Histeroskopi, rahim içinin ve servikal kanalın detaylı bir şekilde incelenmesini sağlayan modern bir jinekolojik prosedürdür. Hem tanı hem de tedavi amaçlı kullanılabilen bu yöntem, minimal invaziv olması ve yüksek görüntü kalitesi sayesinde kadın sağlığı alanında sıkça tercih edilir. İşlem sırasında histeroskop adı verilen ince, esnek bir tüp (kameralı cihaz) vajina yoluyla rahim ağzına ilerletilir. Bu sayede doktorlar rahim içini gerçek zamanlı olarak monitörden görüntüleyebilir.
Histeroskopi Türleri
Histeroskopi işlemi iki ana kategoriye ayrılır:
- Tanısal Histeroskopi: Anormal kanamalar, tekrarlayan düşükler veya rahim içi yapışıklık şüphesi gibi durumlarda teşhis koymak için kullanılır. Genellikle lokal anestezi altında yapılır ve 10-15 dakika sürer.
- Cerrahi Histeroskopi: Miyom, polip çıkarılması veya rahim içi perde (septum) gibi anatomik anomalilerin düzeltilmesi için uygulanır. Çoğunlukla genel anestezi gerektirir ve işlem süresi 30-60 dakika arasında değişir.
Hangi Durumlarda Histeroskopi Yapılır?
- Açıklanamayan adet düzensizlikleri veya aşırı kanama
- Rahim içi polip veya miyom varlığı şüphesi
- Tekrarlayan gebelik kayıplarının nedeninin araştırılması
- Doğum kontrol yöntemi olarak spiral yerleştirilmesi veya çıkarılması
- Rahim içi yapışıklıkların (Asherman sendromu) teşhis ve tedavisi
Histeroskopi Nasıl Yapılır?
- Hazırlık Süreci: İşlem öncesinde hastaya enfeksiyon riskini azaltmak için antibiyotik verilebilir. Adet dönemi dışında bir tarih planlanır.
- Anestezi: Tanısal histeroskopide lokal anesteji yeterliyken, cerrahi işlemlerde genel anestezi uygulanır.
- İşlem Aşaması: Histeroskop rahim ağzından geçirilerek rahim boşluğuna ulaştırılır. Rahim içini genişletmek için steril sıvı verilir. Görüntüler monitöre aktarılır ve gerekli müdahaleler yapılır.
- İyileşme: Hasta aynı gün taburcu edilir. Hafif kramp veya lekelenme normal kabul edilir.
Histeroskopinin Avantajları
- Yüksek Teşhis Doğruluğu: Rahim içi dokular direkt olarak görüntülenir, biyopsi alımı kolaylaşır.
- Minimal İnvaziv: Açık cerrahiye kıyasla daha az ağrı, kanama ve enfeksiyon riski taşır.
- Hızlı İyileşme: Çoğu hasta 24-48 saat içinde normal aktivitelerine dönebilir.
- Çift Amaçlı Kullanım: Aynı seansta teşhis ve tedavi mümkündür.
Olası Riskler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Enfeksiyon: %1-2 oranında görülebilir. Ateş veya kötü kokulu akıntı durumunda doktora başvurulmalıdır.
- Rahim Delinmesi (Perforasyon): Nadir görülen bu komplikasyon genellikle histeroskopun ilerletilmesi sırasında oluşur.
- Sıvı Emilim Sendromu: Cerrahi histeroskopide kullanılan sıvının aşırı emilimi elektrolit dengesizliğine yol açabilir.
İşlem Sonrası İyileşme Süreci
Hastaların büyük çoğunluğu histeroskopiden sonra hafif kramp ve birkaç gün süren lekelenme yaşar. Ağrı kesici ilaçlar ve istirahat şikayetleri azaltmada etkilidir. Cinsel ilişki ve tampon kullanımı en az bir hafta boyunca önerilmez. Cerrahi histeroskopi sonrası adet döngüsünde geçici düzensizlikler görülebilir.
Histeroskopi ve Gebelik Planlaması
Rahim içi anomalilerin düzeltilmesi, gebelik şansını artırabilir. Özellikle tekrarlayan düşük öyküsü olan hastalarda histeroskopi ile yapışıklıkların açılması veya polip çıkarılması başarıyı %30’a kadar yükseltebilir. İşlem sonrası gebelik planlaması için genellikle bir adet döngüsü beklenmesi önerilir.