikte alınır mı? Sık bademcik iltihabı varsa ikisi birlikte çıkarılabilir.
- Yetişkinlerde de yapılır mı? Geniz eti genellikle ergenlikle küçülür, ancak gerektiğinde yetişkinlere de uygulanabilir.