H Vitamini

H vitamini, B grubu vitaminlerinden oluşan ve besin ögelerinin enerji haline getirilmesini sağlayan bir vitamindir.

H Vitamini Nedir?

H vitamini, B grubu vitaminlerinden oluşan ve besin ögelerinin enerji haline getirilmesini sağlayan bir vitamindir. Aynı zamanda Biotin olarak da bilinir. Bağırsaklarda bulunan yararlı bakteriler, biotin üretimi sağlayabilir. Bunun dışında insan vücudunda kendiliğinden sentezlenmesi mümkün olmadığı için, ihtiyaç duyulan H vitamininin besinler aracılığı ile alınması gerekir.  

Vücuda alınan biotin, kan aracılığı ile hücrelere ulaşır. Fazla gelen biotin ise birikmez ve idrar aracılığı ile vücuttan atılır. Glikoz ve yağ asitlerinin oluşmasını sağlamakla birlikte tırnak, saç ve cilt sağlığında da etkili bir rol oynamaktadır. Bu nedenle günümüzde kozmetik ürünlerin içeriğinde ya da H vitamini hapı şeklinde kullanımı yaygındır.   

H Vitamini Ne İşe Yarar?

H vitamini faydaları, yalnızca güzellik sektörü ile sınırlı değildir. Aynı zamanda yaşamsal fonksiyonları yerine getirmek için ihtiyaç duyulan metabolik faaliyetlerde de önemli bir yer tutmaktadır. Bu faydalar kısaca şu şekilde sıralanabilir:

  • Cilt, saç ve tırnak dokularının daha sağlıklı olması,
  • Beyin fonksiyonlarının sağlıklı şekilde sürdürülebilmesi,
  • Metabolizmanın aktif olması,
  • Göz sağlığının korunması,
  • Sinir sistemi aracılığı ile iletilerin sağlıklı bir şekilde beyne ulaştırılması,
  • Günlük yaşam faaliyetlerinin sürdürülebilmesi için besinlerin glikoz ve yağ asitlerine dönüştürülmesi,
  • Kötü kolesterol oluşumunun engellenmesi,
  • Doku ve kasların onarılması,
  • Anne karnındaki bebeğin gelişimini desteklemesi,
  • Kanda bulunan glikoz seviyesinin dengelenmesi,
  • Karaciğer sağlığının korunmasıdır.

Biotin, her canlının hayatta kalması ve ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlaması için gereken bir kompleks vitamindir. Bu nedenle günlük beslenme planı içerisinde H vitamini içeren gıdaların tüketimi kesinlikle aksatılmamalıdır. 

H Vitamini Normal Değerleri Kaç Olmalı?

Hastadan alınan kan örneğinde 400,00 ila 1.000,00 aralığında biotin tespit ediliyorsa, sağlıklı miktarda olduğu düşünülür. Ancak bu aralığın daha altında çıkan biotin seviyesi, H vitamini eksikliğinin habercisi olarak değerlendirilecektir. 

H Vitamini Nasıl Ölçülür?

H vitamini ölçümü yapmak için standart kan tahlili uygulamalarına başvurulur. Bunun için öncelikle hastadan kan örneği alınması gerekir. Alınan numune laboratuvar ortamında detaylı şekilde incelenir. Bu sayede kişinin yeterli biotin alıp almadığı kolayca tespit edilmiş olur.

Biotin ölçümü yapmak için genellikle kollarda bulunan toplardamarlardan numune alınır. Ancak kişinin genel sağlık durumu, damar yapısı ve benzeri etmenlere bağlı olarak el üzerinden ya da farklı damarlardan da örnek alınabilir. 

Hamilelikte H Vitamini Değerleri Nasıl Olmalı?

Hamilelik döneminde H vitamini, bebeğin gelişimi ve yaşamsal fonksiyonlarının sürdürülmesi için en önemli etmenlerden biridir. Bu nedenle anne adayının gebelik süreci boyunca yeterli biotin alması, gerekli durumlarda ise takviye olarak kullanması gerekir. 

18 yaşını tamamlamış ve gebelik sürecinde bulunan anne adayları, gün içerisinde 30 mcg biotin almalıdır. Emzirme sürecinde ise bu miktar 35 mcg olmalıdır. Bu sayede hem anne adayının hem de bebeğin günlük H vitamini ihtiyacını karşılamak mümkün olacaktır. 

Bebeklikte H Vitamini Değerleri Nasıl Olmalı?

Bebeklik döneminde H vitamini yeterliliği hem sağlıklı bir gelişimin sağlanması hem de yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesi açısından büyük önem taşımaktadır. 18 yaşına kadar olan süreçte alınması gereken günlük biotin miktarı ise şu şekildedir:

  • 1 yaşına kadar olan bebeklerde günlük 7 mcg,
  • 1 ila 3 yaş aralığındaki çocuklarda günlük 8 mcg,
  • 4 ila 8 yaş aralığındaki çocuklarda günlük 12 mcg,
  • 9 ila 13 yaş aralığındaki çocuklarda 20 mcg,
  • 14 ila 18 yaş aralığındaki çocuklarda ise 25 mcg alınması gerekir.

Bebeklik ve çocukluk döneminde yeterli H vitamini alınmaması kas ve doku onarımının yeterli olmaması, beyin ve sinir gelişiminin desteklenmemesi, yeterli enerji ihtiyacının sağlanamaması, büyüme ve gelişim süreçlerinin sağlıklı şekilde ilerlememesi gibi sorunlara yol açacaktır. 

H Vitamini Eksikliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

H vitamininin yetersiz alımı, yaşamsal fonksiyonları ve genel sağlık durumunu önemli ölçüde tehdit eden problemlere yol açabilir. H vitamini eksikliğine neden olan durumlar ise şu şekilde sıralanabilir:

  • Bazı İlaçların Kullanımı: Epilepsi tedavisinde kullanılan nöbet önleyici ilaçlar ve antibiyotik ilaçların uzun süre boyunca düzenli kullanımı, bazı vitaminlerin emilimini önlemektedir. Bu nedenle gün içerisinde alınan H vitamini kullanılamaz ve biotin eksikliği ortaya çıkabilir. 
  • Kronik Sindirim Sistemi Hastalıklarının Varlığı: Kişide kolit ve Crohn gibi kronik sindirim hastalıkları görülüyorsa, H vitamini eksikliği meydana gelebilir. Bu durum tamamen besinlerin sağlıklı şekilde emilememesi ve işlenememesi ile alakalıdır. 
  • IV Beslenmenin Yapılması: Çeşitli sağlık sorunları nedeniyle hastanın tüple ya da damar yolu ile beslenmesi durumuna intravenöz beslenme adı verilir. Bu durumlarda hasta katı gıdaları tüketemediği için H vitamini eksikliği görülebilir. Yapılan takviyeler ile biotin eksikliğinin giderilmesi mümkün olacaktır. 
  • Tek Tip Beslenme Programlarının Uygulanması: Uzun süre boyunca devam ettirilen ve tek tip beslenmeye dayanan diyet programları, vücutta biotin eksikliği oluşmasına neden olabilir. Bu durumlarda beslenme alışkanlıklarının yeniden düzenlenmesi ve sağlıklı bir yaşam tarzının benimsenmesi gerekir. Aksi halde ciddi sağlık sorunları meydana gelerek hastanın hayatını risk altına sokacaktır. 
  • Biyotinidaz Eksikliğinin Görülmesi: Vücuda alınan biotin, dolaşım sisteminde ilerleyerek birkaç kez kullanır ve ardından idrar aracılığı ile vücuttan atılır. Kişide biyotinidaz eksikliğinin görülmesi ise yeniden kullanıma engel olarak, işlev kayıplarını açığa çıkarır.  Kalıtsal bir hastalık olmakla birlikte, genellikle bebeklikte ya da çocukluk döneminde teşhis edilmektedir. 
  • Genetik Faktörler: Genetik aktarımla geçiş sağlayan ve vücuda alınan biotinin doğru şekilde kullanılamamasına yol açan sağlık sorunlarıdır. HCS (Holokarboksilaz Sentetaz) eksikliği ve PKU (Fenilketonüri) gibi durumlar biotin eksikliğine neden olmaktadır. Nadir görülen bir sağlık sorunu olsa da biotin taşıma eksikliği de H vitamini eksikliğine sebep olabilir. 

H vitamini eksikliğine yol açan hastalıklar doğru şekilde tedavi edilirse, biotin eksikliği sorunu da giderilmiş olur. Ancak tedavi sürecinde H vitamini desteği yapılması gerekebilir. Uygulanacak tedavi türü altta yatan sağlık sorununa ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak belirlenecektir. 

H Vitamini Eksikliği Belirtileri?

H vitamini eksikliği, altta yatan sağlık sorunlarına bağlı olarak farklı belirtiler gösterebilir. Ancak genel olarak en sık karşılaşılan semptomlar şu şekildedir:

  • Saçlarda dökülmeler, beyazlama ve çabuk kırılma gibi sorunların oluşması,
  • Tırnakların çabuk kırılması ve sağlıklı şekilde uzamaması,
  • Ciltte kuruluk nedeniyle oluşan dökülmelerin görülmesi; bu döküntülerin özellikle ağız, burun ve göz çevresinde yoğunlaşması,
  • Ayaklar ve ellerde uyuşma hissinin oluşması; bazı durumlarda bu karıncalanma hissinin bacaklar ve kollara yayılması,
  • Kötü kolesterol seviyesinin yükselmesi,
  • Kronik şekilde yorgun hissedilmesi ve uykunun yetmemesi,
  • Kişide depresif bir ruh halinin görülmesi,
  • Nöbetler ve denge kayıpları gibi nörolojik sorunların oluşması,
  • Halüsinasyon görülmesi,
  • Mide bulantısı ve iştahın azalması,
  • Sindirim sistemi problemlerinin sık yaşanması,
  • Düşünme ve hareket etme fonksiyonlarında kayıpların görülmesi,
  • Kaslarda ağrı oluşumunun başlaması,
  • Mantar ve bakteri kaynaklı enfeksiyonlara karşı dirençsizlik oluşması,
  • 6 aydan daha küçük bebeklerde kepeklenme ve yağlanma sorunlarının görülmesidir.

H vitamini eksikliği nedeniyle ortaya çıkan belirtiler, altta yatan farklı bir sağlık sorunundan dolayı oluşmuyorsa beslenme ve günlük yaşam alışkanlıklarının düzenlenmesi gerekir. Bu müdahalenin yetersiz kaldığı durumlarda ise biotin takviyeleri reçete edilecektir.

H Vitamini Eksikliği Tedavisi 

H vitamini eksikliği tedavisinde, hastanın ihtiyacına ve altta yatan sağlık sorunlarına bağlı olarak müdahale yapılır. Tedavide kullanılan yöntemler ise genel olarak şu şekilde sıralanabilir:

  • Günlük Yaşam Alışkanlıklarının Düzenlenmesi: Kişinin günlük beslenme programı, uyku düzeni, su içme alışkanlığı, sigara kullanımının sınırlandırılması ve stres seviyesinin azaltılması gibi müdahaleler biotin eksikliğinin giderilmesinde etkilidir. Bu nedenle tedavi olarak ya da uygulanan diğer tedavilere ek olarak uygun öneriler sunulacaktır.
  • Biotin Takviyesinin Yapılması: Multivitamin takviyeleri ya da besin takviyeleri olarak kullanılabilir. Kişinin ihtiyacına uygun olacak dozda ürünler, uzman hekim değerlendirmesi sonrasında tavsiye edilecektir. Bu takviyelerin düzenli olarak alınması, biotin eksikliği ve buna bağlı olarak gelişen semptomların giderilmesinde oldukça etkili sonuçlar vermektedir. 
  • Altta Yatan Sağlık Sorunlarının Tedavi Edilmesi: Vücutta biotin eksikliğine yol açan hastalıkların tedavi edilmesi, H vitamini eksikliğinin giderilmesini sağlayacaktır. Bunun için mevcut hastalığın doğru şekilde teşhis edilmesi ve en etkili tedavi seçeneğinin uygulanması gerekir. 

H vitamini eksikliği için uygulanacak yöntemler, mutlaka uzman bir hekim tarafından önerilmelidir. Özellikle biotin takviyesi ürünlerinin bilinçsiz kullanımı, diğer ilaçlarla etkileşime girmek ya da farklı sağlık sorunlarını tetiklemek gibi istenmeyen komplikasyonlara yol açabilir. 

H Vitamini Eksikliğine Ne İyi Gelir?

H vitamini eksikliği yaşayan kişiler, beslenmelerini düzenleyerek belirtileri hafifletebilirler. Bu madde birçok gıdada bulunduğundan dolayı herkes için ulaşması kolaydır. H vitamininden zengin gıdalar şunlardır:

  • Kırmızı et
  • Yumurta sarısı
  • Süt ve süt ürünleri
  • Mercimek ve bezelye gibi baklagiller
  • Ceviz ve fındık gibi kuruyemişler
  • Deniz ürünleri
  • Tahıllı gıdalar

Bu gıdaların aşırı tüketimi vücutta biotin depolanmasını sağlamaz. Bu yüzden beslenme uzmanı tarafından önerilen miktarda tüketmek yeterli olacaktır.

H Vitamini Eksikliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Yetersiz beslenmeye bağlı olarak meydana gelen h vitamini eksikliği, hayati tehlike oluşturan bir sorun değildir. Ancak tedavinin aksatılması halinde ortaya çıkan belirtiler ilerler ve hastaların yaşam kalitesini düşürür.

Biotidinidaz eksikliği, genetik olarak aktarılan bir hastalıktır. Bu hastalık h vitamini eksikliğine yol açar. Tedavi edilmemesi halinde, bebek ve çocuklarda beyin gelişimi bozukluklarından ölüme varan ciddi komplikasyonlar (yan etki) görülebilmektedir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
0
0
Makeleyi Paylaşın