İnhalasyon Nedir?

Hastaya solunum yolu ile anestezik ilaçlar ve astım ilaçlarının verilmesi işlemine inhalasyon denir. Akciğer alveollerine ulaşan ilaç kan yardımıyla beyne iletilir. Havayı içine çekme yolu ile uygulanan bu işlem genellikle ağır hastalar ve çocuklara uygulanır. İlacın daha kısa sürede etkisini göstermesine yardımcı olan inhalasyon, aynı zamanda sistemik emilim olan kana ilacın karışması zehirlenme ya da olası yan etkilerin görülme ihtimalini azaltır. İnhalasyon işleminin yapılmasını sağlayan farklı inhalasyon cihazları bulunmaktadır. Hastanın yaşı ve solunum şekli kontrol edilerek hasta için en uygun cihazın kullanılması gereklidir.

İnhalasyon Cihazları

• Nebulizatörler (sıvı ilaçların buhar yolu ile hastaya verilmesini sağlayan cihaz)
• Kuru toz inhalerler (inhalasyon ilaçlarının püskürtülerek akciğere verilmesini sağlayan cihaz) 
• Hava hazneleri

İnhalasyon Tedavisinin Avantajları

Ağız ya da damar yolu ile hastaya ilaç verilemediği durumlarda tercih edilen inhalasyon tedavisinin uygulanması oldukça kolay ve güvenilirdir. Herhangi bir yan etkisi bulunmayan bu tedavi şekli ile hastaya istenilen ilaç hava yolu ile verilir. İnhalasyon yolu ile ilaç uygulama yönteminin faydaları;

• Düşük dozda ilaç verilmesi
• Etkisini hızlı bir şekilde göstermesi
• Maksimum fayda sağlaması 
• Hastanın sağlıklı bir şekilde nefes almasını sağlaması
• Uygulanmasının kolay olmasıdır.  

Kimlere İnhalasyon Tedavisi Yapılır?

Farklı alanlarda uygulanan inhalasyon tedavisi ile hastaya ilacın solunum yolu ile verilmesi sağlanır. İlaç kullanamayan, ilaç alerjisi olan, damar yolu ile verilemeyen ya da ilaç kullanmak istemeyen çocuklara inhalasyon tedavisi uygulanır. İnhalasyon tedavisinin yapıldığı hastalıklar şunlardır,

• Astım
• Pnömoni (enfeksiyon)
• Kronik akciğer hastalığı
• Kimyasal madde ya da duman zehirlenmesi
• Koah hastaları (akciğerlerde hava birikmesi)
• Genel anestezi verilmesi gereken hastalara

İnhalasyon Zedelenmesi Nasıl Oluşur?

İnhalasyon hasarı, kimyasal gazlar, toksin ve duman gibi zararlı maddelerin solunması ile akciğerde meydana gelen hasardır. Yangın anında yanan maddelerin ortaya çıkardığı duman ve zararlı gazların uzun süre solunması akciğer parankiminde hasara yol açar. Termal ve kimyasal yolla ortaya çıkan hasar hastanın solunum yolunu tıkayabilir. Böylece hastada birçok ciddi rahatsızlık görülür. İnhalasyon hasarı sonucu görülen rahatsızlıklar şunlardır;

• Hipoksi (oksijen yetmezliği)
• Ventilasyon uyumsuzluğu (akciğerdeki havanın temizlenmesindeki uyumsuzluk)
• Perfüzyon uyumsuzluğu (doku, organ ve hücre uyumsuzluğu)
• Akciğerde ödem oluşumu
• Pulmoner kompliyansta azalma (solunum yetmezliğindeki basıncın azalması)
• Pulmoner vasküler rezistansta artış (kan basıncındaki artış)
• Atelektazi (akciğerin tıkanması sonucu hava gitmemesi)
• Hava yolu rezistansında artma
• Akut solunum sıkıntısı sendromu (ARDS)
• Enfeksiyon (pnömoni)

İnhalasyon Nasıl Yapılır?

İnhalasyon tedavisi yapılmadan önce hasta detaylı şekilde muayene edilir. Ağız yolu ile ilaç kullanamayacak ve yeterli seviyede solunum alamayan kişilere inhalasyon uygulanır. Hastanın şikayetleri ve yaşı göz önünde bulundurularak en doğru inhalasyon cihazı tercih edilir. En fazla kullanılan inhalasyon cihazı nebulizatördür. Nebulizatör cihazı kullanılmadan önce el ve ortamı hijyeni en iyi şekilde sağlanmalıdır.

Cihazın haznesine belirtilen ölçüde sıvı haldeki ilaç yerleştirilir. Haznenin üst bölümü sabitlendikten sonra hava kompresörü prize takılarak cihaz çalıştırılır. Oksijen borusunun bir ucu cihaza diğer ucu hastanın ağzına takılır. Dilin üst bölümüne yerleştirilen ağızlık dudakları tamamen kapatmalıdır. Ortalama 15 dakika süren bu tedavi yöntemi ile hastaya sıvı halde verilmesi gereken inhalasyon ilaçları buhar haline dönüştürülerek verilir.

İnhalasyon Yanığı Nedir?                

Yangın durumunda ısı ve dumana maruz kalan kişilerde inhalasyon yanığı görülür. Hem soğuk partiküller içeren duman ve toksin maddelerin akciğer alveollere ve bronşlara ulaşması hem de kimyasal maddeler ile ısının üst solunum yolunda inhalasyon zedelenmesine yol açması sonucunda ciddi rahatsızlıklar ortaya çıkar. İnhalasyon yanığı belirtileri arasında;

• Siyah renkte tükürük
• Hırıltılı solunum
• Ses kısıklığı
• Nefes tıkanıklığı
• Burun ve boğaz bölgesinde yanma yer alır.