Göz felci, göz hareketlerini kontrol eden kasların veya bu kasları yöneten sinirlerin hasar görmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bu sorun, gözde kısmi veya tam hareket kaybına, çift görmeye ve görme yetisinde bozulmaya yol açabilir. Göz felcinin altında yatan nedenlerin doğru teşhisi ve zamanında müdahalesi, tedavi başarısını önemli ölçüde artırır.

Göz Felcinin Yaygın Belirtileri

• Çift Görme (Diplopi): Göz kaslarının uyumsuz çalışması nedeniyle nesneler çift görünür.
• Göz Kapağı Düşüklüğü (Ptozis): Üst göz kapağının aşağı doğru sarkması ve gözün tam açılamaması.
• Gözde Kayma (Şaşılık): Bir veya iki gözün normal pozisyonundan sapması.
• Baş Ağrısı ve Baş Dönmesi: Göz hareketlerindeki uyumsuzluk denge sorunlarına yol açabilir.
• Işığa Hassasiyet: Parlak ışıklarda rahatsızlık hissi ve gözlerde kısılma.

Göz Felcine Neden Olan Faktörler
Göz felcinin en yaygın nedeni, göz kaslarını kontrol eden sinirlerdeki hasarlardır. Bu hasarlar; kafa travması, diyabetik nöropati, beyin tümörleri veya inme gibi nörolojik sorunlardan kaynaklanabilir. Multipl skleroz (MS) gibi otoimmün hastalıklar da sinir iletişimini bozarak göz felcine yol açabilir. Enfeksiyonlar (menenjit, Lyme hastalığı) ve doğuştan gelen anatomik anomaliler diğer olası nedenler arasındadır.

Teşhis Yöntemleri
Göz felcinin teşhisi için öncelikle detaylı bir nörolojik muayene yapılır.

• Görüntüleme Teknikleri: Manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya bilgisayarlı tomografi (BT) ile beyin ve sinir yapıları incelenir.
• Kan Testleri: Enfeksiyon veya otoimmün hastalık şüphesinde CRP, sedimantasyon ve antikor testleri istenir.
• Göz Hareket Testleri: Özel cihazlarla göz kaslarının koordinasyonu ve tepki süreleri ölçülür.

Tedavi Seçenekleri
Tedavi, altta yatan nedene ve hastalığın şiddetine göre planlanır:

• İlaç Tedavisi: Enfeksiyon kaynaklı durumlarda antibiyotikler, inflamasyon varsa kortikosteroidler kullanılır.
• Botulinum Toksin Enjeksiyonu: Şaşılık ve kas spazmlarını geçici olarak düzenlemek için uygulanır.
• Cerrahi Müdahale: Sinir sıkışması veya kas hasarı olan vakalarda göz kaslarının yeniden konumlandırılması yapılır.
• Fizik Tedavi: Göz egzersizleri ve sinir stimülasyonu ile kas fonksiyonları desteklenir.

Göz Felcinden Korunma İpuçları
Göz felcini önlemek için altta yatan sistemik hastalıkların kontrol altına alınması önemlidir. Diyabet hastalarının kan şeker seviyelerini düzenlemesi, yüksek tansiyonun kontrol edilmesi ve düzenli nörolojik kontroller yaptırılması riski azaltır. Kafa travmalarından korunmak için spor aktivitelerinde koruyucu ekipman kullanılmalıdır. Ayrıca, göz enfeksiyonlarının zamanında tedavisi ve hijyen kurallarına uyulması önem taşır.

Göz Sağlığını Destekleyen Yaşam Tarzı Önerileri
Dengeli beslenme, özellikle A ve E vitamini açısından zengin gıdalar (havuç, ıspanak, badem) göz sağlığını korur. Sigara kullanımı, göz damarlarında daralmaya neden olduğundan bırakılmalıdır. Dijital ekran kullanımında 20-20-20 kuralı (20 dakikada bir 20 saniye 20 metre uzağa bakmak) göz yorgunluğunu azaltır.